پایین ترین و بالاترین حقوق با اجرای رتبه بندی معلمان چقدر است؟

به گزارش خبرنگار گروه جامعه ، برنامه پرسشگر شب گذشته با حضور فاطمه مهاجرانی، رئیس مرکز ملی پرورش استعداد‌های درخشان و باشگاه پژوهان جوان وزارت آموزش و پرورش، علی الهیار ترکمن، معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش و علی زرافشان، معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش برگزار شد.

آزمون سمپاد بر مبنای سنجش هوش برگزار می شود

فاطمه مهاجرانی، رئیس مرکز ملی پرورش استعداد‌های درخشان و باشگاه پژوهان جوان وزارت آموزش و پرورش در برنامه تلویزیونی پرسشگر درباره تغییرات آزمون ورودی مدارس سمپاد گفت: تلاش می‌کنیم به سمتی برویم که انتخاب دانش آموزان را به سمت یک فرایند سوق دهیم و گزینش صرفا از طریق یک آزمون نباشد. تاکید ما بر این است همانند سال قبل که آزمون از جنس پیشرفت تحصیلی نبود و سنجش هوش بود، برهمان مدار حرکت کنیم.

وی افزود: بایدبه سمتی برویم که آزمون‌ها چندلایه باشد. به صرف یک آزمون نمیتوان گفت برخی دانش آموزان برتری معناداری دارند. امسال تغییر خاصی در آزمون نداریم و آزمون ورودی مثل سال قبل و از جنس پیشرفت تحصیلی نیست. در آزمون پایه هفتم تغییری نداریم و هیچ ماده درسی را سنجش نمی‌کنیم بلکه هوش و استعداد تحصیلی سنجش می‌شود.

وی درباره اینکه شرکت در کلاس آمادگی آزمون ورودی تیزهوشان کمک کننده و لازم است گفت: شرکت در این کلاس‌ها را ابدا توصیه نمیکنم و از والدین تقاضا دارم فرزندانشان را به هیچ وجه تحت فشارنگذارند. ما باید دانش آموزان با توان پرداز‌ش و تحلیل بالا بکاربگیریم و اگر آن‌ها این توان را نداشته باشند در مدرسه اذیت می‌شوند.

وی ادامه داد: سمپاد مساوی موفقیت نیست و برعکس. بسیار تلاش می‌کنیم به سمت آزمون‌های چندمرحله‌ای برویم. اگر سال بعد نشود در سنوات آتی این اتفاق رخ خواهد داد.

علی الهیار ترکمن، معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در ادامه این برنامه با اشاره به اینکه رتبه بندی یکی از اصلی‌ترین فرایند‌ها در نظام مدیریت منابع انسانی است گفت: نظام‌های شغلی یا شغل محورند یا شاغل محور. وزارت آموزش و پرورش شغل محوراست و طبق آن کسانی به این حیطه ورود می‌کنند که مجهز به صلاحیت‌های تعیین شده باشند و خود را ارتقا دهند تا بتوانند کیفیت را رقم بزنند.

وی افزود: دو دسته صلاحیت بدو ورود به حرفه و دوم حین خدمت و ارتقای مستمر فرایند‌ها داریم که یا برنامه ریزی شده یا خودانگیخته یا از طریق ترکیبی از این دو اتفاق بیفتد.

معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه آموزش و پرورش، دستگاهی گسترده است و برنامه ریزی به تنهایی در جایگاه خود کافی نیست و باید انگیزه‌های درونی نیز ایجاد کنیم، به هفت کاربرد رتبه بندی حرفه‌ای اشاره کرد و گفت: نقطه آغاز رتبه بندی مجهز شدن به این توانایی‌ها و نقطه پایانی آن ارتقای کیفیت است.

الهیار ترکمن ادامه داد: نباید به این قائل باشیم که رتبه بندی می‌کنیم تا حقوق افزایش یابد و پول توزیع میکنیم. مگرمجازهستیم به توزیع پول؟ هرچیزی سازوکار‌های قانونی خود را دارد.

الهیار ترکمن درباره تقسیم بندی‌های رتبه بندی در دوره‌های قبلی به استاد معلم، مربی معلم و... گفت: این‌ها واژه هستند و به نگاه‌های قبلی به رتبه بندی برمیگردد که تمایل داشتند خود را شبیه سیستم آموزش عالی و دانشگاه کنند. متاسفانه آموزش عالی زدگی در آموزش و پرورش هم دیده میشود. ما بر اساس صلاحیت‌های موجود و پایه‌های اصلی دنبال این هستیم بگوییم هرفرد بر اساس شروع خدمت در یک جایگاه قرار میگیرد. از رتبه یک تا ۵ درنظر گرفته شده و مشخص است و هرکدام از معلمان با کسب صلاحیت‌ها در این رتبه‌ها حرکت می‌کنند.

وی به ابلاغ رتبه بندی در ۱۷ آذر امسال اشاره کرد و گفت: رتبه بندی مبتنی بر سه صلاحیت معلمی است که شامل صلاحیت عمومی، تخصصی و حرفه‌ای می‌شود.

وی ادامه داد: فرایند سنجش صلاحیت‌ها در آیین نامه کاملا مشخص است؛ و نتیجه سنجش‌ها منجر به صدور گواهینامه حرفه معلمی می‌شود. صلاحیت عمومی که برای ورود به حرفه معلمی نیاز است، حین استخدام بررسی شده و همه کسانی که استخدام اند واجد این صلاحیت اند.

الهیار افزود: صلاحیت تخصصی نیز صلاحیت‌هایی هستند که تخصص حرفه معلمی را ایجاد کرده و به رشته دانشگاهی و مرتبط بودن آن با حوزه تدریس معلم برمیگردد. البته وزن مرتبط بودن رشته با حوزه تدریس، بیشتر از وزن مدرک است.

وی با بیان اینکه در ۱۰ سال گذشته حدود ۳۰ درصد نیرو‌های جذب شده در وزارت آموزش و پرورش با روش غیرعلمی و غیررقابتی وارد شده اند گفت: در دوره ابتدایی معلمان با ۷۰۰ عنوان رشته در ابتدایی تدریس میکنند، ولی ۴ تا ۵ رشته تخصصی دوره ابتدایی است.

معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: صلاحیت حرفه‌ای نیز فرد را در نحوه تدریس موثرو مفید مورد سنجش قرار می‌دهد. مانند آشنایی و بکارگیری روش و فنون تدریس، نمرات ارزیابی عملکرد، دوره‌های ضمن خدمت و....

الهیار ترکمن با اشاره به اینکه مشمولین طرح طبقه بندی مشاغل یعنی هفت گروه معروف، مشمول رتبه بندی می‌شوند گفت: در سال ۹۴ یکبار معلمان را در طبقاتی قرار داده بودیم برای آنکه به هم نخورد فرایند تطبیق و ارتقا را در زمان تدوین آیین نامه پیش بینی کردیم. برای رتبه‌های مقدماتی کاری انجام نداده بودیم و باید برای سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای آن‌ها آزمون‌های آنلاینی برگزار کنیم. این آزمون‌ها اصلا کنکور و امتحان سنتی و کلاسیک نیست. جواب به سوالات آنلاین حتی از طرق مختلف، چون اپلیکیشن‌های موبایل مدنظر است که بتواند صلاحیت حرفه‌ای شان را بسنجد.

وی با بیان اینکه در آیین نامه برای هرکدام از رتبه‌ها ملاک‌هایی قید شده است، درباره نقطه ایده آل طرح رتبه بندی گفت: ایده آل این‌است که شخصی که تدریس میکند عملکرد موثرتری بروز دهد.

وی درباره تبلیغات زیاد رسانه‌ای و انتقادات برخی نمایندگان مبنی بر اینکه رتبه بندی فعلی چیزی نیست که در قانون آمده است گفت: اگر فقط با نگاه به مسائل صنفی و پولی بخواهیم حرف بزنیم توهین کرده ایم. اگر برخی دنبال کاندیداتوری مجلس اند باید شفاف توضیح دهند عملکرد موثرشان برای ارتقای شان معلم چه بوده است؟ رتبه بندی در جز دوم بند الف ماده ۶۳ قانون برنامه ششم توسعه آمده است، مگر چه آنجا نوشته شده که اکنون برخی انتقاد می‌کنند این طرح فعلی آن مصوبه قانونی نیست؟ استنادشان چیست؟ یکبار قانون را بخوانید که چه نوشته اید؟ در قانون آمده دولت اعتبار رتبه بندی را در بودجه سنواتی قرار دهد که مجلس آن را تصویب کند.

وی افزود: ما قبول داریم که آموزش و پرورش با مشکلات مالی روبروست و نظام جبران خدمت درخوری تهیه نکردیم. اماقرار نیست همه چیز را در قالب ارتقای مالی، تنزل دهیم. در آموزش عالی هم عمدتا افزایش حقوق انگیزه استادان برای ارتقا به استادیاری و... نیست.

وی درباره ارتباط تقسیم پول با رتبه‌های پنج گانه گفت: شالوده رتبه بندی این است که هر فرد متناسب با جایگاهش در رتبه‌ای قرار بگیرد. بر اساس نظام و جدول ضمیمه حق شاغل، فوق العاده شاغل و...، پایینترین میزان افزایش، ۲۴۰ هزار تومان است که در واقع مشوق مالی است و نام آن افزایش حقوق نیست. برای رتبه ۵ نیز حدود ۸۰۰ هزارتومان مشوق مالی پیش بینی شده است.

معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش افزود: رتبه بندی روی ساعت حق التدریس موظف و غیرموظف، پاداش پایان خدمت و سایر موارد حقوقی اثرگذار است. یکی از مطالبات مهم ما خارج شدن از قانون مدیریت خدمات کشوری است. معتقدم ۱۰ سال آینده دیگر نمیتوانیم با قانون عمومی، آموزش و پرورش را اداره کنیم. مبنای کار ما فعلا بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری است و تا زمانی که تحت این قانونیم شکل رتبه بندی قابل تغییر نیست.

رتبه بندی سالانه ۵ تا ۶ هزار میلیارد تومان نیاز دارد

وی درباره بودجه مورد نیاز برای رتبه بندی معلمان گفت:مرحله اول رتبه بندی در سال ۹۴ و ۹۵ با ۵۰۰۰ میلیارد تومان به اجرا درآمد. رتبه بندی سالانه ۵ تا ۶ هزار میلیارد تومان نیاز دارد. آماده سازی احکام و نگارش حقوق انجام شده و همکاران ما شبانه روزی کار می‌کنند تا رتبه بندی در حقوق دی ماه اعمال شود.

به گفته وی در قانون به صراحت آمده است که رتبه بندی به بازنشسته‌ها و دانشجومعلمان تعلق نمی‌گیرد.

الهیار ترکمن درباره کسر ۴۵ درصدی از حقوق دانشجومعلمان گفت: قوانین ناظر بر تربیت معلم، اساسنامه دانشگاه فرهنگیان مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و مصوبه مجلس، یعنی قانون متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش است که مربوط به سال ۶۹ است.

وی افزود: در قانون متعهدین خدمت آمده است که تحصیل در دانشگاه فرهنگیان دوره شبانه روزی است و بابت امور رفاهی، تغذیه و امور خوابگاهی درصدی از حقوق دانشجومعلمان کسر می‌شود. قانون این طور مشخص کرده است.

وی افزود: من هم قبول دارم و معترض ام که نباید این اتفاق رخ دهد. غیر از قانون ۶۹ یک اشتباه سیاست گذاری و محاسباتی در برنامه پنجم توسعه در سال ۹۰ رخ داد و وزارت علوم سه دانشگاه تربیت معلم تخصصی را تبدیل به دانشگاه جامع کرد و گفت همان مراکز تربیت معلم با همین امکانات محدود و قدیمی به دانشگاه جامع تبدیل شود. باید در برنامه هفتم توسعه این اشتباه فاحش سیاست گذاری را اصلاح کنیم. همه کمک کنند تا در قانون برنامه هفتم توسعه دیده شود.

کامل کننده نظام رتبه بندی، استقرار نظام سنجش صلاحیت حرفه‌ای است

علی زرافشان، معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش نیز با بیان اینکه خوشبختانه دولت یک گامی مهم را در این حوزه برداشته است گفت: در چندسال اخیر یکی از دغدغه‌های مورد درخواست همین بود و در سندتحول بنیادین دو نظام رتبه بندی و سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای مورد انتظار است. کامل کننده نظام رتبه بندی، استقرار نظام سنجش صلاحیت حرفه‌ای است.

وی افزود: در آیین نامه باید صلاحیت‌ها گسترده‌تر و دقیق‌تر تبیین شود. گام دوم برای تکمیل این موضوع که به تقسیم پول هم منتهی نشود توجه به نظام سنجش صلاحیت حرفه‌ای در دوران خدمت است.

معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش گفت: در راهکار ۱۰_۲ سندتحول دو نظام تعریف شده و ما هنوز استقرار نظام سنجش صلاحیت حرفه‌ای را نداریم. در سال‌های اخیر اقدامات خوبی انجام شده و برای سنجش صلاحیت مدیران مدارس کانون‌هایی تعریف شده که می‌توان از آن الگو بهره گرفت.

زرافشان درباره مطالعه تطبیقی آموزش و پرورش با کشور‌های دیگر دنیا در این زمینه گفت: در مراحل تدوین، تولیدکنندگان سند بررسی‌هایی را انجام داده اند، اما در ادامه کار و به ویژه در سنجش صلاحیت، اخیرا کاری آغاز شد و هنوز به نتیجه نرسیده. تجربه یک ارزیابی بین المللی معلمان وجود دارد و پژوهشگاه موظف شد آن را موردبررسی قرار دهد. از این تجربیات میتوان استفاده کرد و منطبق با سندتحول، نظام خودمان را تدوین کنیم.

وی در پاسخ به اینکه انگیزه دانشجومعلمان برای ورود به دانشگاه فرهنگیان چیست؟ علت کسر درصد‌هایی از حقوق از دانشجومعلمان چیست گفت: معلمان با معلمان سایر کشور‌ها مقایسه می‌شوند. تا انگیزه و امکانات برای آن‌ها فراهم نشود نمیتوان انتظار زیادی برای حضورشان داشت. کسر این مبالغ از حقوق، برای تامین بخشی از هزینه دانشجویان در طول تحصیل است. اگر آن‌ها را مانند دیگر دانشجویان دانشگاه‌های دیور قلمداد کنیم باید گفت که هزینه این خدمات، چون تغذیه و... کمتر است. باید این‌ها به طریق اولی فراهم شود.

زرافشان ادامه داد: قانون متعهدین خدمت قابل تجدیدنظر است. همانطور که دیگر دانشگاه‌ها ردیف سرانه دانشجویی دارند برای دانشجومعلمان هم قابل پیش بینی است و میتواند از طرف وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه فرهنگیان پیشنهاد شود. چنداقدام اساسی لازم است. برای دانشجومعلمان نیز باید سرانه مانند سایر دانشگاه‌ها تصویب شود. در برنامه پنجم توسعه هم دانشگاه‌های فنی به وزارت علوم رفت در خالی که مختص آموزش و پرورش بودند.