پاسخ به چند سوال مهم در مورد «کرونا ویروس»
گروه جامعه | سارا خانمحمدی: چهارشنبه ۳۰ بهمن بود که کیانوش جهانپور رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت در گفتگو با «میزان» خبر «مثبت شدن نتایج آزمایش اولیه دو مورد از موارد مشکوک ابتلا به کروناویروس» را تایید کرد؛ امروز و به فاصله یک هفته از اعلام رسمی رسیدن کرونا به ایران، شمار مبتلایان کرونا ویروس در ایران به ۱۳۹ نفر و مجموع فوتی‌ها به ۱۹ نفر رسید.
روز گذشته سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت‌وگویی که با داشت، به هموطنان اطمینان داد که نقاط آلوده کشور به شدت تحت کنترل قرار دارند و تاکید کرد: به زودی کرونا را شکست می‌دهیم.
در ادامه چندسوال پر تکراری که مخاطبین برخی از رسانه ها مطرح کردند را می خوانید:
کروناویروس جدید ۲۰۱۹ چیست؟
یک ویروس جدید تنفسی است که اولین بار در شهر ووهان Wuhan، استان هوبی Hubei در کشورچین شناسایی شد.
منبع منشأ کرونا ویروس ۲۰۱۹ چیست؟
مسئولان جهانی بهداشتی و مؤسسات علمی همکار آن‌ها بطور جدی در تلاش هستند تا منشأ کروناویروس جدید ۲۰۱۹ را شناسایی نمایند. کروناویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که در میان حیوانات دیده میشوند مانند شترها، گربه‌ها و خفاش ها. تجزیه و تحلیل ژنتیکی ویروس جدید فعلی در جریان می‌باشد تا حیوان منبع ویروس را مشخص نماید.
کروناویروس دیگر موسوم به سارس SARS که در سال ۲۰۰۲ میلادی ظاهر شد و سبب بیماری انسان شد از گربه‌های چینی منشأ گرفته بود در حالیکه کروناویروس خاورمیانه MERS که در سال ۲۰۱۲ میلادی ظاهر و سبب بیماری انسان شد از شتر منشأ گرفت.
ویروس جدید کروناچگونه منتشر میشود؟
احتمالاً ویروس در ابتدا از یک منبع حیوانی در چین منتقل شده باشد، ولی هم اکنون انتقال آن بصورت انسان به انسان صورت میگیرد.
آیا کروناویروس جدید ۲۰۱۹ همانند سارس SARS یا مرس MERS است؟
کروناویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند بعضی از آن‌ها برای انسان و بعضی دیگر برای حیوانات بیماریزا هستند. کروناویروس جدید مانند عوامل ایجاد بیماری SARS و MERS نیست. در هر حال تجزیه و تحلیل‌های ژنتیکی در آزمایشگاه نشان داده که این ویروس از ویروسی شبیه SARS احتمالاً در خفاش نشأت گرفته است.
چگونه خود را در برابر این ویروس محافظت کنیم؟
در حال حاضر مانند ویروس‌های سرماخوردگی، واکسنی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. بهترین راه پیشگیری، خودداری از تماس با ویروس یعنی تماس نزدیک با افرادی است که علائم سرماخوردگی دارند و دارای سابقه سفر به چین در دو هفته گذشته هستند البته وزارت بهداشت توصیه میکند مردم همواره موازین پیشگیری از انتشار بیماری‌های تنفسی را رعایت کنند شامل:
شستشوی مکرر و صحیح دست‌ها با آب و صابون بمدت ۳۰ تا ۴۰ ثانیه بخصوص بعد از رفتن به دستشویی، پیش از غذا خوردن، بعد از تمیز کردن بینی، عطسه و سرفه در درون دست‌ها.
اگر آب و صابون براحتی در دسترس نیست، از محلول‌های برپایه الکلی ضد عفونی دست استفاده کنید. البته اگر دست‌ها بوضوح کثیف هستند، همواره از آب و صابون استفاده نمائید.
از تماس دست‌های شسته نشده با چشم ها، بینی و دهان خودداری کنید.
از تماس نزدیک با افرادی که علائم سرماخوردگی دارند، خودداری نمائید) حفظ فاصله حداقل ۱ - ۲ متر، خودداری از روبوسی، در آغوش گرفتن و دست دادن.
در صورت داشتن علائم سرماخوردگی در منزل استراحت کنید.
هنگام عطسه و سرفه، دهان و بینی خود را با هر وسیله ممکن بپوشانید) دستمال کاغذی، آستین لباس یا ماسک جراحی معمولی؛ این عمل مانع پرتاب قطرات آلوده برروی صورت سایر افراد یا سطوح و آلودگی آن‌ها میشود و چرخه انتقال بیماری را قطع میکند. بعد از استفاده از ماسک یا دستمال آن‌ها را در کیسه نایلون انداخته، درب کیسه را گره زده و در سطل زباله بیندازید.
سطوح و اشیایی را که در معرض تماس مکرر با دست‌ها هستند) مانند دستگیره‌ها (را با استفاده از اسپری‌ها یا پارچه‌های آغشته به مواد ضدعفونی کننده) برای سطوح مقاوم وایتکس و برای سطوح حساس الکل ۷۰ درجه بصورت مکرر تمیز و ضدعفونی کنید.
درمان این بیماری چیست؟
در حال حاضر هیچ نوع داروی ضد ویروس اختصاصی برای کوروناویروس جدید ۲۰۱۹ وجود ندارد.
کودکان به کرونا مبتلا نمی‌شوند؟
کودکان نیز به این بیماری مبتلا میشوند، اما این بیماری در کودکان مانند یک سرماخوردگی ساده و کم خطر بروز پیدا میکند، کودکان در همین شرایط میتوانند به سادگی ناقل این بیماری به افراد مسن‌تر باشند.
چرا تاکنون درمانی برای این ویروس شناخته نشده است؟
کووید ۱۹ یک بیماری ویروسی است. هیچ دارو یا آنتی بیوتیکی روی ویروس‌ها تاثیر ندارند. این ویروس نسبت به واکسن‌های موجود مانند واکسن آنفولانزا مقاومت نشان می‌دهد و از آن تاثیر نمی‌گیرد بنا براین باید طی زمان معینی که معمولا ۲ تا ۳ ماه طول می‌کشد واکسن ویژه این ویروس ساخته شود. دلیل زمان بردن تهیه واکسن این است که معمولا این واکسن‌ها باید ظرف چند هفته روی مدل‌های حیوانی آزمایش شوند و بعد از تاثیر در بهبودی بیماری برای انسان‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حال حاضر هیچ نوع واکسنی برای کووید ۱۹ ساخته نشده است. تلاش‌ها برای ساخت این واکسن ادامه دارد و متخصصان در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن ظرف یک تا دو ماه دیگر به این واکسن دسترسی پیدا میکنند.
اکنون چه روش‌های درمانی برای کووید ۱۹ در نظر گرفته میشود؟
روش‌هایی مانند تامین آب بدن با تزریق سرم و راهکار‌های حمایتی و نگهدارنده برای وضعیت بیمارانی که تب بالاتری دارند در بیمارستان‌های چین بکار گرفته شده است. جامعه جهانی نیز با الگو گیری از روش چینی‌ها در کنترل و مهار بیماری همین درمان را مد نظر قرار داده است.
با توجه به این که کووید ۱۹ علائمی شبیه به سرماخوردگی دارد در بیمارستان چطور تشخیص این بیماری امکان پذیر خواهد بود؟
در هیچ نقطه از دنیا این بیماری در درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها تشخیص داده نمی‌شود. پروتکل معینی به پزشکان همه مراکز درمانی ابلاغ شده است. پزشک با بیمار به طور دقیق صحیت میکند. اگر در شرح وضعیت بیمار نکاتی بود که او را مشکوک به این بیماری نشان می‌داد پزشک موظف است که بیمار را به مراکز آزمایشگاهی هدایت کند. در این آزمایشگاه‌ها از بیمار نمونه آزمایشگاهی گرفته میشود و تا آماده شدن جواب آزمایش بیمار تحت مراقبت قرار میگیرد. در صورت مثبت بودن این آزمایش بیمار در بیمارستان‌های معین بستری و رسیدگی به وضعیت او در قرنطینه آغاز میشود.
جواب آزمایش افراد مشکوک به ابتلا در چه مدت زمانی به صورت قطعی اعلام میشود؟
این آزمایش دارای مراحلی است. از افراد چند نوع تست مجزا گرفته میشود. رسیدن به جواب قطعی با توجه به علائم متفاوت بیماری در موارد مشکوک بازه زمانی نسبی را ایجاد میکند. اما معمولا در ۲۴ ساعت پاسخ این تست‌ها به طور قطعی اعلام میشود.
کرونا از چه طریقی از فرد مبتلا به افراد سالم منتقل میشود؟
به طور کلی ویروس‌ها در ترشحات فوقانی بدن وجود دارند و بیش از همه این بخش از بدن را درگیر میکنند. این ویروس در ترشحات دهان، بینی، چشم و گوش فعال است و به سادگی با یک عطسه و سرفه و بیرون انداختن آب دهان و مخاط بینی میتواند به دیگران منتقل شود. دست‌های آلوده به ویروس مهم‌ترین عامل انتقال این بیماری هستند.
راه‌های پیشگیری از کرونا در چه مواردی خلاصه میشود؟
رعایت جدی نکات بهداشتی و تقویت سیستم ایمنی بدن از راهکار‌های پیشگیری کرونا معرفی شده اند. شستن مداوم دست‌ها با آب و مایع صابون به مدت ۳۰ ثانیه مهم‌ترین و کاربردی‌ترین روش برای مقابله با این ویروس‌ها معرفی شده است. ویروس کووید ۱۹ از ژنوم و غشای پروتئینی محافظ تشکیل شده است. شستشوی مداوم دست‌ها با صابون آسیب جدی به ساختار غشای پروتئینی وارد کرده و عملکرد ویروس را مختل میکند. توصیه میشود بعد از لمس وسایلی مانند گوشی تلفن، لپ تاپ، میز محل کار، مبلمان شهری، مبلمان وسایل حمل و نقل عمومی، دکمه‌های آسانسور و دستگاه‌های خودپرداز بانک‌ها و فروشگاه‌ها و همچنین بعد استفاده از سرویس‌های بهداشتی دست‌ها را به فاصله زمانی هر ۳۰ دقیقه یک بار و به مدت ۳۰ ثانیه با آب و صابون به خوبی شستشو دهید و پس از آن از لمس چهار نقطه حساس قسمت فوقانی بدن (چشم ها، گوش ها، دهان و بینی) پرهیز کنید.
آیا استفاده از ماسک میتواند در پیشگیری از این بیماری موثر باشد؟
استفاده از ماسک برای جمعیت عادی و سالم توصیه نمی‌شود. اگر علائمی مانند آنفولانزا یا سرما خوردگی دارید بهتر است برای مدت زمان کوتاه در محیط‌های بسته عمومی از ماسک استفاده شود. استفاده طولانی مدت از ماسک‌های یک بار مصرف به دلیل مرطوب و باکتریایی شدن صحیح نیست.
روند بهبود در مورد بیماری کرونا به چه صورت است؟
هیچ ویروسی در بدن پایدار نیست. تنها ویروسی که در بدن باقی می‌ماند ویروس ایدز است. ویروس کرونا هم این مکانیزم را در خود دارد و بعد از مدت یک تا سه روز از بدن خارج میشود. اما میزان آسیبی که به بدن وارد میکند ارتباط مستقیم با شرایط سیستم ایمنی بدن دارد.
آیا وزارت بهداشت، کاربرد ماسک در اماکن عمومی را در جامعه توصیه میکند؟
ماسک N ۹۵ مخصوص مراکز درمانی بوده و در اماکن عمومی کاربرد ندارد. کاربرد ماسک معمولی جراحی توسط افراد دچار علائم سرماخوردگی میتواند نقشی معادل پوشاندن دهان و بینی در حین عطسه و سرفه داشته باشد و از پرتاب قطرات آلوده به سمت صورت افراد سالم یا برروی سطوح پیشگیری کند.
علائم بیماری کروناویروس جدید ۲۰۱۹ چیست؟
علائمی که تاکنون در خصوص این بیماری گزارش شده شامل بیماری تنفسی خفیف تا شدید مشابه علایم سرماخوردگی است. علائم اصلی بیماری تنفسی خفیف تب و سرفه است و در فرم شدید بیماری علاوه بر تب و سرفه، دشواری تنفس، تنگی نفس مشابه ذات الریه نیز دیده میشود.
آیا من باید از نظر کروناویروس جدید ۲۰۱۹ آزمایش بدهم؟
چنانچه شما تب و علائم تنفسی یعنی سرفه یا تنگی نفس را طی ۱۴ روز پس از مسافرت به چین پیدا کردید باید با یک پزشک مشورت نمائید و سابقه مسافرت اخیرخود یا تماس نزدیک با فرد علامت دار در زمان مسافرت را به وی یادآوری نمائید. همچنین اگر تماس نزدیک با کسی را داشته اید که اخیراً مسافر چین بوده است، این مورد را نیز به پزشک خود بگوئید. این پزشک شماست که در مشورت با مرکز بهداشت استان مشخص خواهد نمود که آیا شما به نمونه گیری نیاز دارید یا خیر.
نحوه انجام تست تشخیصی از نظر کروناویروس جدید، برای یک بیمار چگونه است؟
در حال حاضر، تست آزمایشگاهی از نظر این ویروس در مراکز تشخیصی مورد تأیید وزارت بهداشت انجام میشود و با راهنمایی آن، مرکز بهداشت شهرستان/استان نمونه گیری، قراردادن نمونه در شرایط مناسب و انتقال صحیح نمونه به آزمایشگاه‌های تعیین شده را انجام میدهند. این امر در خارج از ساعات اداری یا تعطیلات نیز جریان دارد.
آیا خطر ابتلاء به کروناویروس در نتیجه واردات بسته‌ها و کالا‌های چینی بود؟
برای پاسخ به این سوال باید از تجربیات SARS و MERS که هم خانواده ویروس جدید هستند، بهره گرفت. بطور کلی بعلت قابلیت بقای ضعیف و کوتاه مدت کوروناویروس‌ها برروی سطوح، احتمال بسیار ناچیزی دارد که بسته‌ها و کالا‌ها سبب انتقال ویروس شوند، زیرا روز‌ها یا هفته‌ها طول میشکد تا این اقلام به کشور برسند و در دمای محیط این ویروس در مدت کوتاهی غیرفعال میشود. بطور کلی کوروناویروس‌ها در تقریباً همه موارد از طریق قطرات تنفسی آلوده دفع شده با عطسه و سرفه منتقل میشوند. در حال حاضر، شواهدی در دست نیست که کوروناویروس جدید از طریق کالا‌های وارداتی به کشور‌های جهان وارد شده باشد.
آیا مسافرت به چین یا سایر کشور‌ها که کوروناویروس جدید ۲۰۱۹ در آن‌ها دیده شده است، بی خطر است؟
در حال حاضر توصیه وزارت بهداشت آن است که از سفر‌های غیرضروری به چین خودداری شود. با توجه به گسترش این اپیدمی و تغییر رفتار بیماری، همواره باید به توصیه‌های مسافرتی وزارت بهداشت در رابطه با این بیماری توجه کنید.
اگر اخیراً به چین مسافرت کرده و علائم بیماری را پیدا کرده ایم، چه باید کرد؟ آیا خطری ما را تهدید میکند؟
اگر در دو هفته گذشته مسافر چین بوده اید و بعد از بازگشت به کشور علائم تب، سرفه یا دشواری تنفس پیدا کرده اید، توصیه میشود اقدامات زیر را انجام دهید:
فورآً به پزشک مراجعه کنید. خواهشمند است قبل از آنکه به مطب پزشک یا اورژانس بیمارستان یا مرکز بهداشتی درمانی مراجعه نمائید، وی را از سابقه مسافرت اخیر به چین و علائم خود مطلع سازید.
- بیشتر بخوانید:
- آخرین وضعیت مدارس پس از کرونا
از تماس نزدیک با دیگران خودداری کنید.
تا زمانی که بیمار هستید از مسافرت مجدد خودداری کنید.
هنگام عطسه یا سرفه، جلوی دهان و بینی خود را با یک دستمال کاغذی یا آستین لباس خود و نه با دست‌ها بپوشانید.
دست‌های خود را بطور مکرر با آب و صابون حداقل ۳۰ ثانیه بشوئید تا از انتشار ویروس به دیگران پیشگیری شود.
اگر آب و صابون در دسترس نیست، از یک محلول ضدعفونی کننده دست که حاوی الکل ۷۰ درجه باشد استفاده کنید.
- بیشتر بخوانید:
- چند نکته مهم مقام وزارت بهداشت در مورد کرونا
آیا حیوانات یا فرآورده‌های حیوانی وارداتی از چین ما را تهدید میکنند؟
در حال حاضر شواهدی در دست نیست که حیوانات و فرآورده‌های حیوانی وارداتی از چین خطر انتشار بیماری در سایر کشور‌ها ایجاد کنند. البته با توجه به حصول سریع اطلاعات در این روز‌ها در صورت تغییر وضعیت اطلاع رسانی لازم از طریق وزارت بهداشت انجام خواهد شد.
- بیشتر بخوانید:
- هشدار به سلبریتی‌ها در مورد کرونا
آیا من باید در خصوص حیوانات خانگی و سایر حیوانات و خطر انتقال کوروناویروس جدید ۲۰۱۹ نگران باشم؟
در حالیکه بنظر میرسد ویروس از یک منبع حیوانی پدید آمده باشد، ولی در حال حاضر انتقال بیماری بصورت انسان به انسان صورت میگیرد. وزارت بهداشت توصیه میکند که در صورت اجبار به مسافرت به چین، از تماس با حیوانات زنده و مرده خودداری کنید، اما دلایل علمی وجود ندارد که فکر کنید هر نوع حیوان وحشی یا خانگی در کشور ممکن است منبع عفونت کوروناویروس جدید باشد.
- بیشتر بخوانید:
- راه‌های ساده برای درمان کرونا
- سفر به عتبات دو هفته متوقف میشود
اگر علائم بیماری تنفسی داشته باشم، آیا باید از تماس با حیوانات خانگی و سایرحیوانات خودداری کنم؟
زمانی که بیمار هستید از دست زدن به حیوانات خانگی و سایر حیوانات خودداری نمائید. اگرچه تاکنون گزارشی از انتقال بیماری کوروناویروس جدید از انسان به حیوانات وجود ندارد، اما چندین نوع کوروناویروس وجود دارد که میتوانند سبب بیماری در حیوانات شده و از آن‌ها به سایر حیوانات و انسان منتقل شوند. تا زمانی که اطلاعات دقیقی در این مورد بدست آید، افراد مبتلا به کوروناویروس باید از تماس نزدیک با حیوانات خودداری نموده و اگر لازم است نزدیک به حیوانات باشند یا از آن‌ها مراقبت کنند، باید از ماسک جراحی استفاده کنند.
