الزام ثبت چک در سامانه صیاد از ابتدای آذرماه

- داود محمد بیگی مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی در برنامه ۱۸:۳۰ شبکه خبر در رابطه با آخرین ضوابط و ساز و کار‌های الکترونیکی شدن چک، گفت: قانون جدید چک در سال ۹۷ ابلاغ شد که یک ویژگی آن سیستمی محور و سامانه محور شدن و حذف چک‌های کاغذی و رفتن به سمت چک‌های الکترونیکی و موضوع دوم نیز ساماندهی چک‌های کاغذی بود.

وی با بیان اینکه بانک مرکزی از سال ۹۳ موضوع ساماندهی چک‌ها را در دستور کار قرار داده بود و براساس آن سامانه چکاوک و صیاد را ایجاد کرد، گفت: برای اینکه این زیرساخت‌ها در کشور شکل بگیرد باید چند کار انجام می‌شد که یکی بحث آماده سازی بانک‌ها و موسسات اعتباری و دیگری آماده سازی مردم برای دسترسی به این سامانه‌ها بود.

مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی با بیان اینکه در قانون جدید دسترسی مردم به این سامانه‌ها فراهم خواهد شد بیان داشت: قانون گذار به نوعی مردم را ملزم کرده که برای صدور چک از این سامانه‌ها استفاده و اطلاعات خود را در این سامانه‌ها به ثبت برسانند لذا محور اساسی و کلیدی که ایجاد زیر ساخت در بانک مرکزی بود ایجاد شده و بانک‌ها و موسسات اعتباری نیز درحال پیاده سازی درگاه‌های خودشان هستند و ایجاد درگاه‌های ارتباط مردم با سامانه متمرکز نیز در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد.

محمد بیگی با تاکید بر اینکه بر اساس آنچه که در قانون حکم شده کلیه چک‌هایی که از آذر ماه صادر می‌شوند باید در سامانه صیاد ثبت شوند، گفت: هم اکنون زیر ساخت‌های شبکه صیاد فراهم شده و تنها کاری که مردم باید انجام دهند این است که به محض صدور چک، باید اطلاعات چک اعم از ذینفع چک مبلغ و تاریخ آن را در سامانه ثبت کنند و بعد از آن چک را تحویل گیرنده چک قرار دهند.

وی افزود: بر اساس قانون اگر اطلاعات در سامانه ثبت نشود برگه چک هیج اعتباری ندارد و ثبت اطلاعات چک در این سامانه ضمانت اعتبار و نقد شدن آن است.

محمد بیگی ادامه داد: دریافت کننده چک نیز باید اطلاعات را در سامانه مشاهده کند تا از صحت آن مطمئن گردد، لذا برای او نیز دسترسی‌هایی به سامانه ایجاد خواهد شد تا اطلاعات را تایید و مطمئن شود چک بنام او صادر شده است.

مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی تصریح کرد: تا زمانی که چک توسط گیرنده تایید نشود امکان تغییر مشخصات چک توسط صادرکننده با مراجعه به شعب بانک وجود دارد، بدین معنی که صادرکننده خواهد توانست ذینفع چک را عوض کند.

وی یادآور شد: پس از آنکه گیرنده چک نیز اطلاعات را در سامانه تایید کرد، می‌تواند چک را به حساب خود بخواباند و یا آن را به شخص دیگری منتقل کند که در صورت انتقال چک به شخص دیگر ضرورتا باز باید اطلاعات در سامانه ثبت شود.

محمد بیگی در خصوص چک الکترونیک نیز گفت: ضوابط چک الکترونیک کاملا نظیر چک کاغذی دیده شده لذا تمام احکامی که به چک فیزیکی حاکم است به شکل الکترونیکی نیز حاکم خواهد شد ضمن اینکه با فعال شدن چک الکترونیکی دیگر ضرورتی به استفاده از چک کاغذی نخواهد بود.

مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی تصریح کرد: البته نمی‌توان گفت وقتی چک الکترونیکی می‌آید دیگر چک کاغذی از گردش تبادلات حذف خواهد شد، بلکه این مشتری است که می‌تواند انتخاب کند که از کدام یک از چک‌ها می‌خواهد استفاده کند.

وی اظهار داشت: چک الکترونیکی هم همانند چک کاغذی بعد از احراز هویت و اعتبارسنجی مشتری توسط بانک صادر خواهد شد، البته در حوزه چک الکترونیکی یکی از مباحثی که به شدت تاثیرگذار است امضای الکترونیک است چرا که چک الکترونیک بدون امضای الکترونیک عملا امکان اجرایی شدن ندارد.

محمد بیگی خاطرنشان کرد: امضای الکترونیک هم اکنون براساس قانون تجارت و مقررات فعلی وجود دارد و خلأ قانونی در این رابطه نداریم، ولی استفاده از آن گسترده نیست لذا مباحث چک الکترونیک را باید به مدلی طراحی و اجرا کرد که مشتری به راحتی نسبت به آن اقبال نشان دهد.

مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی در رابطه با نحوه برگشت چک الکترونیکی نیز بیان داشت: فرآیند کاملا شبیه چک عادی است و چنانچه چک الکترونیک شخصی برگشت بخورد، صادرکننده چک تقریبا هیچ خدمت بانکی دیگری را نمی‌تواند دریافت کند.