عملکرد قوه قضاییه در احیای واحدهای تولیدی تعطیل‌شده و حفظ و ایجاد اشتغال امر مبارکی است/ قیمت عرضه کالاها توسط اتحادیه زیر قیمت درج‌شده روی کالاهاست
میزان: قیمت فروش کالاهای عرضه شده در تعاونی‌های مصرف کارگری به چه نسبتی از قیمت عرضه شده در بازار تعیین می‌شود؟
سرمایه گذاری اتحادیه درحوزه تولیدموفق نبود
میزان: سرمایه گذاری یا مشارکت در اداره مجتمع‌های تولیدی و خدماتی، بانکی و تاسیس و ایجاد واحدهای تولیدی از دیگر اهداف تشکیل «امکان» است تاکنون چه میزان سرمایه گذاری و در کدام بخش‌ها صورت گرفته است و از این رهگذر چه میزان شغل پایدار ایجاد شده است؟
محمدعلی‌شریفی: متأسفانه در ارتباط با سرمایه گذاری در مجتمع‌های تولیدی و ... موفقیتی نداشته‌ایم اتحادیه در سال‌های قبل در چند واحد تولیدی که محصولات آنها مورد نیاز کارگران بود مثل کارخانه ماکارانی، نان ماشینی و ... سرمایه گذاری کرد، اما این سرمایه گذاری‌ها موفق نبود البته چند واحد تولیدی از زمان قبل به اتحادیه امکان تعلق گرفته بود که ربطی به فعالیت اتحادیه نداشت و به همین دلیل هم اقدام به فروش آنها کردیم و در حال حاضر تنها واحد تولیدی اتحادیه یک واحد تولیدی دارد که در ردیف کار ماست و حداکثر ۱۰ الی ۱۲ نفر کارگر دارد. در غیر این صورت اتحادیه امکان در تولید سهم قابل ملاحظه‌ای ندارد.
تشکیل تعاونی‌ها از طریق مجموعه‌های کارگری انجام می‌شد
میزان: مایلم بفرمایید چه کمکی به برقراری ارتباط و همکاری متقابل بین تعاونی‌ها و مردم برای آگاهی آنها از عملکرد تعاونی‌ها و ترغیب به عضویت در آن صورت گرفته است؟
محمدعلی‌شریفی: از سال‌های قبل از این که تعاونی مصرف کارگری تشکیل شود حتی در قانون کار هم پیش بینی شده بود که عمده فعالیت در این زمینه با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باشد البته در خیلی از موارد مثل سال‌های اول دهه ۶۰ و اوایل انقلاب وضعیت حاکم بر بازار و این که مردم دنبال کالاهایی بودند که از طریق تعاونی‌ها در اختیار آنها قرار بگیرد تعاونی‌های مصرف همیشه از طرف مصرف کنندگان در ارتباط با ممانعت از سودجویی واسطه‌ها و یا توزیع کنندگان کالاها تشکیل می‌شد.
اگر به تاریخچه تعاونی‌های مصرف دقت کنید دولت‌ها تشکیل دهنده این تعاونی‌ها نبودند بلکه خود مردم اقدام به تشکیل تعاونی در یک منطقه یا محل می‌کردند برای این که واسطه‌ها از گردونه تهیه مایحتاج خود دور کنند البته در سال‌های قبل که کارگران در محیط‌های تولیدی به صورت دائم کار می‌کردند تشکیل تعاونی‌ها از طریق مجموعه‌های کارگری انجام می‌شد و اطلاع رسانی و پیگیری از طریق وزارت تعاون انجام می‌شد و این وزارت خانه واحدی داشت به نام اداره کل تعاونی‌های کارگری که به کارخانه‌ها مراجعه می‌کرد و برای آنها تعاونی‌های مصرف، مسکن و اعتباری تشکیل می‌داد، ولی به دلیل این که اقبالی از طرف مصرف کننده‌ها نبود این کار هم فروکش کرد.
تعداد تعاونی‌ها به ۲ هزار و ۲۰ مورد و تعداد اعضا به ۶۰ هزار خانوار کارگری تقلیل یافته است
میزان: در خصوص تعداد اتحادیه‌های مصرف کارگری اعضا آن در سرتاسر کشور آمار دقیقی وجود دارد؟
محمدعلی‌شریفی: اتحادیه «امکان» زمانی بیش از ۳ هزار تعاونی مصرف کارگری با حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار خانوار عضو داشت، اما در حال حاضر تعداد تعاونی‌ها به ۲ هزار و ۲۰ مورد و تعداد اعضا چیزی حدود ۶۰ هزار خانوار کارگری تقلیل یافته است و این نشان می‌دهد که آمار تشکیل تعاونی‌ها به سه دلیل عمده کاهش یافته است؛ از جمله اینکه واحدهای تولیدی زیادی تعطیل شده‌اند و نیز تعاونی‌ها در محل واحدهای تولیدی تشکیل می‌شوند و امکانات لازم برای برپایی این تعاونی‌ها که باید توسط کارفرماها فراهم شود ندارند(علی‌رغم اینکه در قانون این موضوع پیش‌بینی شده است)، کارفرماها رغبتی برای انجام این کار ندارند؛ و کارگرها را هم در واحدها در حال حاضر به صورت موقت کار می‌کنند و به همین دلیل میلی به سرمایه‌گذاری در تعاونی‌ها ندارد. زیرا سرمایه تعاونی‌ها از قبیل تهیه و خرید سهام از طریق خود کارگران انجام می‌شود به همین دلایل تعاونی مصرف کارگری به شدت از نظر تعداد و میزان فعالیت افت پیدا کرده‌اند.
ما هم با این اعضای باقیمانده به عنوان یک واحد تجاری اقتصادی که کار آن تهیه و توزیع است در بازار خودمان و تشکیلات را حفظ می‌کنیم تا این تعداد کارگری که در حال حاضر به ما وابسته هستند بتوانند از امکانات تعاونی‌ها استفاده کنند، البته در هر زمانی که دولت قصد توزیع کالا بین کارگران را داشته باشد از ما کمک می‌گیرد و ما هم با ایجاد فروشگاه‌های موقتی وظیفه خود را انجام می‌دهیم.
اتحادیه «امکان» تولید ندارد
میزان: اتحادیه می‌تواند اقدام به برگزاری نمایشگاه‌های دولتی و بین‌المللی نسبت به بازاریابی و عرضه تولیدات خود و اعضا در داخل و خارج کشور کند. بفرمایید تا به حال انجام این امر محقق شده است؟ و اعضای اتحادیه از این مهم برای عرضه محصولات تولیدی تا چه حد بهره برده‌اند؟
محمدعلی‌شریفی: معمولاً نمایشگاه‌هایی که تشکیل می‌شود از طرف تولیدکننده و برای عرضه محصولات صورت می‌گیرد. اتحادیه امکان تولید کالا ندارد که برای توزیع آن نمایشگاه برپا کند. اتحادیه بخش تولیدی ندارد تنها یک واحد بسته‌بندی که کار حبوبات، شکر، ادویه‌جات و ... داریم، تعاونی ما قبلاً این اقلام را به صورت فله و کیسه‌ای در تشکیلات توزیع می‌کرد و این تولیدی را برای رفع نیاز خودمان تشکیل دادیم.
آماری از عضویت فعالان در حوزه مشاغل خانگی در تعاونی‌ها موجود نیست
میزان: بخشی از ظرفیت اشتغال در کشور به شاغلین در حوزه مشاغل خانگی تعلق دارد، بفرمایید فعالان این حوزه چه درصدی از اعضای تعاونی‌های اتحادیه را تشکیل می‌دهند؟
محمدعلی‌شریفی: آمار دقیقی از این موضوع ندارم در بعضی از استان‌ها مثلاً تعاونی‌های مشترک کارگران ممکن است فعالیت در بخش مشاغل خانگی انجام شود و این فعالان عضو این تعاونی‌ها باشند، اما آمار دقیقی نداریم، زیرا در تعاونی‌ها هر کسی که مشمول قانون کار است یا خود را کارگران می‌داند می‌تواند عضو شود و شرایط خاصی برای عضویت نداریم. ممکن است در بعضی از تعاونی‌ها تصریح شود که اعضا باید کارگر باشند اما هرکسی نیاز به ارائه خدمات انجام شده توسط تعاونی‌ها داشته باشد و سهام تعاونی‌ها را تهیه کند می‌تواند عضو شود. یک شرط عضویت در تعاونی‌ها این است که ۷۵ درصد اعضای تعاونی بیمه شده نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد. این تنها مبنا برای این است که اعضا کارگر باشند، زیرا معمولاً کارگران از سوی سازمان تأمین اجتماعی بیمه می‌شوند.
میزان: همانطور که مستحضر هستید دستگاه قضا به اذعان خبرگان ورود جدی «نجات‌دهنده» به حوزه تولید داشته است که منجر به حفظ اشتغال حوزه تولید و در خیلی موارد بازگرداندن کارگران به سرکار شده است. مایلم درباره نقش قوه قضاییه در حفظ اشتغال و حتی اشتغال‌زایی نظر خود را بیان بفرمایید؟
محمدعلی‌شریفی: عملکرد قوه قضاییه در احیای واحدهای تولیدی تعطیل‌شده و حفظ و ایجاد اشتغال امر مبارکی است خیلی از واحدهای تولید که قبلاً فعال بوده‌اند تعطیل شده‌اند، که ان‌شاءالله با تلاش قوه قضاییه و احیای این واحدهای تولیدی تعاونی‌های مصرف ما در آنها دوباره تشکیل شوند و اتحادیه هم از این اقدامات مثبت قوه قضاییه بهره‌مند شود.
میزان : در پایان اگر پیشنهاد یا انتفادی خاصی دارید بفرمایید
محمدعلی‌شریفی: تقاضایی که ما آخرین بار در همین زمان وزارت آقای شریعتمداری مطرح کردیم و از وزارت تعاون، کار ورفاه اجتماعی خواستیم تا از طریق سازمان تأمین اجتماعی است که سرمایه آن متعلق به کارگران است به ما کمک کنند و ۵۰ میلیارد اعتبار ارزان قیمت در اختیار ما قرار دهند و یا سازمان تأمین اجتماعی سال‌های قبل منابع مالی فراوانی داشت که از آنها استفاده نمی‌کرد و سرمایه خود را در بانک‌ها به صورت سپرده نگهداری می‌کرد و در آن زمان ۸ درصد سود به آنها تعلق می‌گرفت، اتحادیه از آنها تقاضا کرد که این سرمایه‌ها را به اتحادیه بدهند و در قبال آن سود ۱۲ درصدی دریافت کنند، در آن زمان نرخ تسهیلات بانکی چیزی حدود ۲۰ درصد بود و حاضر بودیم اسناد مالکیت خود را با عنوان وثیقه نزد آن سازمان قرار دهیم تا اگر نتوانستیم سرمایه را به آنها برگردانیم بتوانند با فروش این املاک سرمایه خود را بازگردانند، اما متأسفانه این پیشنهاد نیز موردقبول قرار نگرفت. در خصوص فروش املاک اتحادیه هم ان‌شاءلله در سال جاری در مجمع عمومی این خواسته را مطرح می‌کنیم تا این کار را تسهیل کنند تا شاید با فروش املاک مازاد بر نیاز نقدینگی حاصل شود و بتوانیم این تسهیلات را در خدمت کارگران و جامعه تولیدی قرار دهیم.
