بن‌بست اسکان توریست در اصفهان، یزد و تهران/ رفع کمبود هتل در کشور به 20 هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد

: قیمت نفت طی ماه های گذشته کاهش چشمگیری یافته و دولت اعلام کرده است که لایحه بودجه را بدون اتکا به درآمدهای نفتی تدوین کرده است. همزمان با نصف شدن قیمت نفت، شاهد افزایش بیش از دو برابری ورود توریست به کشور نسبت به سال هایی شده ایم که تنها پذیرای 2 میلیون نفر توریست بوده ایم. شرایطی که  می تواند منبع درآمدی خوبی برای کشور باشد.

این در حالی است که با ورود به سال 2015 این عدد به بیش از سه برابر افزایش می یابد. اما این فرصت در شهر هایی چون اصفهان، تبریز و تهران در حال از بین رفتن است زیرا تعداد هتل ها و محل های اسکان دراین شهرها بسیار کم است. این مطالب بخشی از سخنان ابراهیم پورفرج، رئیس جامعه تورگردانان ایران در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی میزان است که در ادامه مشروح آن را می خوانید.

شما پیش از این افزایش تعداد گردشگران داخلی و خارجی در سال جاری را پیش بینی کرده بودید، به طور قطع با برنامه ریزی های صورت گرفته در سال آینده نیز این رقم افزایش خواهد یافت. حال این سئوال مطرح می شود که در بخش اسکان برای توریست در سال آینده ظرفیت های لازم وجود دارد؟

خیر، نه تنها این ظرفیت وجود ندارد بلکه در شهر هایی مانند یزد و اصفهان به دلیل کمبود هتل به بن بست رسیده ایم به گونه ای که این مشکل اکنون در این دو شهر مانع توسعه گردشگری شده است. در شهر توریست پذیری همانند اصفهان تنها یک هتل 5 ستاره با 180 اتاق و تعداد اندکی هتل 4 ستاره وجود دارد، اما این تعداد هتل پاسخ گوی تعداد جمعیت توریست حال حاضر نیز نیست. این در حالی است که این شهر سالانه پذیرای 30 تا 40 هزار گردشگر است. پس از این دو شهر خطر بن بست توریست را در تهران داریم. در فصل های توریست پذیر ما همواره با مشکل اسکان توریست در این شهر نیز روبرو بوده ایم زیرا در تهران که پایتخت محسوب می شود تنها چهار یا پنج هتل پنج ستاره وجود دارد.


اما اخبار از تعداد مناسب هتل در کشور خبر می دهد و گفته می شود تنها در فصل توریست پذیر مشکل اسکان وجود دارد، از سوی دیگر هتل ها در سایر مواقع سال خالی است، استدلال شما دراین زمینه چیست؟

این اخبار درست نیست، البته ممکن است ساخت هتل جدید رقیبی برای هتل های فرسوده ای که وجود دارند، محسوب شود و مانع کسب درآمد برای برخی شود. واقعیت این است که در برخی از شهرها به بن بست رسیده ایم. گردشگر وارد ایران شده اند و ما تعداد هتل هایمان نسبت به آمار گردشگران ورودی بسیار اندک است.


رئیس جمهور و سازمان میراث فرهنگی قول مساعد برای ساخت تعدادی هتل را داده است. آیا این امر می تواند دغدغه اسکان توریست را تا حدودی برطرف کند؟

گفته می شود که تلاش بر ساخت هتل است، اما به گفتن و بیان کردن صرف راهکار به شمار نمی رود. بیان این موضوع و این که توریست به ایران وارد شده است و مکان مناسبی برای اسکان ندارد دو موضوع متفاوت است. اگر نتوانیم راه حلی برای این مشکل پیدا کنیم تمام تلاشی که برای افزایش آمار توریست در طول سال های گذشته داشته ایم از دست می رود.

رئیس جمهور نیز از ساخت تعداد زیاد هتل در کشور سخن گفته است، اما تحقق این امر نیاز به اراده ملی دارد. سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تنها یک سازمان است که با حجم بالای یک کار اقتصادی که ارزآوری فراوان دارد روبرو شده است. به طور قطع توسعه صنعت گردشگری که منجر به ایجاد مشاغل فراوان و نیز معرفی ایران به عنوان یک مکان امن توریستی به دنیا می شود، از عهده یک سازمان خارج است. اگر می خواهیم این صنعت توسعه یابد نیاز به دستور اکید رئیس جمهور و نیز تزریق فوری 20 هزار میلیارد ریال به صندوق توسعه گردشگری برای توسعه گردشگری از جمله ساخت هتل زیر نظر دولت، با طرح و برنامه بخش خصوصی داریم. از سوی دیگر شهرداری ها، استانداری ها و بانک ها برای توسعه صنعت گردشگری باید به میدان بیایند زیرا اگر سازمان میراث فرهنگی و رئیس آن نیز بهترین باشد باز کاری از پیش نمی رود.


اگر بخواهیم مروری بر تجربه سایر کشورها داشته باشیم، آیا در دنیا کشورهای دیگری همانند ایران وجود داشته اند که با چنین بحرانی روبرو بوده باشند و بتوانند به سلامت از بحران خارج شوند؟

بله. ترکیه برای توسعه ساخت هتل یک کمیته با حضور رئیس بانک مرکزی، رئیس بخش گردشگری و نیز بخش خصوصی تشکیل داد و در همان کمیته طرح ها ارائه و مورد موافقت قرار گرفت و سرمایه ساخت نیز فراهم شد. در نتیجه از آنتالیا تا بودروم در طول سه سال یک هزار و 200 هتل ساخته شد، این یعنی اراده ملی.

در حال حاضر پیش بینی شما برای آمار توریست به چه صورت است؟

امسال باید 100در صد به عدد 5 میلیون گردشگر برسیم. این پیش بینی ممکن است تنها 10 درصد خطا داشته باشد. با افزایش 30 تا 40 درصدی این عدد در سال 2015 باید به عدد 7 میلیون توریست در سال دست پیدا می کنیم. این در حالی است که زمانی در کشور با عدد 2 میلیون گردشگر روبرو بودیم و حدود 7 میلیون ایرانی با اهداف توریستی از کشور خارج می شدند. خوشبختانه اکنون توازن درآمد و هزینه از نظر اقتصادی در حال نزدیک شدن است. اما جامعه تورگردانان در این خصوص نگران است زیرا توریست پس از ورود کمبود اسکان مناسب و درخور را به چشم می بیند. گردشگر اگر به کشور وارد شود و محل اسکان نداشته باشد یا این که محل مناسبی را به او ارائه دهیم که آن را در شأن خود احساس نکند، نام ایران را برای همیشه از فهرست سفرهای خود خط می زند و به هیچ عنوان کشور ما را به عنوان یک مقصد توریستی خوب به هموطنان خود توصیه نمی کند.


شما در خصوص به بن بست رسیدن توریست در شهر هایی چون یزد، اصفهان و تهران هشدار می دهید. اما ساخت هر هتل به دو تا سه سال زمان نیاز دارد. چگونه می توان این بحران را پشت سر گذاشت؟

در حال حاضر طرح های بسیار زیادی از شرکت های داخلی و خارجی در دست دارم که از این میان یک شرکت آلمانی قول ساخت هتل را در مدت زمان 6 ماه در اصفهان داده است. اما تحقق این امر نیاز به سرمایه و زمین دارد. اگر بتوانیم دو هتل 5 ستاره با تعداد 300 اتاق در اصفهان و یک هتل 5 ستاره با همین تعداد اتاق در یزد در مدت زمان 6 ماه بسازیم این بحران را سپری می کنیم تا پس از آن به تدریج به ساخت هتل های بیشتر در این دو شهر در بازه های زمانی دو تا سه سال اقدام کنیم.
اطلاع دارم که گروه هتل های هما در اصفهان زمین مناسبی برای ساخت هتل دارد. این زمین چند ایراد اداری کوچک دارد. لازم است که رئیس سازمان میراث فرهنگی به اصفهان بروند و با استاندار تفاهم کنند تا شهرداری مجوز ساخت این هتل را صادر کند.

آیا تمام شهرهای توریست پذیر کشور با بحران اسکان توریست روبرو هستند؟

خوشبختانه در شیراز که یکی از شهر های پر تردد توریست ها است، در سال های اخیر چند هتل بسیار خوب ساخته شده است. این شهر در این زمینه فعال بوده اند و سرمایه گذاری های خوبی صورت گرفته است. اتفاقا بیشترین درآمد گردشگر در کشور ما در اصفهان است اما به چه دلیل در این شهر سرمایه گذاری صورت نگرفته است خود نکته قابل بررسی است که می تواند دلایل مختلف از جمله بی اعتمادی بخش خصوصی داشته باشد.


آیا در صورت ساخت هتل می توان به باز شدن مسیرهای گردشگری جدید در کشور امیدوار بود؟

بله، زیرا در تمام ایران توریست خارجی در حال رفت و آمد هستند. در شهر هایی چون تهران، اصفهان، یزد و شیراز این رفت و آمد بسیار زیاد است. تصور کنید بنده یک تورگردشگری به اهواز ببرم، آیا جز دو هتل، محل اسکان دیگری در این شهر می بینید؟ این در حالی است که اگر همایش یا مراسم دولتی در این شهرها برگزار شود تمام رزروهایی که از 6 ماه قبل انجام شده است، کنسل خواهد شد و دیگر هیچ جای اسکانی وجود ندارد. در همدان در سال های اخیر جز یک هتل که 12 سال قبل ساخته شده بود، هتل جدیدی ساخته شده است؟ سایر شهر ها نیز همین روال را دارند.

اگر معضل زیرساخت از جمله اسکان برطرف شود، توریست در تمام نقاط ایران رفت و آمد می کند.به طور مثال امسال هفت رالی برگزار کردم، این افراد که بیشترشان اروپایی بودند در مدت زمان 22 روز از تمام ایران دیدن کردند.آنها از مرز بازرگان وارد شدند و نوار شمالی را طی کردند تا اصفهان و تبریز و دوباره از مرز بازرگان خارج شدند. همچنین یک گروه دوچرخه سواری از مرز سرخس وارد و از مرز بازرگان خارج شد.کشور ما مواهب بی شماری دارد. بنابراین در شرایط حال حاضر می توان بحران نفت را با سرمایه گذاری و اندکی اراده ملی در تهیه زیرساخت های مناسب برای توریست پشت سر گذاشت در غیر این صورت فرصت ارز آوری ازطریق این صنعت را برای همیشه از دست خواهیم داد.

گفت‌وگو: لیلا موسوی نسب