خشک شدن ریشه درختان معابر تهران با ساماندهی سیستم فاضلاب/ ضرورت ساخت سیستم آبیاری متصل به تصفیه‌خانه جنوب شهر
: عضو مجمع جهانی فدراسیون بین‌المللی معماران منظر گفت: با ساماندهی سیستم فاضلاب تهران و کنترل سفره های آب زیرزمینی که با فاضلاب ادغام شده است، درختان معابر تهران منابع آبی خود را از دست می دهند. در صورتی که از امروز به فکر تامین سیستم آبیاری قطره ای متصل به تصفیه خانه جنوب شهر نباشیم، این درختان خشک خواهند شد.
محمد مطلبی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی میزان، با اشاره به خطر خشک شدن ریشه های درختان کهنسال تهران به دلیل ساماندهی سیستم فاضلاب در سطح شهر گفت: بدیهیست با توجه به مشکل کمبود آب در تهران، سیستم فاضلاب این شهر نیاز به ساماندهی دارد. اما در صورتی که از امروز برنامه ریزی برای آبیاری درختان در معابر تهران صورت نگیرد، پس از ساماندهی فاضلاب و قطع دسترسی ریشه این درختان به سفره های آب زیر زمینی، تا یک سال آینده با فاجعه خشک شدن درختان تهران در معابر روبرو هستیم.
وی در ادامه افزود: با ساماندهی سیستم فاضلاب در تهران، ریشه درختان در معابر وقت زیادی برای جابجا شدن ندارند. به فرض وجود چنین فرصتی نیز منبع آبی وجود ندارد که این ریشه ها بتوانند به سمت آن حرکت کنند. زیرا با ساماندهی سیستم فاضلاب، سفره های آب زیر زمینی در تهران که با فاضلاب همراه است کنترل می شود.
عضو مجمع جهانی فدراسیون بین‌المللی معماران منظر ادامه داد: بنابراین باید مطالعات برای مواجه با این خطر از هم اکنون ادر دستور کار مسئولان این حوزه قرار گیرد تا امکان تامین بودجه آن نیز بررسی شود.
مطلبی ادامه داد: معابر تهران بر اساس یک برنامه مشخص ساخته نشده است در نتیجه سلایق مختلف در شکل آن دخیل بوده اند. این امر باعث شده یک درخت چنار 50 ساله با نیاز آبی زیاد در کنار یک درخت توت دو ساله با نیاز آبی کم قرار گیرد.
وی گفت: از سوی دیگر درخت های تنومند به اندازه تاجی که در بالا دارند، در خاک نفوذ کرده اند و به دلیل این که تهران در منطقه خشک قرار دارد این ریشه ها به سمت آب در دسترس حرکت کرده اند. از آنجا که 99 درصد معابر تهران سیستم آبیاری ندارند و پیمانکار ها طبق قرادادشان موظف به تامین آبیاری درختان نیستند نگرانی در باره این درختان افزایش می یابد.
مطلبی با بیان این که امکان آبیاری چند هزار کیلومتر معبر در تهران بااستفاده از تانکر وجود ندارد، عنوان کرد: با کدام منبع آب، این آبیاری باید صورت گیرد؟ سیستم آبیاری قطره ای نیز جوابگو نیست، زیرا در این صورت آب تنها سطح درختان 30 و 40 ساله را آبیاری می کند و به ریشه های آنها نفوذی ندارد.
رئیس هیئت مدیره انجمن منظر ایران ادامه داد: به فرض فراهم کردن چنین شرایطی گستردگی سطح آسفالت و تعداد ساختمان ها در تهران نفوذ پذیری خاک را کاهش داده است بنابراین آب های سطحی به سمت جنوب تهران حرکت می کنند و در نهایت به دریاچه خشک در قم ملحق می شوند.
وی با اشاره به هزینه بر بودن سیستم آبیاری که بتواند پاسخ گوی نیاز این درختان باشد، گفت: تمام این خطرات برای درختان تهران در حالی است که زمان در حال از دست رفتن است و هیچ شخصی به فکر تامین آب برای این درختان در آینده نیست.
این متخصص منظر شهری راه حل نجات این درختان را سیستم آبیاری قطره ای دانست که باید به تصفیه خانه های جنوب تهران متصل شود.
به گفته مطلبی در صورت اتصال سیستم آبیاری قطره ای به تصفیه خانه های جنوب تهران آبیاری درختان با فشار صورت می گیرد تا به ریشه ها نفوذ کند زیرا چاه های زیر زمینی جوابگوی شدت آبیاری مورد نیاز این درختان نیست.
وی در پایان تاکید کرد: باید بر پیمانکاران در خصوص اینکه درختانی را در کنار یکدیگر بکارند که نیازهای آبی یکسان دارند، همچنین جانمایی این درختان باید به گونه ای باشد که فضای کافی برای گسترش ریشه هایشان در زیر زمین داشته باشند.
