انتقاد یک کارشناس به مراسم رونمایی برند ملی گردشگری

- برند ملی گردشگری ایران صبح دیروز و همزمان با آغاز هفته گردشگری توسط وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور رونمایی شد. حال قرار است این سیمرغ طراحی شده نماد ملی و جهانی ایران در حوزه گردشگری باشد.

برخی رسانه ها مدعی شدند که برای این برند در مدتی کوتاه، بدون برگزاری فراخوان و مسابقه و داوری ۳ میلیارد تومان به سه دفتر بازاریابی و تبلیغات، اداره کل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری و دفتر مطالعات آموزش گردشگری تزریق شده است.

مهدی مجابی استاد دانشگاه و کارشناس میراث فرهنگی درخصوص اهدافی که مسولان گردشگری کشور در طراحی این برند دنبال می‌کنند به میزان گفت: معمولا مولفه‌هایی که به خلق یک برند در حوزه گردشگری سر و شکل می‌دهد به سابقه‌های تاریخی یا نماد‌ها و نشانه‌هایی که بتواند به طور خلاصه معرف گردشگری آن کشور باشد بر می‌گردد. البته سیمرغ می‌تواند برند خوبی باشد، اما اینکه چنین نمادی در عمل تا چه اندازه برای گردشگری ایران گویاست یک بحث دیگری است. چون سیمرغ یک اسطوره داستانی محسوب می‌شود و اینکه چقدر این اسطوره می‌تواند بعد جهانی پیدا بکند مساله قابل تاملی است.

مجابی ادامه داد: به نظر من برای برند گردشگری ایران باید از نشانه‌هایی بهره برد که در کنار داشتن جنبه‌های تخیلی و نمادین واقعیت‌های ملموس تری را بازتاب بدهند. از این نظر برای مثال تخت جمشید یا عناصر طبیعی مانند کوه‌ها و قله‌ها می‌تواند نماد مناسبتری باشد.

این کارشناس حوزه میراث فرهنگی در پاسخ به این پرسش که طراحی چنین برند‌هایی را نمی‌توان بدون صرف هزینه‌های سرسام آور دنبال کرد گفت: اینکه با صرف هزینه های هنگفت، یک سیمرغ طراحی شود که برند ما در حوزه گردشگری باشد در واقع کار مهمی نبوده است و نمی‌توانیم چنین اقدام‌هایی را چندان با اهمیت بدانیم. چرا که داشتن یک طراحی زیبا و شکیل برای برند چندان اهمیتی ندارد و مهم این است که محصولی که برند را با آن می‌شناسند از مطلوبیت لازم برخوردار باشد.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه باید دانسته شود برند همیشه در اثر یک فعالیت واقعی ایجاد می‌شود افزود: زمانی برای تبلیغ محصول یا فعالیتی براساس ضوابطی که هست یک آرم تهیه می‌شود با هدف اینکه این آرم تبدیل به برندی برای آن محصول بشود. این آرم زمانی اهمیت پیدا می‌کند که آن محصول بتواند کارآمدی خود را به اثبات برساند. در واقع این کیفیت داشتن آن فعالیت تولیدی است که به آرم ارزش و اعتبار می‌دهد.

 

مجابی با اشاره به اینکه ما در زمینه صنعت گردشگری طراحی برند داریم نه خلق و تولید برند گفت: ما نیازمند این هستیم که در درجه اول زمینه‌های مناسب برای معرفی گردشگری ایران به دنیا را فراهم کنیم سپس از این زمینه ایجاد شده برای طراحی نشانه و نماد بهره ببریم. اما متولیان این حوزه مستقیم رفته اند سراغ یک طراحی و هزینه‌های سرسام آوری هم در این خصوص صرف کرده اند در حالی که خلق یک برند واقعی مقوله‌ای متفاوت از این کار‌های ظاهری است.