آینده روابط آمریکا و چین؛ حرکت به سمت جنگ سرد دوم؟

– تنش‌های ژئوپلتیکی، اقتصادی و سیاسی جهان در پی شیوع بیماری «کرونا» و پیامد‌های متعاقب آن در سراسر جهان تشدید شده اند.

 

شدت گرفتن این تنش‌ها در روابط میان «پکن» و «واشنگتن» که از اواخر سال ۲۰۱۸ وارد جنگی تجاری شده اند، بیش از سایر کشور‌ها مشهود بوده است.

شکاف روزافزون میان چین و آمریکا که در سال‌های اخیر رفته رفته عمیق‌تر شده و روابط دو کشور را تا لبه پرتگاه پیش برده، در دوران حضور «دونالد ترامپ»، رییس جمهور آمریکا در کاخ سفید، به اوج خود رسید.

 

روابط دو کشور اکنون در حال ورود به دوران جدیدی است که شباهت‌های زیادی با دوران جنگ سرد دارد.

شیوع بیماری کرونا که تاکنون ۲۰۵ کشور جهان را تحت تاثیر قرار داده، به نوعی چالش‌های میان چین و آمریکا را برجسته‌تر کرد و نشان داد اختلافات میان این دو کشور فراتر از موضوع‌های اقتصادی و تجاری بوده و به نوع تفکر‌ها و باور‌های حاکم در پکن و واشنگتن بر می‌گردد.

در حالی که پکن و واشنگتن تا پیش از شیوع کرونا گام‌هایی هرچند محدود در مسیر حل مشکلات تجاری خود برداشته و توافق‌های شکننده‌ای را امضا کرده بودند، در پی شیوع این بیماری که آمریکا را با بحران بهداشتی مرگباری مواجه کرد، در مسیر تنش‌های جدیدی قرار گرفتند که با اتهام زنی آمریکا به چین مبنی بر پنهانکاری پکن آغاز شد.

در واقع باید گفت، روابط آمریکا و چین که از سال ۲۰۱۸ و در پی بالا گرفتن اختلاف‌های تجاری، فرسوده شده و با شیوع کرونا به جنگی لفظی مبدل شده بود، اکنون و در پی موضع گیری آمریکا در مورد تحولات «هنگ کنگ»، عملا وارد دوره‌ای از جنگ سرد شد.

آمریکا که در هفته‌ها و ماه‌های اخیر، با چالش‌های متعددی مانند استیضاح رییس جمهور، مشکلات اقتصادی، رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ و شیوع مرگبار بیماری کرونا روبرو بوده، در روز‌های اخیر و در پی قتل «جورج فلوید»، شهروند سیاه پوست آمریکایی توسط پلیس با بحران امنیتی سراسری مواجه شده است.

باید توجه داشت که چالش‌های مذکور ضربات سختی را به این کشور وارد کرده اند و ادامه اعتراض‌ها و ناآرامی‌ها در آمریکا که تاکنون به دلیل مداخله پلیس به خشونت کشیده شده و دستگیری حدود ۴ هزار معترض و مرگ ۶ شهروند را در پی داشته، به جایگاه جهانی ادعایی آمریکا ضربه وارد کرده است.

موضع گیری اخیر دولت آمریکا در مورد «هنگ کنگ» که به نوعی اقدامی تلافی جویانه در مورد ابراز نگرانی چین از تحولات اخیر آمریکاست، با واکنش دولت چین مواجه شد.

 

سخنگوی وزارت خارجه چین در کنفرانسی مطبوعاتی، ضمن انتقاد از رویکرد واشنگتن در قبال هنگ کنگ، تحریم شرکت‌های چینی و برخورد با دانشجویان این کشور به آمریکا هشدار داد.

به نظر می‌رسد حرکت در مسیر مذکور، جنگ سرد میان دو کشور را تشدید کرده و بر عمق مشکلات میان دو کشور می‌افزاید.