سیره سیاسی «امام سجاد(ع)» در مقابله با دنیاپرستی/امام چهارم امپراتوری نوپا و دور شده از اسلام را مورد نکوهش قرار دادند

محمدصادق حیدری کارشناس علوم قرآنی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگی پیرامون فضای حاکم بر جامعه در زمان امامت «امام سجاد(ع)» گفت: «امام سجاد(ع)» پس از واقعه کربلا با جامعه‌ای روبرو بودند که از نظر اجتماعی و فکری دچار تحولات فراوانی شده و به جای معنویت با نوعی دنیا پرستی مبتلا شده بودند.

حیدری واقعه عاشورا و برخورد جامعه با عملکرد حکومت اسلامی را مورد بررسی قرار داد و ابراز کرد: واقعه عاشورا و شهادت «امام حسین (ع)» برگرفته از فضای همین دنیا پرستی بود رواج و عمق این معضل به حدی بود که حرف حق بر آنان کارگر نشد، این دنیا پرستی جامعه را به قهقرا برد و فاجعه شهادت «سیدالشهدا (ع)» را به دنبال داشت، اما «امام سجاد (ع)» با تدبیری که در پیش گرفته بودند و رویکرد ویژه جامعه را نسبت به خدا پرستی و بازگشت به معنویات هوشیار کرد و توانست طی ۳۴ سال بار دیگر جامعه اسلامی را به پویایی و توسعه نزدیک کند.

حیدری رویکرد ارزشمند و تاثیر گذار «امام زین العابدین(ع)» در مقابله با دنیا پرستی جامعه آن زمان را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: «امام سجاد (ع)» با دعای مشهور خود «صحیفه سجادیه» توانستند فضای مناسبی را در جامعه زمان خود ایجاد کنند تا بار دیگر جامعه اسلامی را به خط و معیار‌های مناسب شریعت «پیامبر اکرم (ص)» بازگردانند.

وی گریزی به جامعه امروز و در مقایسه آن با جامعه دوران امامت «امام سجاد (ع)» زد و تصریح کرد: الگوبرداری غلط و شیوع افکار نادرست و حرکت در مسیر دنیا پرستی موضوعی مهم است که تنها مربوط به دوره خاصی نمی‌شود، متاسفانه جامعه امروز با توجه به تحولات و گسترش «مد» تغییرات فراوانی را تجربه کرده، این مقوله «مد» در همه ارکان زندگی اغلب مردم رخنه کرده و این رفتار نا مناسب را تنها در حوزه لباس نباید جستجو کرد بلکه تحولات در تغییر مدل منازل هر دو سال یکبار و یا در مدل ماشین و حتی وسایل منزل دیده می‌شود، «مد» سمبل و چهره‌ای دیگر از دنیا پرستی را نشان می‌دهد، این رفتار و الگو صدمات سختی را بر پیکره جامعه اسلامی می‌زند و باید توجه کنیم تا انسان را از معنویات دور نکند.

حیدری ادعیه «امام سجاد (ع)» را برای همه ادوار راهگشا دانست و ابراز کرد: «امام سجاد (ع)» در ادعیه خود به راز و نیاز و بیان مشکلات خود با خداوند می‌پردازد این ادعیه در همه مواردی که در زندگی انسان ممکن است رخ دهد مطرح می‌شود برای مثال دعا در هنگام بلا، دعا در هنگام تنگ دستی، دعا در هنگام حزن، این ادعیه به مردم نشان می‌دهد که برای رفع موانع و مشکلات همواره خداوند است که می‌تواند شما را هدایت کند و باید از دنیا پرستی فاصله بگیرید.

وی تصریح کرد: هوا و هوس جمعی یکی از مشکلات جامعه زمان «امام سجاد (ع)» بشمار می‌رفت، این ساختار با رنگ مذهب وارد زندگی اجتماعی مردم و حکومت اسلامی شده بود، این نا بهنجاری تا حدی پیش رفت که نزاع بر سر قدرت در بین حکام جامعه روزگار «امام سجاد (ع)» بالا گرفت و مدعیانی همانند عبدالله بن زبیر و... بر سر کسب قدرت به کشمکش می‌پردازند.

حیدری بر تغییر و تحولات حاکمان دوران امامت «امام زین‌العابدین(ع)» اشاره کرد و افزود: دستگاه حاکم موفق شده بود تا روحیه جامعه را بر محور دنیا پرستی با رنگ مذهب شکل دهد لذا هنگامی که «امام سجاد (ع)» از کربلا به کوفه آمدند برخی مردم با تزرع از ایشان خواستند تا برای احقاق حق شهدای کربلا به امامت ایشان قیام کنند، اما «امام زین‌العابدین (ع)» نپذیرفتند زیرا می‌دانستند آنقدر دنیا پرستی در جامعه رخنه پیدا کرده که نمی‌توان به قول این مردم اعتماد کرد، کوفیان پیش از این به «امام حسین (ع)» وعده داده بودند و در ادامه راه خلف وعده کرده بودند.

وی ابعاد تدبیر و تلاش «امام سجاد (ع)» را برای هدایت مردم جامعه اسلامی مطرح و اظهار کرد: «امام سجاد (ع)»  در موج دنیا پرستی تلاش کردند تا با نهایت عبادتی که انجام می‌دادند روح واقعی اسلام را برای مردم جامعه بازسازی کنند و با این کار اعتماد مردم را در طی چند سال ابتدایی بعد از واقعه عاشورا جلب کردند و بدین ترتیب هسته اولیه پایه‌های حکومت سالم اسلامی را پایه گذاری کردند. این حرکت ارزشمند که به خواست و کمک خداوند انجام شد، در دوران امامت «امام باقر (ع)» و «امام صادق (ع)» به تربیت شاگردان فراوان و ایجاد موج فرهنگی اسلام ناب محمدی انجامید.

وی به سخنرانی‌های تاثیرگذار و کوبنده «امام سجاد (ع)» در شام  اشاره و ابراز کرد: «امام زین‌العابدین(ع)» در شام در مقابل فتنه‌های حکومت ظالم یزید در کنار عمه بزرگوارشان «حضرت زینب(س)» به سخنرانی در خصوص فجایع و خطا‌های حاکم وقت پرداختند و توانستند چهره واقعی حکومت را در قلب ناصبیان مطرح و از عمل خود پشیمان کنند. ایشان امپراتوری نوپا و دور شده از اسلام را مورد نکوهش قرار دادند و جنایاتشان را به حاکمان و مردم دنیا پرست گوش زد کردند.

وی به نحوه برخورد یزید بن معاویه بعد از سخنرانی‌ «امام سجاد (ع)» در شام اشاره کرد و افزود: قدرت بیان «امام سجاد (ع)» و «حضرت زینب (س)» در شام تاثیر گذار و کوبنده بود و باعث شد یزید به اشتباه خود اعتراف کند و تمام خطا‌ها را به گردن ابن زیاد بیندازد و خود را تبرعه کند، همچنین کاروان را با احترام به مدینه بازگرداند بدین ترتیب «امام سجاد (ع)» عملا شام را فتح کردند.