تحولات فلسطین و اراضی اشغالی در سال ۲۰۱۹؛ ورق بازی در سال ۲۰۲۰ برمی گردد؟

به گزارش گروه بین الملل ؛ با آغاز سال نو میلادی نگاهی به روند تحولات در فلسطین و اراضی اشغالی نشان می‌دهد که دو عامل بن بست سیاسی در اراضی اشغالی و عقب نشینی کامل آمریکا از نقش اعلام شده به اصطلاح میانجی صلح، عوامل موثر شکل دهنده تحولات در این جغرافیا بوده اند.

سال ۲۰۱۹ با وجود سکون سیاسی معمول تشکیلات خودگردان فلسطین، سال مهمی در فلسطین و اراضی اشغالی بود. اهمیت این سال را می‌توان در دو عامل بن بست سیاسی در اراضی اشغالی و کناره گیری «دونالد ترامپ» از ادعای میانجیگری صلح عادلانه خواند.

ترامپ از نخستین روز حضور در کاخ سفید نشان داد که تمام و کمال از برنامه‌های راستگرایانه «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر رژیم صهیونیستی حمایت می‌کند. نکته قابل تامل در سال ۲۰۱۹ فروپاشی کامل سیاست خارجی سنتی آمریکا در خصوص فلسطین و رژیم صهیونیستی بود. دولت‌های پیشین آمریکا ضمن حمایت آشکار و پنهان از رژیم صهیونیستی، به شکل صوری اقداماتی در حمایت از فلسطین انجام می‌دادند. اما ترامپ در سال جاری میلادی حمله نهایی به حقوق فلسطینیان را به شکل خروج از یونسکو به دلیل رویکرد «ضد اسرائیلی» این سازمان، انجام داد.

خروج از یونسکو، تهدید سران فلسطینی و متحدانشان به دلیل انتقاد از رژیم صهیونیستی، انتقال سفارت آمریکا از «تل آویو» به «قدس اشغالی»، تاکید بر قانونی بودن شهرک سازی رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی، حذف عبارت «اراضی اشغالی» از گزارش سالانه حقوق بشر، ... همگی نشان دهنده ارسال پیامی خاص بود که در نهایت با ورود «جرد کوشنر»، داماد و مشاور ترامپ به اراضی اشغالی با در دست داشتن طرح به اصطلاح صلح، تکمیل شد.

در حالی که به نظر می‌رسید واشنگتن برای تل آویو سنگ تمام گذاشته، گرفتار شدن رژیم صهیونیستی در بحران تشکیل کابینه پس از برگزاری دو دور انتخابات پارلمانی در ماه‌های آوریل و سپتامبر، به آرامی معامله قرن را از صحنه سیاسی غرب آسیا حذف کرد. در واقع گذشت زمان نشان داد که معامله ترامپ شانسی برای پیروزی ندارد.

استعفای «جیسون گرینبلات»، یکی از اعضای تیم سه نفره تدوین و نگارش معامله قرن (به همره کوشنر و «دیوید فریدمن»، سفیر آمریکا در اراضی اشغالی) و مدافع سیاست جدید خاورمیانه‌ای واشنگتن، تیرخلاصی بر پیکره بی جان این طرح بود.

افزایش فشار‌ها بر فلسطینیان، تشدید و گسترش دامنه و دفعات خشونت علیه آنها در کرانه باختری و نوار غزه رابطه‌ای معنادار با انتخابات در اراضی اشغالی داشت. به این معنا که نتانیاهو در تلاش بود توانایی خود را در حمله به فلسطینی‌ها و محافظت از شهرک‌های صهیونیستی در جنوب اراضی اشغالی نمایش دهد. با این وجود این اقدامات منجر به موفقیت او و لیکود در انتخابات و تشکیل کابینه نشد.

سال ۲۰۱۹ نشان داد که بازی جدی میان فلسطین و اراضی اشغالی در جریان است. گذشته از انزوا و سکون مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین، بن بست سیاسی در اراضی اشغالی، دوری ترامپ از نتانیاهو، مرگ معامله قرن و تصمیم دادگاه بین المللی جنایی برای تحقیقات در مورد وضعیت فلسطین از آغاز بازی جدید در این جغرافیا حکایت دارد.

به نظر می‌رسد تداوم روند ۲۰۱۹ بی ثباتی در اراضی اشغالی را تشدید و تعمیق می‌کند و فرصت را برای نقش آفرینی اعراب ساکن اراضی اشغالی در گفتمان سیاسی فراهم می‌کند؛ البته نباید از نژادپرستی عمیقا ریشه دار در رژیم صهیونیستی غافل بود.