نکات کاربردی و مهم درباره جذام
به گزارش گروه فضای مجازی ، مهشید ناصحی، مدیر کشوری برنامه کنترل سل و جذام وزارت بهداشت گفت: بیماری جذام به اندازه تاریخ زندگی بشر قدمت دارد. چینی‌ها از بیش از ۵هزار سال پیش با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کردند، در آفریقا نیز حداقل از زمان فراعنه اطلاعاتی مبنی بر وجود بیماری در دست داریم. جذام همچنین از ۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در هند شناخته شده و به نظر می‌رسد از هند وارد ایران شده باشد
وی در ادامه جذام را یک بیماری کاملا قابل درمان با منشأ عفونی معرفی کرد و گفت: میکروب جذام که یک باکتری میله‌ای شکل است ویژگی‌های خاص و جالبی دارد؛ بطور مثال دمای مناسب برای رشد آن ۳۰ تا ۳۳ درجه است و از آنجایی که دمای بدن انسان به صورت متعارف ۳۷ درجه سانتی‌گراد است، میکروب بیشتر تمایل دارد بافت‌های سردتر بدن مانند پوست، اعصاب محیطی و راه‌های هوایی فوقانی را درگیر کند و به همین دلیل است که علائم اولیه بیماری نیز در همین بافت‌ها هویدا می‌شود.
وی افزود: نکته دیگر، دیر تکثیر بودن عامل این بیماری است؛ به صورتی که تکثیر یک میکروب جذام و تبدیل آن به دو میکروب حدود دو هفته زمان می‌برد و لذا از زمانی که باکتری جذام وارد بدن فرد می‌شود به طور متوسط سه تا پنج سال به طول می‌انجامد تا علایم بیماری ظاهر شود.
ناصحی ادامه داد: نکته آخر اینکه میکروب‌های جذام برای زنده ماندن و تکثیر نیازمند حضور در داخل سلول‌های زنده بدن میزبان بوده و با خروج از بدن، در مدت زمان کوتاهی از بین می‌روند. به همین جهت بیماری جذام اگرچه در زمره بیماری‌های با منشأ عفونی قرار دارد، اما از کم سرایت‌ترین این بیماری‌ها محسوب می‌شود.
وی با اشاره به چند موضوع مهم درباره بیماری جذام گفت: اول اینکه برخلاف تصورات اشتباه موجود، این بیماری همیشه با معلولیت و خورده شدن بینی یا انگشتان دست یا پا همراه نیست و عوارض و معلولیت‌های جذام زمانی اتفاق می‌افتد که بیماری بسیار دیرهنگام تشخیص داده شود.
وی افزود: دوم اینکه تظاهرات بالینی بیماری معمولا با یک یا چند لکه پوستی بدون آزار، که هیچ گونه درد، خارش و پوسته‌ریزی نداشته و تدریجا بروز می‌کنند، آغاز می‌شود. به همین خاطر این لکه‌ها غالبا مورد توجه واقع نمی‌شوند و حتی اگر در قسمت‌هایی از بدن بروز کرده باشند که در معرض دید فرد قرار ندارد، ممکن است فرد اصلا متوجه آن نشده و بیماری سال‌ها بعد و پس از بروز معلولیت‌های ناشی از تخریب اندام‌های محیطی تشخیص داده شود.
ناصحی ادامه داد: سوم و مهم‌تر از قبلی‌ها، اینکه بر خلاف باور عمومی مبنی بر سرایت بالای بیماری جذام، ۹۰ تا ۹۵ درصد آحاد بشر هرگز جذام نمی‌گیرند، به عبارت دیگر اغلب انسان‌ها نسبت به جذام ایمنی ذاتی دارند، به این معنا که حتی اگر میکروب این بیماری وارد بدن آن‌ها شود، قادر به ایجاد بیماری نخواهد بود.
وی در ادامه ضمن تاکید بر ضرورت اطلاع رسانی عمومی در خصوص این بیماری گفت: اگرچه تظاهرات اولیه جذام با لکه‌های پوستی است، اما در عین حال باید بخاطر داشته باشیم که لکه‌های پوستی در طیف وسیعی از بیماری‌های پوستی و عفونی مشاهده می‌شوند که شیوع آن‌ها به مراتب بیشتر از جذام در کشور است.
