سامانه پایش برخط؛ در میانه امید و دلواپسی
پاک شدن اطلاعات مربوط به ساختمان‌های ناایمن از روی سامانه برخط، اما و اگر‌هایی را در فضای رسانه‌ای و میان مردمی که پیگیر اخبار ایمنی ساختمان‌ها در پایتخت هستند دامن زده. طوری که در برخی محافل این اتفاق به بی تفاوتی مسوولان شهری درباره مساله ایمنی ساختمان‌های تهران نسبت داده می‌شود.
- سال گذشته وقتی اعضای شورای اسلامی شهر تهران سرگرم تصویب طرحی برای ملزم کردن شهرداری به ایجاد سامانه برخط پایش ایمنی ساختمان‌ها در برابر حریق بودند تصور عمومی روشنی درباره اهداف این طرح وجود نداشت.
البته و درحالی که تلخی اتفاقات هولناکی مثل آنچه که بر سر ساختمان پلاسکو یا کلینیک سینا اطهر آمد هنوز ذائقه مردم را می‌آزارد وجود حساسیت عمومی نسبت به مساله ایمنی ساختمان‌ها نباید چندان دور از انتظار باشد. اینکه هر آن ممکن است پیشامد ناگواری برای یکی از ساختمان‌های فرسوده پایتخت به صدر خبر‌ها برود و عده‌ای از شهروندان جان و مالشان بر سر اهمال کاری ناشی از چنین حوادثی به خطر بیفتد نکته‌ای نیست که بتوان به راحتی از کنارش عبور کرد و بدبینی‌ها و نگرانی‌ها را به کناری گذاشت.
اما آیا واقعا قصوری رخ داده؟ آیا آنطور که بسیاری می‌پندارند مدیران شهری تهران برای در پیش گرفتن مسیری که به ارتقا سطح ایمنی ساختمان‌های پایتخت بینجامد نیازمند کشاندن پای افکار عمومی به حیطه اطلاعات فنی و تخصصی ساختمان‌های شهر هستند؟
البته که لزوم پاسخگویی به شهروندان و تنویر افکار عمومی و مشارکت دادن به مردم برای بهبود کیفیت خدمت رسانی جزو وظایف بدیهی مسوولان شهری است. اما میان اطلاعات تخصصی مورد نیاز سازمان‌ها با آنچه که باید در اختیار عموم جامعه قرار بگیرد چه ربط و الزامی می‌تواند برقرار شود؟
وقتی سراغ زهرا صدراعظم نوری عضو شورای اسلامی شهر تهران می‌رویم و از او درباره ساختمان‌های ناایمن تهران و سامانه برخط پایش ایمنی می‌پرسیم بر عدم دقت و وثاقت نقل قول‌های به وجود آمده در فضای رسانه‌ای بر سر این سامانه پای می‌فشارد و می‌کوشد اطلاعات دست اولی ارائه کند: ۳۳هزار ساختمان توسط سازمان آتش نشانی و ایمنی شهر تهران مورد شناسایی قرار گرفته که از این تعداد بعضی هایشان ساختمان‌هایی هستند که بسیار پرخطر هستند و شماری از این‌ها ساختمان‌های با ریسک کمتر و تعدادی هم ساختمان‌های کم خطر محسوب می‌شوند. این رقم ۳۳هزار شامل همه ساختمان‌های شهر تهران نمی‌شود بلکه بخشی است که تا به حال پایش شده و این آمار تعدادی از این نوع ساختمان‌های بسیار پرخطر است که ریسک بالایی هم دارند.
به عضو شورای شهر پایتخت نگرانی‌های عمومی برای تکرار فاجعه آتش سوزی پلاسکو را یادآوری می‌کنیم. او این نگرانی‌ها را طبیعی می‌داند چرا که بروز خطر میوه‌ای جز آسیب به جان و مال مردم ندارد: به هر حال وجود یک ساختمان پرخطر گویای این است که بسیار پرخطر است و هر آن احتمال یک حادثه‌ای برای چنین ساختمانی وجود دارد و وقتی هم حادثه‌ای رخ دهد جان و مال انسان‌ها در معرض تهدید قرار خواهد گرفت.
صدراعظم نوری کار شناسایی و رسیدگی به ایمنی ساختمان‌های پایتخت را دشوار می‌بیند و در شعله ور کردن آتش نگرانی‌ها شریک منتقدان می‌شود: در کلانشهر تهران تعداد واحد‌های ساختمانی بسیار زیاد است. شاید چهار میلیون واحد ساختمانی در تهران وجود داشته باشد. اگر همه این‌ها رصد و احصا شود حتما آماری بیش از این چیزی که الان اعلام شده به دست خواهد آمد. در بین ساختمان‌هایی که استاندارد‌های لازم را ندارند و ضریب ریسک بالایی دارند کاربری‌های گوناگون تجاری، اداری، بهداشتی، آموزشی یا فرهنگی وجود دارد. این نوع کاربری‌ها باعث می‌شود که به صورت طبیعی تعداد زیادی از شهروندان در این ساختمان‌ها رفت و آمد کنند که این می‌تواند مشکل آفرین باشد. در ساختمانی که محل تردد شهروندان است اگر استاندارد‌ها رعایت نشده باشد و مورد تایید نباشد به نسبت حضور مردم می‌تواند آماده گونه‌ای از مخاطرات باشد.
عضو شورای شهر تهران که برای نشان دادن بغرنجی‌های وضع ساختمان‌های ناایمن پایتخت تلاشش را کرده حالا از موضع یک کارشناس و اهل فن به وصف آنچه در شورای شهر پایتخت برای ایجاد سامانه برخط پایش ایمنی گذشته می‌پردازد و می‌کوشد خیال همه را راحت کند: سامانه برخط پایش ایمنی ساختمان‌ها در برابر خطر آتش سوزی و حریق سامانه‌ای است که در شورای شهر به تصویب رسید و به دنبال این مصوبه سازمان آتش نشانی کار را شروع کرد و اطلاعات بیش از هزار ساختمان وارد این سامانه شد و همچنان درحال بارگذاری روی این سامانه است تا اطلاعات بیشتری وارد شود. هدف از ایجاد این سامانه هم این بوده که آتش نشانی هنگامی که حادثه‌ای رخ می‌دهد و آتش سوزی ایجاد می‌شود بتواند با استفاده از این سامانه اطلاعات این ملک را داشته باشد که کار‌های امداد و نجات و اطفای حریق را به راحتی انجام دهد و مثلا بداند که سازه این ساختمان چیست، قدرت استحکامش چگونه است، دسترسی‌ها و ورودی هایش کدام است. این سامانه در حال حاضر در حال کار است و سازمان آتش نشانی مرتب اطلاعات جدید را بارگذاری می‌کند و سامانه در حال تکمیل است.
وقتی صدراعظم نوری از دریچه نگاه تخصصی اش کارویژه‌های سامانه پایش برخط را به تصویر می‌کشد بدفهمی‌ها رنگ می‌بازد و انتقاد‌ها به کناری می‌رود: یک بحثی وجود داشت که این سامانه بنشیند روی سامانه تهران من تا همه شهروندان به آن اطلاعات دسترسی داشته باشند و بتوانند از این سامانه استفاده کنند و مثلا اطلاعات ساختمان‌ها را داشته باشند. هدفی که مصوبه مربوط به این سامانه دنبال می‌کند به گونه‌ای نیست که مثلا بتواند در دسترس شهروندان قرار بگیرد، چون نیازی نیست شهروندان این اطلاعات را داشته باشند. اینکه استحکام بنای یک ساختمان به چه صورت است، سازه اش چیست و مسائل فنی اش چیست و چه دسترسی‌هایی دارد این‌ها مسائلی نیست که به درد شهروندان بخورد. این اطلاعات به درد آتش نشانی می‌خورد تا بتواند خدمت رسانی و امداد و نجات را با سرعت بیشتری انجام دهد. از این جهت قرار بر این شد که در سامانه تهران من ساختمان‌هایی قرار داده شود که از لحاظ ایمنی و استاندارد در سطح بالایی هستند و مثلا تعدادی از چنین ساختمان‌ها به مردم معرفی شود که مردم و مالکان ساختمان‌ها برای اینکه ساختمان هایشان به عنوان ساختمان ایمن معرفی شود تشویش شوند. اما آن سامانه پایش برخط ایمنی ساختمان‌ها مساله جداگانه‌ای است که کار خودش را انجام می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
نظر یک عضو شورای شهر درباره ساختمان های ناایمن تهران
عضو شورای شهر تهران تجربه‌هایی که از آتش سوزی در ساختمان‌های فرسوده تهران اندوخته را که می‌گذارد کنار نگاه تخصصی اش چاره‌ای جز امیدواری به طرحی همچون سامانه پایش برخط نمی‌ماند: این سامانه برای آن اهدافی که مد نظر آتش نشانی است خیلی می‌تواند کارایی داشته باشد. حدود یک یا دو سال پیش بود که ساختمانی متعلق به وزارت نیرو در جایی پایین‌تر از میدان ولیعصر دچار آتش سوزی شده بود. من نصف شب بود که برای بازدید از این حادثه به آنجا رفتم و چند ساعتی هم آنجا بودم. یکی از مشکلاتی که درباره این ساختمان وجود داشت این بود که برای آتش نشان‌ها این پرسش مطرح بود که وضعیت این ساختمان از نظر ایمنی و پایداری به چه صورت است و وضعیت سازه ساختمان از چه ویژگی‌هایی برخوردار است. چون در طبقات زیرین ساختمان که حالت انبار کاغذ و اسناد بود از آنجا آتش سوزی شروع شده بود و به صورت دود به طبقات بالا می‌آمد و امکان دسترسی برای آتش نشان‌ها را بسته بود و، چون تقریبا نیمه شب یا اواخر شب بود که این اتفاق رخ داده بود خیلی هم دسترسی به افراد یا کسانی که درباره این ساختمان اطلاعاتی داشتند وجود نداشت. اگر خود سازمان آتش نشانی این امکان را داشت که از طریق سامانه اطلاعات را ببیند اطلاعاتی که کمک می‌کند به اینکه تصمیم بگیرد الان چه اقداماتی را انجام دهد و چه نوع امداد و نجاتی انجام شود این باعث سرعت دادن به کار می‌شد. اما اینکه با حدس و گمان کار را پیش ببرند یا منتظر باشند تا کسانی که اطلاعات ساختمان را دارند بیایند و اطلاعات را بدهند می‌تواند به آسیب‌ها و خسارات قابل توجهی منجر شود. چون بحث آتش بحث ثانیه و لحظه است و هر یک لحظه‌ای که دیرتر اقدام شود می‌تواند به نابودی اموال یا کشته شدن افراد بیانجامد. از این جهت این سامانه اگر تکمیل شود و اطلاعات همه ساختمان‌ها روی این سامانه قرار بگیرد برای سازمان آتش نشانی بسیار مفید خواهد بود.
عضو شورای شهر تهران تجربه‌هایی که از آتش سوزی در ساختمان‌های فرسوده تهران اندوخته را که می‌گذارد کنار نگاه تخصصی اش چاره‌ای جز امیدواری به طرحی همچون سامانه پایش برخط نمی‌ماند: این سامانه برای آن اهدافی که مد نظر آتش نشانی است خیلی می‌تواند کارایی داشته باشد. حدود یک یا دو سال پیش بود که ساختمانی متعلق به وزارت نیرو در جایی پایین‌تر از میدان ولیعصر دچار آتش سوزی شده بود. من نصف شب بود که برای بازدید از این حادثه به آنجا رفتم و چند ساعتی هم آنجا بودم. یکی از مشکلاتی که درباره این ساختمان وجود داشت این بود که برای آتش نشان‌ها این پرسش مطرح بود که وضعیت این ساختمان از نظر ایمنی و پایداری به چه صورت است و وضعیت سازه ساختمان از چه ویژگی‌هایی برخوردار است. چون در طبقات زیرین ساختمان که حالت انبار کاغذ و اسناد بود از آنجا آتش سوزی شروع شده بود و به صورت دود به طبقات بالا می‌آمد و امکان دسترسی برای آتش نشان‌ها را بسته بود و، چون تقریبا نیمه شب یا اواخر شب بود که این اتفاق رخ داده بود خیلی هم دسترسی به افراد یا کسانی که درباره این ساختمان اطلاعاتی داشتند وجود نداشت. اگر خود سازمان آتش نشانی این امکان را داشت که از طریق سامانه اطلاعات را ببیند اطلاعاتی که کمک می‌کند به اینکه تصمیم بگیرد الان چه اقداماتی را انجام دهد و چه نوع امداد و نجاتی انجام شود این باعث سرعت دادن به کار می‌شد. اما اینکه با حدس و گمان کار را پیش ببرند یا منتظر باشند تا کسانی که اطلاعات ساختمان را دارند بیایند و اطلاعات را بدهند می‌تواند به آسیب‌ها و خسارات قابل توجهی منجر شود. چون بحث آتش بحث ثانیه و لحظه است و هر یک لحظه‌ای که دیرتر اقدام شود می‌تواند به نابودی اموال یا کشته شدن افراد بیانجامد. از این جهت این سامانه اگر تکمیل شود و اطلاعات همه ساختمان‌ها روی این سامانه قرار بگیرد برای سازمان آتش نشانی بسیار مفید خواهد بود.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
