طلبه‌های حامی محیط زیست + تصاویر

6:10 - 27 بهمن 1394
کد خبر: ۱۳۵۷۵۹
ديدن روحانيون روي منبر وعظ و خطابه يا به‌عنوان پيشنماز و امام جماعت براي ما تازگي ندارد. اما طلبه‌ها و روحانيون حوزه علميه حضرت ابوطالب(ع)، در كنار وظايف و فعاليت‌هاي معمول‌شان، بيل به دست مي‌گيرند و توي بوستان‌ها يا ديگر معابر عمومي محله گل و بوته مي‌كارند يا بدون شرمساري و با اشتياق راهرو و محل گذر هم‌محله‌اي‌هاي‌شان را آب و جارو مي‌كنند.
به گزارش گروه فضای مجازی ، آنها سال گذشته سمن مردم‌نهاد «‌‌نواي اميد سبز» را براي فرهنگسازي در حوزه محيط‌زيست به ثبت رسانده‌اند و در اين زمينه فعاليت مي‌كنند. اعضاي سمن نواي اميد سبز ظهر يك روز زمستاني براي كاشت نهال و پاكيزه كردن بوستان زائر گردهم جمع شدند و ما براي تهيه گزارشي به آنجا رفتيم.

اول باغباني

عبا و عمامه‌هايي پاكيزه بر تن دارند و آراسته و مرتب هستند. با اين لباس‌ها، شيار كردن باغچه‌هاي بوستان و جاروكشي محوطه سخت به نظر مي‌رسد. طلبه‌ها همراه حجت‌الاسلام سينايي به بوستان زائر مي‌آيند و همين كه از راه مي‌رسند، حاج آقا سينايي مي‌گويد: «‌‌بيل و جاروها را تقسيم كنيد. از كاشت نهال شروع كنيم يا تميز كردن اينجا؟» طلبه‌ها در حالي كه سربه سر هم مي‌گذارند، عباهاي‌شان را درمي‌آورند و روي شاخه بي‌برگ و بار نهال‌هاي بوستان آويزان مي‌كنند. يكي از آنها مي‌گويد: «‌‌اول همه جا را خوب گلي كنيم، بعد تميز كنيم!» اداره فضاي سبز شهرداري، محوطه بوستان را براي كاشت نهال آماده كرده‌اند. تعدادي نهال هم در آنجا كاشته‌اند. اعضاي گروه سمن نواي سبز، درختكاري قسمت‌هايي كه باقي مانده است، برعهده گرفته‌اند. يكي از طلبه‌ها بيشتر از ديگران در باغباني سررشته دارد و فضايي را كه بايد درختكاري شود، نشان مي‌دهد: «‌‌بسم‌الله بچه‌ها...» هر يك از طلبه‌ها سراغ بيل و بيلچه‌هاي رديف شده در گوشه بوستان مي‌روند.



نخستين تجربه

بوستان زائر چندان پررفت و آمد نيست و شايد دليل انتخاب اين فضا توسط حاج آقا سينايي به‌عنوان محل نخستين تجربه باغباني و رفت و روب طلبه‌هاي جوان، همين موضوع باشد. او مي‌خواهد فرهنگسازي براي اهالي و جسارت طلبه‌ها در انجام اين فعاليت‌هاي زيست محیطي نرم و آهسته شكل بگيرد. نهال‌ها ميان طلبه‌ها تقسيم مي‌شود و هر يك به كاري مشغول مي‌شوند. يكي با بيل، خاك نرم و خيس قطعه‌هاي جدول‌بندي شده را كنار مي‌زند و ديگري نهال بلندي را از ميان دسته نهال‌ها بيرون مي‌كشد و كنار دست هم حجره‌اي‌هايش مي‌آورد تا بي‌معطلي آن را بكارد. سرشان كه به كار گرم مي‌شود، ديگر نگران خاك‌آلود شدن لباس و سر و روي‌شان نيستند. چند تايي از آنها بيشتر از ديگران سربه سر بقيه مي‌گذارند: «‌‌سيد، اگر همان‌طور كه باغباني مي‌كني، درس بخواني، عالم مي‌شوي‌ها! ... علي آقا گمان نكنم به عمرت بيل دست گرفته باشي...» اما هيچ يك از آنها، اين شوخي‌ها را به دل نمي‌گيرند و نگاه‌هاي صميمانه و لبخندهايي كه بين‌شان رد و بدل مي‌شود، نشان مي‌دهد اين شوخ‌طبعي‌ها براي‌شان تازگي ندارد.

به كمك اهالي

كساني كه از كنار بوستان مي‌گذرند، با ديدن طلبه‌ها كه با لباس روحانيت در حال باغباني هستند، با كنجكاوي پا نگه مي‌دارند و مي‌پرسند: «‌‌چه خبر است؟!» حضور حاج آقا سينايي در ميان طلبه‌ها تعجب آنها را دو چندان مي‌كند: «‌‌حاج آقا درخت مي‌كارند؟!» كاشت نهال‌ها كه داخل باغچه‌ها و حلب‌هاي خالي روغن‌نباتي که تمام مي‌شود، نوبت به جارو زدن راهروهاي موزاييك‌پوش بوستان مي‌رسد. اگرچه در بوستان تازه تأسيس زائر هنوز تاب و سرسره و الاكلنگي نصب نشده، اما باز هم بچه‌هاي بازيگوش محله امامزاده حسن(ع) و ابوذر براي جست و‌خيز و بازي به آنجا مي‌آيند. بيشترين زباله‌اي هم كه باد ملايم ظهرگاهي خش‌خش‌كنان مي‌غلطاند و تا كنار تل خاك و خل باغباني طلبه‌ها پيش مي‌آورد، نايلون‌هاي خالي و رنگارنگ پفك و كيك و چيپس‌هايي است كه بچه‌ها در محوطه ريخته‌اند. حاج آقا سينايي با آنكه سرش به صحبت با اهالي و مسئولان حرم امامزاده حسن(ع) كه در آنجا جمع شده‌اند، گرم است، اما خودش هم گاهي لابه‌لاي صحبت‌ها جارويي به دست مي‌گيرد و با طلبه‌ها همراهي مي‌كند. گويا اهالي از اين حركت روحانيان جوان محله به شوق آمده‌اند و همانجا براي درختكاري و نظافت محله‌هاي‌شان در كنار اعضاي سمن قرار و مدار مي‌گذارند.

رسم انبيا(ع)

سراغ اعضاي فعال گروه را مي‌گيرم، علي ترابي را به‌عنوان رئيس هيئت‌ مديره سمن، سيد محمدهادي خضري؛ رئيس هيئت مؤسس سمن، علي دقيقي؛ عضو هيئت مؤسس و بازرس سمن و رسول ضيايي‌فرد؛ عضو هيئت‌ مديره سمن را به من معرفي مي‌كنند. آنها طلبه‌هاي سال چهارمي حوزه علميه حضرت ابوطالب(ع) هستند. ترابي درباره دليل و انگيزه شكل گرفتن اين گروه مدافع محيط‌زيست مي‌گويد: «مشكلات محيط‌زيست در صدر اولويت‌هاي جامعه قرار دارد و در اسلام هم به اين موضوع اهميت زيادي داده شده است. ما هم تصميم گرفتيم احكام دين درباره حفظ محيط‌زيست را به شيوه‌هاي مختلف به ديگران آموزش دهيم.» خضري از روزي مي‌گويد كه جرقه تشكيل سمن نواي اميد سبز در ميان طلبه‌هاي سال چهارمي حوزه علميه حضرت ابوطالب(ع) زده شد: «‌‌يك روز در كلاس درس اخلاق، قسمتي از كتاب مفاتيح‌الحيات آيت‌الله ‌آملي بحث مي‌شد كه اهميت حفظ محيط‌ زيست را مطرح كرده بود. در اين كتاب آمده كه خدا به انسان‌ها امر كرده براي‌‌ آباداني زمين تلاش كنند. اين مباحثه علمي و ديني، احساس تكليف در برابر محيط‌زيست‌مان را در ما به وجود آورد.»

با زبان دين

دقيقي كه وظيفه نظارت بر فعاليت‌هاي هيئت‌ مديره و برگزاري برنامه‌هاي سمن در چهارچوب‌هاي پيش‌بيني شده را برعهده دارد، منبر وعظ و خطابه روحانيون را محلي مناسب براي فرهنگسازي بر اساس روايات ديني و اسلامي مي‌داند و مي‌گويد: «روحانيون با توده مردم ارتباط نزديكي دارند و از اين ارتباط مي‌توانند در آموزش زندگي ديني استفاده كنند.» ضيايي‌فرد معتقد است شركت روحانيان در چنين فعاليت‌هاي زيست‌محيطي، سبب محبوبيت بيشتر آنها در ميان اهالي مي‌شود و نمونه‌هاي عملي از دستورات ديني را به مردم معرفي مي‌كنند. اين طلبه‌هاي جوان، از زمان تأسيس سمن تاكنون، فعاليت‌هاي زيست‌محيطي‌شان را در اطلاع‌رساني عمومي از طريق منبرهاي سخنراني در مساجد و مدارس و انتشار مقالات در پايگاه‌ها و رسانه‌هاي گروهي متمركز كرده‌اند. آنها در حوزه علميه تفكيك زباله خشك و تر و تعبيه ظرفي مخصوص براي قراردادن كاغذهايي كه اسماء خدا روي آن نوشته شده را به شكل قانون و قاعده‌اي براي همه طلبه‌ها تعيين كرده‌اند. ضيايي‌فرد مي‌گويد: «‌‌همه خانواده‌ها مي‌توانند كاغذهاي مزين به اسماء‌الله را به‌صورت جداگانه جمع‌آوري و به مراكز ديني و مساجد محله تحويل دهند تا احكام شرعي لازم براي بازيافت اين كاغذها انجام شود.»كمبود فضاي سبز در منطقه از مهم‌ترين دغدغه‌هاي اعضاي سمن نواي اميد سبز است و دوست دارند شهرداري فضاهاي آزاد شده حريم راه‌آهن را به رفع اين كمبود اختصاص دهند تا آنها با كمك اهالي و مسئولان آنجا را‌ آباد كنند.

براي آرامش

طلبه‌هاي عضو سمن كه از پرورش گل و گياه در حجره‌هاي‌شان مي‌گويند، تصميم مي‌گيرم به آنجا هم سري بزنم و محل تحصيل و زندگي آنها را از نزديك ببينم. روبه‌روي كانون ميثم در خيابان عبيد زاكاني تابلو مسجد منيريه را پيدا مي‌كنم. هرچه چشم مي‌چرخانم، تابلويي كه نشان دهد حوزه علميه هم كنار مسجد قرار گرفته، نمي‌بينم. توي زمين خالي و متروكه وسيع جلو در مسجد، كارگري غیرایرانی آتش روشن كرده و همان‌طور كه بيسكوييتي را سق مي‌زند، دست‌هايش را در هرم آتش گرم مي‌كند. در ميدانگاهي انتهاي زمين كه از ساختمان خانه مخروبه‌اي باقي مانده‌اند، چند خودرو پارك شده است. از در مسجد كه وارد مي‌شوم، بنايي با معماري خاص و سنتي مقابلم مي‌بينم. آرامشي كه با ديدن اين ساختمان احساس مي‌كنم، حس ناخوشايند حضور در فضاي متروكه جلو مسجد را از ذهنم دور مي‌كند. اينجا ساختمان حوزه علميه حضرت ابوطالب(ع) است.

آموزش تخصصی طلبه‌ها

حياطي بزرگ و پاكيزه روبه‌رويم است. گوشه حياط و چسبيده به ساختمان شبستان مسجد، چند ميز و نيمكت و گلدان‌هايي بزرگ چيده‌اند. سماور بزرگ روي ميز، احساس خوشي شبيه وارد شدن به حياط و ايوان خانه‌هاي قديمي را به خاطر مي‌آورد. توي اين حياط از حوض و فواره آب خبري نيست، اما گلدان‌هايي شاداب و سرسبز، به فاصله و باسليقه در گوشه‌ و كنار آن چيده شده‌اند. ديواره باغچه‌هاي مستطيل شكل كوچك و باريكي كه در سينه‌كش ديوارها ساخته‌اند، با سنگ مرمر سفيد پوشانده شده و چند نهال نازك و نورس داخل آنها كاشته شده است. نهال گوشه حياط با آنكه بزرگ‌تر و پر عمرتر از ديگر نهال‌ها به نظر مي‌رسد، عريان است و سنگيني هواي زمستان، روي شاخ و بارش جا خوش كرده است. داخل اتاقك گوشه حياط كه دفتر حوزه است، حجت‌الاسلام سيد محمدعلي صادقي، مدير حوزه و چند روحاني ديگر مشغول گفت‌وگو هستند. از او كه درباره برنامه‌هاي آنجا مي‌پرسم، مي‌گويد: «‌‌با توجه به نياز علمي منطقه به مراكزي كه در حوزه مسائل ديني و اجتماعي به تربيت نيروي كارآمد بپردازد و لزوم حضور و رفت‌وآمد طلاب و مبلغان ديني در مراكز مختلف منطقه، براي تأسيس اين حوزه علميه اقدام كرديم كه با تلاش و پيگيري اهالي محله و حجت‌الاسلام سينايي در سال 1387 اين امر تحقق پيدا كرد. اين حوزه با نظارت مركز مديريت حوزه‌هاي تخصصي تبليغ سفيران هدايت قم و با هدف تربيت طلبه‌هاي متخصص در حوزه تبليغ مسائل ديني فعاليت مي‌كند.»

حجره‌هاي سبز

بعد از عبور از پله‌هايي كوتاه به حجره طلبه‌ها مي‌رسيم. طلبه‌ها دمپايي و كفش‌هاي‌شان را جلو در راهرويي كه ديوارهايش با گچ تگري آبي رنگي پوشانده شده، درمي‌آورند و بدون كفش وارد حجره‌ها مي‌شوند. توي آشپزخانه كوچك و دنج كنار راهرو يخچال، اجاق گاز و وسايل آشپزي مختصري قرار گرفته كه براي دم كردن استكاني چاي و پخت شامي سبك كافي به نظر مي‌رسد. آشپزخانه‌اي كه ناهار طلبه‌ها در آن طبخ مي‌شد، در نيم طبقه بالاي ساختمان حجره‌ها واقع شده. اين ساختمان ساكت و آرام است و به هر يك كه سرك مي‌كشي، طلبه‌ها در حال درس خواندن، استراحت يا اختلاط با يكديگر هستند. در ميان آنها جواناني ساكن همين منطقه و طلبه‌هايي از شهرها و روستاهاي دور و نزديك كشور وجود دارد. فرش و پشتي‌هايي سنتي، كمدي پر از كتاب و چند گلدان سبز و سرحال تنها وسايلي است كه در اين حجره‌ها به چشم مي‌خورد. دانستن نام گياهان داخل گلدان‌ها، براي طلبه‌ها چندان اهميتي ندارد اما روش نگهداري از آنها را خوب مي‌دانند. حجت‌الاسلام صادقي مي‌گويد: «‌‌سال 1387 كه حوزه تأسيس شد و ما براي نخستين بار طلبه جذب كرديم، به هر طلبه يك گلدان هديه كرديم و از آنها خواستيم آنها را به خوبي پرورش دهند. بعضي از اين گلدان‌ها، همان گلدان‌هاي اهدايي ما هستند.»

روحاني كه به طلبه‌ها تكواندو آموزش مي‌دهد

حجت‌الاسلام مجيد سينايي، امام جماعت خوشرو و مهربان حرم امامزاده حسن(ع) را اهالي منطقه خوب مي‌شناسند. او كه به لحن و گفتار پر شور و انرژي‌اش شهرت دارد و منبرش پاتوق بسياري از جوانان محله است، رشته تكواندو را به طلبه‌هاي تنها حوزه علميه منطقه آموزش مي‌دهد. حاج آقا سينايي از كلاس سوم راهنمايي و پيش از شروع تحصيل دروس ديني، در كانون ميثم تكواندو را آموزش ديده است. او مي‌گويد: «‌‌دينداري فقط وعظ و خطابه نيست و يك عالم ديني بايد در همه زمينه‌ها رشد كند. نمونه عملي چنين افراد متديني، مولا علي(ع) است كه هم در ديانت و تقوا و هم در شجاعت و ورزيده بودن در برابر دشمن بي‌نظير بودند.» او كه شاگردان جوانش در سمن نواي اميد سبز را همراهي مي‌كند، درباره فعاليت‌هاي اين گروه مردم‌ نهاد مي‌گويد: «‌‌از ابتداي شكل‌گيري گروه، شروع به ارتباط‌گيري با ديگر مراكز مذهبي، فرهنگي منطقه كرديم تا از ظرفيت‌هاي موجود براي آموزش عمومي استفاده كنيم. مهم‌ترين نكته‌اي كه در اين آموزش‌ها مورد توجه ما قرار گرفته، نشان دادن اهميت حفظ محيط‌زيست بوده است. مثلاً همه مردم بايد بدانند كه پاكيزه نگه داشتن كوچه و خيابان و نريختن ظروف نذري در معابر به اندازه پهن كردن سفره‌هاي احسان اجر و ثواب دارد.» توليت حوزه علميه حضرت ابوطالب(ع) معتقد است مسئولان بايد به مقوله محيط‌زيست نگاه جدي‌تري داشته باشند. او مي‌گويد: «‌‌به وجود آوردن فضاي سبز در اطراف مراكز مذهبي، تأثير زيادي در روحيه مخاطبان اين مراكز دارد. من براي پاكسازي و تبديل زمين متروكه جلو مسجد منيريه به فضاي سبز، بارها به قسمت‌هاي مختلف شهرداري مراجعه كرده‌ام اما هنوز اقدام مناسبي انجام نشده و اين زمين مانند زباله‌داني رها شده است. در زمينه تفكيك زباله‌ها هم به موازات تشويق مردم به مشاركت در طرح، جداسازي زباله‌ها را در حوزه اجرا كرديم. ما در ازای مبلغي كه از غرفه بازيافت دريافت مي‌كرديم، براي طلبه‌ها كتاب مي‌خريديم. اما مدتي است به جاي وجه نقد، وسايل غيرضروري مانند لوازم شوينده به مراجعه‌كنندگان داده مي‌شود كه روش مناسبي نيست.»حاج آقا سينايي انجام طرح‌هاي تحقيقاتي با همكاري فرهنگسراي بهاران، فرهنگسراي قرآن و بسيج ناحيه حبيب‌بن‌مظاهر را به‌عنوان فعاليت‌هاي پژوهشي حوزه نام مي‌برد.

يك تفاوت مهم

حوزه علميه حضرت ابوطالب(ع) يكي از 3 حوزه علميه كوتاه مدت شهر تهران است و حوزه امام رضا(ع) در محله حكيميه و حوزه دارالمبلغان در محله امين‌حضور واقع شده‌اند. به قول حاج آقا صادقي، دوره‌هاي روش تحقيق، روش سخنراني، جامعه‌شناسي و روان‌شناسي تبليغ، فرق و مذاهب و ديگر دروس فقهي و ديني كه طلاب اين حوزه در دوره 5 ساله تحصيل‌شان مي‌آموزند، همان دروسي است كه در 2 حوزه ديگر هم تدريس مي‌شود. اما آنچه آموزش‌هاي اين حوزه علميه را از مراكز ديني مشابه، متمايز مي‌كند كلاس خوشنويسي و تكواندو است! حاج آقا صادقي مي‌گويد: «‌‌من و حاج آقا سينايي كه توليت حوزه را برعهده دارد، در اين رشته‌هاي هنري و ورزشي آموزش ديده‌ايم و به طلبه‌ها هم اين مهارت‌ها را منتقل مي‌كنيم.» او معتقد است كه توانايي‌هاي مختلف مبلغان ديني در مخاطبان جاذبه به وجود مي‌آورد. با همراهي حاج آقا صادقي به ساختمان حجره‌هاي طلبه‌ها كه روبه‌روي دفتر حوزه قرار گرفته مي‌رويم. او مي‌گويد: «‌‌تعدادي از طلبه‌ها در اينجا حجره دارند و به‌صورت شبانه‌روزي زندگي مي‌كنند. تعدادي هم به اصطلاح ما حوزه‌اي‌ها، روز خواب هستند و هر روز از ساعت 7 صبح تا 5 بعد از ظهر كه زمان برگزاري كلاس‌هاي درس و جلسات مباحثه است، در حوزه حضور دارند. طلبه‌ها تمام كارهاي تميزكردن و آشپزي و ديگر امور حجره‌هاي‌شان را خودشان و با همكاري يكديگر انجام مي‌دهند.»

/انتهای پیام/
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

منبع: همشهری محله


ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *