ضایعات ۸ درصدی مرحله کاشت و برداشت تولید/ اگر قیمت خرید تضمینی گندم اصلاح می‌شد می‌توانستیم گندم بیشتری جذب کنیم!
سرپرست مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی گفت: در صورت اصلاح مناسب قیمت خرید تضمینی گندم در سال ۱۴۰۰ میزان خرید تضمینی گندم قطعاً بیشتر بوده و مراکز خرید تضمینی می‌توانستند مقادیر بیشتری از محصول گندمی را که به دلیل پایین بودن قیمت خرید و کمبود خوراک دام و طیور یا در انبارها دپو شدند و یا به کارخانجات تولید خوراک دام و طیور و دامداری‌ها و مرغداری‌ها روانه شدند، جذب کند.
- گندم یکی از کالاهای راهبردی در تأمین امنیت غذایی کشور است که اگر برای تأمین آن برنامه‌ای دقیق و تدبیری صحیح اندیشیده نشود با مشکل مواجه خواهیم شد.
مع‌الأسف در چند سال اخیر که کشور در چنبره بیماری «نگاه به غرب» گیر افتاده بود، تدبیری صحیح برای حراست از تأمین امنیت غذایی با تهیه مناسب کالای راهبردی گندم اندیشیده نشد.
همین بی‌تدبیری‌ها کشور را به‌جایی رسانده است که از «جشن خودکفایی تولید گندم» به «چه کنم برای واردات گندم» رسیده‌ایم.
مصرف داخلی گندم در بحث نان حدود ۹ میلیون تن بوده و ۲ میلیون تن گندم نیز در صنف و صنعت مصرف می‌شود بنابراین حدود ۱۱ میلیون تن گندم نیاز داریم.
امسال حدود شش میلیون هکتار از اراضی کشاورزی زیر کشت گندم است این در حالی بوده که چهار میلیون هکتار از این اراضی کشاورزی دیمی است و در اکثر نقاط کشور شرایط خشکسالی شدید و بسیار شدید به وجود آمده که باعث آسیب‌دیدگی مناطق دیم شده است بنابراین باعث کاهش عملکرد شده و کاهش عملکرد نیز باعث کاهش تولید ملی شده است.
امسال حدود شش میلیون هکتار از اراضی کشاورزی زیر کشت گندم است این در حالی بوده که چهار میلیون هکتار از این اراضی کشاورزی دیمی است و در اکثر نقاط کشور شرایط خشکسالی شدید و بسیار شدید به وجود آمده که باعث آسیب‌دیدگی مناطق دیم شده است بنابراین باعث کاهش عملکرد شده و کاهش عملکرد نیز باعث کاهش تولید ملی شده است.
بنا به دلایل ذکرشده امسال خرید گندم از پنج میلیون تن بیشتر نمی‌شود و دولت باید حدود پنج میلیون تن واردات گندم را در نظر داشته باشد تا نیاز داخلی را تأمین کند، زیرا ذخایر استراتژیک تأمین‌شده است، ولی برای مصرف روزانه نیاز است که واردات صورت گیرد و این در حالی است که این گندم وارداتی با نرخ ۷ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری می‌شود یعنی بیشتر از نرخ خرید تضمینی گندم در داخل کشور گندم وارداتی را خرید می‌کنند.
تحریریه اقتصادی ، درباره وضعیت تولید و کسری گندم کشور با سهراب سهرابی سرپرست مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی مصاحبه مکتوب به قرار زیر انجام داده است.
میزان: با توجه اهمیت مهم گندم و جایگاه مهم این محصول در امنیت غذایی کشور مایلم درباره علت کسری گندم و واردات این محصول با نرخ ۷ هزار و ۵۰۰ تومان توضیح دهید و اینکه برای این حوزه چه برنامه‌های احتمالی در نظر دارید؟
اما در سال زراعی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ به دلیل کاهش ۵۰ درصدی بارش‌ها نه تنها بخش اعظم اراضی گندم دیم کشور تحت تأثیر قرار گرفت بلکه با ایجاد محدودیت در منابع آبی از تعداد دفعات آبیاری اراضی آبی نیز کاسته شد و به کاهش تولید منجر شد که با توجه به موقعیت کلی ایران که جزو مناطق خشک و نیمه‌خشک طبقه‌بندی می‌شود در صورت فقدان برنامه‌های مورداشاره این کاهش تولید می‌توانست بیشتر باشد هرچند نظر این معاونت بر آن است که در صورت اصلاح مناسب قیمت خرید تضمینی گندم در سال ۱۴۰۰ میزان خرید تضمینی گندم قطعاً بیشتر بوده و مراکز خرید تضمینی می‌توانستند مقادیر بیشتری از محصول گندمی را که به دلیل پایین بودن قیمت خرید و کمبود خوراک دام و طیور یا در انبارها دپو شدند و یا به کارخانجات تولید خوراک دام و طیور و دامداری‌ها و مرغداری‌ها روانه شدند، جذب کند.
میزان: برخی معتقدند که کسری گندم و واردات این محصول به علت کم‌آبی صورت گرفته است پس چرا در سه ماه اول سال، صادرات هندوانه در رده اول قرار داشته است؛ آن‌هم باوجودا ینکه هندوانه مصرف آب بالایی دارد؟
سهرابی: به لحاظ کلی این معانت با توسعه تولید و صادرات بیش‌ازحد محصولات پر آب بری همچون هندوانه که به افزایش صادرات آب مجازی منجر می‌شود موافق نیست، اما بر کسی پوشیده نیست که کشاورزان خود تصمیم می‌گیرند که چه محصولی بکارند و دولت‌ها با تغییراتی که در سیاست‌های حمایتی خود می‌دهند می‌توانند تا حدی بر این تصمیم اثر بگذارند لذا امید است با تکمیل طرح الگوی کشت این موضوع تا حد مطلوبی تحت مدیریت قرار گیرد. اما به لحاظ کلی مقایسه این دو محصول قیاس مع‌الفارق بوده و هیچ مناسبت و ارتباطی با یکدیگر ندارند.
سطح زیر کشت هندوانه حدود پنج درصد کشت گندم بوده و کشت این محصول هیچ تأثیری در کشت گندم نخواهد داشت.
دوره رشد و زمان کشت این دو محصول متفاوت بوده و افزایش یا کاهش آن‌ها تأثیری بر کشت هم ندارد.
کشت سبزی و صیفی و هندوانه با اطمینان از وجود آب موردنیاز انجام می‌شود و در صورت کاهش منابع آبی کشت این محصول نیز توسط کشاورزان محدود می‌شود.
میزان: در حال حاضر ۳۵ درصد ضایعات کشاورزی در کشور وجود دارد درحالی‌که این میزان ضایعات ۱۰ میلیون نفر را سیر می‌کند برای کاهش این میزان ضایعات چه برنامه‌ای را در نظر دارید؟
سهرابی: ضایعات محصولات کشاورزی در مراحل مختلف تولید، فرآوری و مصرف، موضوعی جهانی بوده و تنها منحصر به کشور ما نیست، اما قطعاً این امر به معنای بی‌توجهی و عدم برنامه‌ریزی جهت کاهش آن نیست کما اینکه به همین منظور در ابتدا مقادیر ضایعات به تفکیک مراحل مختلف تعیین و به دنبال آن برنامه‌ریزی لازم در خصوص بخش‌هایی که به لحاظ مسئولیتی در حیطه وظایف این معاونت یوده، انجام‌گرفته است.
طبق بررسی صورت گرفته ضایعات مرحله کاشت که بخش اعظم آن به مصرف بیش‌ازحد توصیه‌شده، بذر است و ضایعات مرحله برداشت که بخش اعظم آن به استفاده از ماشین‌آلات فرسوده و تأخیر در برداشت بازمی‌گردد جمعاً هشت درصد از کل ضایعات تولید را به خود اختصاص می‌دهد که به‌منظور کاهش آن تمهیدات لازم درزمینه تأمین کافی ادوات مناسب کاشت و خاک‌ورزی، و کمباین با فناوری روز اندیشیده شده و طی چند سال اخیر خط اعتباری لازم جهت در اختیار گذاشتن تسهیلات کم‌بهره برای خرید این ادوات از سوی کشاورزان در اختیار آن عزیزان قرارگرفته و این امر ادامه دارد.
میزان: برای رسیدن به کشاورزی پایدار چه راهکاری را برای دستیابی به این امر در نظر دارید؟
سهرابی: کشاورزی پایدار یکی از زیر بخش‌های توسعه پایدار است که طی آن تمامی تلاش‌ها بر آن است تا با حفظ منابع پایه و کلیدی همچون آب‌وخاک، امنیت غذایی آحاد مردم تأمین و درعین‌حال میزان سوددهی کشاورزان افزایش یابد؛ بدین منظور اقدامات صورت گرفته در این معاونت به شرح زیر است:
اجرای کشاورزی حفاظتی
اجرای پروژه امنیت غذایی و پروژه گندم بنیان
اجرای پروژه جهش تولید در دیمزارها
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
