رئیس کل بانک مرکزی: از ابتدای امسال تا به امروز ۴۸.۶ میلیارد دلار تامین ارز انجام شده است

- علی صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی با حضور در برنامه تیتر امشب، درباره دلیل روند کاهشی بازار ارز، گفت: بازار ارز از ابتدای امسال تا الان در حوزه‌های مختلف وضعیت خوبی داشته؛ عرضه ارز در سامانه‌ها تقویت شده و در بخش حواله جات و اسکناس ارزی، عرضه‌های خیلی خوبی انجام شده است.

وی ادامه داد: از ابتدای سال تا به امروز حدودا ۴۸.۶ میلیارد دلار تامین ارز انجام دادیم که این رقم در کل سال ۱۳۹۹ جمعا ۳۷ میلیارد دلار بوده است، به این ترتیب نسبت به کل سال گذشته، در عرضه ارز ۳۱ درصد رشد داشتیم.

صالح آبادی افزود: عرضه ارز در بازار متشکل ارزی نیز امسال نسبت به سال گذشته حدود ۴ برابر افزایش پیدا کرده است؛ میزان معامله اسکناس ارزی در ده ماهه امسال ۱.۶ میلیارد دلار بوده که در دوره مشابه سال گذشته ۴۲۳ میلیون دلار بود.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: خوشبختانه امسال، وضعیت صادرات کشور اعم از نفتی و غیر نفتی رشد خوبی داشته و با توجه به عرضه‌های انجام شده طبیعی بود که بازار ارز، نوسانات چندانی نداشته باشد و شرایط متعادلی داشته باشد.

وی اظهار داشت: مشکلی در تامین ارز نداریم و چشم انداز بازار‌های جهانی و وضعیت قیمت‌های جهانی نفت و محصولات نفتی، وضعیت بسیار خوبی است؛ هم از نظر حجمی رشد صادرات داشتیم و هم از نظر قیمتی وضعیت خوب بوده که در مجموع موجب افزایش عرضه ارز نسبت به سال گذشته شده است.

صالح آبادی ادامه داد: همچنین در سامانه نیما هم که صادرکنندگان غیر نفتی، ارز خود را عرضه می‌کنند از ابتدای سال تا کنون ۲۵ میلیارد دلار ارز در سامانه نیما عرضه شده که در کل سال گذشته این رقم ۱۷.۶ میلیارد دلار بوده که نشان دهنده ۴۳ درصد رشد در عرضه ارز در سامانه نیما است.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: مجموعه این عوامل نشان می‌دهد که وضعیت عرضه ارز خوب بوده و توانستیم تقاضای قابل توجهی را پاسخگو باشیم، بنابراین طبیعی است که اثر خود را در قیمت و بازار ارز می‌گذارد.

وی با بیان اینکه از طرف دیگر بحث رفع تعهد ارزی واردکنندگان هم بسیار مهم بوده است، گفت: روند رفع تعهد ارزی بسیار خوب و امیدوار کننده است؛ در اسفند سال ۱۳۹۷ عدم رفع تعهد ارزی حدودا ۲۶.۶ درصد بوده که این رقم در اسفند سال ۱۳۹۸ به ۱۰.۳۵ درصد و اسفند سال ۱۳۹۹ به ۷.۳۳ و الان به ۵.۹ درصد رسیده است که نشان می‌دهد وادکنندگانی که ارز در اختیارشان قرار می‌گیرد تا کالا وارد کشور کنند به تعهدات خود عمل می‌کنند، بنابراین برگشت ارز حاصل از صادرات هم نشان از بهبود دارد.

صالح آبادی ادامه داد: از طرف دیگر روند تورم، نزولی بوده و انتظارات تورمی کاهش یافته است؛ تورم ماهانه مهر ۳.۱درصد، آبان ۲.۴ درصد، آذر ۱.۸ درصد و در دی ماه به ۱.۳ درصد رسیده است، بنابراین تورم ماهانه و نقطه به نقطه رو به کاهش بوده و انتظارات تورمی هم وضعیت خوبی داشته، با توجه به مجموعه این عوامل، انتظار می‌رود که بازار ارز از یک وضعیت تعادلی خوبی برخوردار باشد.

رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این پرسش که روند کاهشی نرخ ارز تا کجا ادامه پیدا می‌کند و حدودا روی چه عددی به تثبیت می‌رسد، گفت: بحث کاهش و افزایش مطرح نیست، بحث ثبات بازار بسیار مهم‌تر است؛ بانک مرکزی به دنبال این است که بازار ارز از تعادل و آرامش خوبی برخوردار باشد تا فعالان اقتصادی بتوانند پیش بینی مناسبی از وضعیت اقتصادی داشته باشند.

وی خاطر نشان کرد: هیچ مشکلی در عرضه ارز نداریم، اما ارز ترجیحی در چارچوب مصوبات تامین می‌شود، برای تامین ارز ترجیحی هم هیچ مشکلی تا پایان سال نداریم.

صالح آبادی در خصوص اقدامات بانک مرکزی در حوزه اصلاح نظام بانکی نیز اذعان داشت: برای اصلاح نظام بانکی، سه رابطه باید اصلاح شود؛ یک رابطه رابطه دولت با بانک مرکزی است که باید منظم، درست و دقیق باشد به این معنی که دولت از بانک مرکزی استقراض نکند که این امر هم منوط به نداشتن کسری در بودجه دولت است.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه استقراض از بانک مرکزی خط قرمز دولت سیزدهم است، گفت: درخواستم از نمایندگان مجلس این است که بودجه را به گونه‌ای نبندند که با کسری مواجه شود، در همین زمینه درخواست داریم که اعداد تسهیلات تکلیفی را واقعی و متناسب با منابع بانکی در نظر بگیرند، تا اضافه برداشت و نارضایتی مردم را شاهد نباشیم.

وی اضافه کرد: از نمایندگان مجلس استدعا داریم علاوه بر تکالیفی که در قوانین مصوب موجود وجود دارد، تکالیف جدیدی اضافه نکنند.

صالح آبادی اظهار داشت: رابطه دیگری که باید اصلاح شود، ارتباط بانک مرکزی با بانک هاست که ناترازی بانک ها تبدیل به اضافه برداشت از بانک مرکزی نشود، رابطه سوم ارتباط این ها با مشتریان اعم از سپرده گذاران و تسهیلات گیرندگان است که این رابطه هم باید منظم و درست باشد.

رئیس کل بانک مرکزی با ذکر چند مصداق از اصلاح نظام بانکی گفت: یکی از اصلاحات حائز اهمیت این است که بانک ها تسهیلات خود را به سمت تولید هدایت کنند، یکی از دغدغه های مقام معظم رهبری که اخیرا هم در جلسه با تولیدکنندگان مطرح فرموند این بود که در یک دهه گذشته رشد نقدینگی داشتیم ولی تشکیل سرمایه در کشور و رشد تولید ناخالص داخلی متناسب با این رشد نقدینگی، رشد نکرده است که این باعث ایجاد تورم در اقتصاد شده است.

وی ادامه داد: بنابراین به دولت تکلیف فرمودند که این مشکل را بررسی و سرمایه ها را به بخش واقعی اقتصاد هدایت کند؛ کارهای متعددی باید در این زمینه انجام شود از جمله اینکه بانک ها و بانک مرکزی باید بر مصرف صحیح تسهیلات نظارت کنند.

صالح آبادی اعلام کرد: هم اکنون در بانک مرکزی در حال تعبیه سامانه هایی هستیم تا بانک ها و بانک مرکزی بتوانند بر مصرف تسهیلات نظارت کنند؛ با سامانه ها و سیستم هایی که وجود دارد این موضوع امکان پذیر است و در سال آینده عملیاتی خواهد شد.

رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: اتصال سامانه های بانکی و مالیاتی هم در رصد جریان وجوه بسیار موثر است تا اگر سرمایه ای به سمت فعالیت های غیر مولد حرکت کرد باید مالیات خاص خود را پرداخت کند؛ بنابراین شفافیت در جریان وجوه بانکی بسیار حائز اهمیت است که باید دنبال شود.

وی گفت: از موضوعات بسیار مهم دیگری که در اصلاح نظام بانکی حائز اهمیت است، موضوع کفایت سرمایه بانک هاست، در حال حاضر سرمایه بانک‌های ما چه دولتی و چه خصوصی از استاندارد لازم برخوردار نیست و حتما باید ارتقاء پیدا کند، این مسئله را از همین امسال شروع کردیم و مقرارتی هم در شورای پول و اعتبار تصویب شد تا بانک‌ها بتوانند اموالی را واگذار کنند، یا به فروش برسانند و آن را تبدیل به سرمایه کنند، کفایت سرمایه بانک‌ها باید حتما در سال آینده افزایش پیدا کند و این موضوع را دنبال خواهیم کرد.

صالح آبادی ادامه داد: فروش اموال مازاد بانک ها، کنترل رشد ترازنامه بانک ها، اصلاح نظام کارمزدی در سیستم بانکی و کمک به بانک‌ها در کاهش مطالبات معوق از جمله برنامه‌های جدی بانک مرکزی است.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: حاکمیت ریال از موضوعات محوری است که باید در اصلاح نظام بانکی مدنظر قرار گیرد، توسعه نظام اعتبار سنجی و دسترسی آسان مردم به تسهیلات خرد، تسهیل خواهد شد.

وی افزود: اصلاح ناترازی بانک ها، توسعه بانکداری الکترونیک، نظارت بر عملکرد بانک‌ها و بنگاه داری بانک‌ها از جمله محور‌های اصلاح نظام بانکی است که همه این موارد و موارد متعدد دیگر را در طول دولت سیزدهم دنبال خواهد شد.

صالح آبادی در خصوص درخواست وزیر اقتصاد از بانک مرکزی برای انتشار فهرست ابر بدهکاران بانکی به صورت هر سه ماه یکبار هم گفت: در حال حاضر صورت مالی بانک‌های بورسی در سایت «کدال» سازمان بورس منتشر می‌شود و بانک‌های غیر بورسی و دولتی هم صورت‌های مالی شان را در سایت هایشان به مردم اطلاع رسانی می‌کنند.

رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: در صورت مراجعه ذی نفعان مختلف به این صورت‌های مالی، بدهکاران کلان بانک‌ها در این صورت‌های مالی افشاء شده اند.

وی در تشریح پیش بینی خود از وضعیت اقتصادی کشور در سال آینده بیان کرد: با فرض تداوم شرایط موجود با وضعیت صادراتی که امسال داشتیم و پیش بینی که از سال آینده وجود دارد و وضعیت تورمی و بازار ارزی که در حال حاضر داریم، سال آینده قطعا از امسال بهتر خواهد بود و وضعیت شاخص‌های مختلف اقتصادی وضعیت رو به بهبودی را طی خواهند کرد.

صالح آبادی در رابطه با بحث ساماندهی دستگاه‌های کارت خوان و نظارت بر درگاه‌های پرداخت نیز اذعان داشت: تعیین تکلیف کارت خوان‌های بانکی کمک قابل توجهی به توسعه شفافیت در نظام بانکی خواهد کرد، در دو، سه ماه اخیر با ارتباط بسیار خوبی که بین بانک مرکزی و سازمان مالیات شکل گرفت ۸۰ درصد کارت خوان‌ها ساماندهی شده است.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: ۲۰ درصد مابقی نیز تا پایان سال ساماندهی خواهند شد، بنابراین تا پایان سال همه درگاه‌های پرداخت دارای پرونده مالیاتی خواهند بود.

وی در رابطه با بحث رمز پول یا رمز ارز یا رمرز ریال بانک مرکزی هم اذعان داشت: راه اندازی رمز پول ملی در دستور کار بانک مرکزی بسیاری از کشور‌های دنیا قرار گرفته است.

صالح آبادی اعلام کرد: مقررات رمز ریال بانک مرکزی در شورای پول و اعتبار به تصویب رسیده و در حال حاضر هم سامانه‌های آن در بانک مرکزی در حال آماده سازی است که به زودی (ظرف چند ماه آینده) عملیاتی خواهد شد.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: رمز ریال به این شکل است که اسکناس ریال تبدیل به رمز ریال می‌شود و ناشر آن هم بانک مرکزی خواهد بود و بر خلاف رمز دارایی‌هایی که در دنیا وجود دارد استخراجی و قابل سرمایه گذاری نیست.

وی افزود: رمز ریال‌ها جایگزین اسکناس می‌شود و به جای اینکه افراد از اسکناس استفاده کنند می‌توانند از رمز ریال بانک مرکزی در خرید‌های روزانه خود استفاده کنند، رمز ریال در اوایل سال آینده عملیاتی خواهد شد.

صالح آبادی در خصوص آخرین اخبار از پرداخت وام‌های زیر ۱۰۰ میلیون تومان هم گفت: وام ۱۰۰ میلیون تومانی وام جدیدی نیست و می‌بایست در مورد تسهیلات خرد، اطلاع رسانی دقیق تری صورت می‌گرفت.

وی ادامه داد: آسان کردن دسترسی مردم برای اخذ وام به معنی یک سرفصل جدید نیست؛ در حال حاضر سامانه اعتبار سنجی در سیستم بانکی وجود دارد، اما نیاز به تکمیل و ارتقاء دارد.

رئیس کل بانک مرکزی در خصوص تدابیر اندیشیده شده برای کنترل خلق پول و نهایتا رشد نقدینگی هم بیان کرد: در بحث خلق پول، بانک مرکزی حد رشد ترازنامه بانک‌ها را اجرایی می‌کند و بانک‌هایی که این را رعایت نکنند مشمول افزایش سپرده قانونی می‌شوند، سازوکار‌هایی را برای جلوگیری از خلق پول بدون پشتوانه به ویژه با استفاده از سامانه‌های هوشمند دنبال می‌کنیم که البته نیاز به تکمیل دارند.