ماجرای دستمزدهای بالا برای افراد چهره به عرصه ادبیات هم نفوذ کرد/ناشران فقط سراغ نویسندگان معروف می‌روند

مریم بصیری نویسنده کتاب «بانوی نور» در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگی ، پیرامون چالش‌ها و مشکلات حوزه نویسندگان گفت: امروزه متأسفانه نویسندگان معدودی هستند که در عرصه تولید کتاب فعالیت می‌کنند اما تولیدات قوی ندارند و چون به یک برند تبدیل‌ شده‌اند و نام بلندی در عرصه نویسندگی برای خود کسب کرده‌اند، حق‌الزحمه‌های بالایی را دریافت می‌کنند.

وی در همین راستا ادامه داد: برخی ناشران به کار با این قشر از نویسندگان علاقه بیشتری دارند. این مسئله یک آسیب برای حوزه نویسندگی بشمار می‌رود، زیرا جایگاه بسیاری از افراد توانمند و با استعداد نوقلم و یا نویسندگان کهنه‌کار را تحت الشعاع قرار می‌دهد. دستمزد‌های بالای نویسندگانی که به برند تبدیل‌شده‌اند سبب می‌شود تا میزان اعتبار و سرمایه‌ای را که می‌توان بین چندین نویسنده تقسیم کرد و تولیدات متعدد و خوبی را به همراه داشت، تنها به یک نفر اختصاص داده شود.


بیشتر بخوانید:

برای مشاهده گلایه نویسنده کتاب «تعزیه دریا» از وضعیت ادبیات دفاع مقدس اینجا کلیک کنید.

وی با اشاره به برنامه‌های تدوین‌ شده برای ساماندهی در حوزه نویسندگان اظهار کرد: در چند سال اخیر برای ساماندهی به حاشیه‌های ایجاد شده، موسسه خانه کتاب تصمیم گرفت تا برنامه‌هایی برای تدوین یک بانک اطلاعاتی فراهم کند تا ناشران برای استفاده از تولید محتوا و کتاب همچنین سفارش‌های خود، به پتانسیل‌ها و نویسندگان توانمند رجوع کنند، اما این کار به سرانجام نرسید و با استقبال همراه نشد.

بصیری نبود تبلیغات مناسب را نیز یکی دیگر از موضوعاتی دانست که به ناشناس ماندن نویسنده و آثارش منجر می‌شود و ابراز کرد: تبلیغات یکی از مهم‌ترین عناصری است که می‌تواند کتاب و یا نویسنده‌ای را به یک برند و اسطوره تبدیل کند، اما ضعف این مقوله در جامعه سبب می‌شود تا کتاب‌های خوب و نویسندگان موفق دیگر که توانایی تبلیغ مناسب ندارند دیده نشوند و کار‌های قوی آنها با بی‌مهری روبرو شود.

این نویسنده کتاب بیان کرد: این اتفاق ناگوار بیشتر برای نویسندگان نوقلم و یا نویسندگان شهرستانی رخ می‌دهد که برای چاپ کتاب‌هایشان مجبور می‌شوند به ناشران غیرتخصصی روی بیاورند و علاوه بر هزینه‌های هنگفت چاپ کتاب‌هایشان نیز به گردن خودشان می‌افتد و محتوای تولیدی به شکل مناسبی معرفی و شناخته نمی‌شود، بدین ترتیب نویسندگان نوقلم و یا شهرستانی عموماً در حاشیه قرار می‌گیرند.

وی عمده صدمات را متوجه نویسندگان شهرستانی دانست و تأکید کرد: برخی نویسندگان شهرستانی بیش از همه آسیب می‌بینند و صدایشان به‌جایی نمی‌رسد، آنان عموماً کم‌رنگ‌تر از بقیه نویسندگان دیده می‌شوند درحالی‌ که قلم‌ها و استعداد‌های بسیار خوبی را دارند و اگر معرفی شوند در رده بهترین نویسندگان کشور و یا حتی در جهان ادبیات فارسی شناخته خواهند شد. متأسفانه اسیر شدن نویسندگان شهرستانی در تار و پود آسیب‌های بخش تولید کتاب، نگران‌کننده است لذا آنان بیش از نویسندگان پایتخت‌نشین به حاشیه رانده می‌شوند. 

بصیری به برخی مشکلات نویسندگان شهرستانی با انتشاراتی ها اشاره کرد و افزود: مشکلات و آسیب‌های موجود بر سر راه برخی نویسندگان نوقلم در شهرستان‌ها بسیار است، برخی ناشران کار‌های ارزشمند و قوی نویسندگان شهرستانی را می‌گیرند و با آن‌ها قرارداد‌هایی باقیمت‌ ناچیز می‌بندند حتی در برخی مواقع به‌ قرارداد‌ها عمل نمی‌کنند و حق‌الزحمه این نویسندگان را کامل و در زمان کوتاهی پرداخت نمی‌کنند، در مواردی نیز دیده‌ شده که کتاب به چاپ چندم هم می‌رسد، ولی نویسنده حقوق مناسبی دریافت نمی‌کند. 

 نویسنده کتاب« بهشت تو کنار من است» که خود یک مدرس رمان‌نویسی است اعلام کرد: تعداد نویسندگان شهرستانی که توانسته‌اند در عرصه ادبیات شناخته شوند بسیار کم است، بها دادن به نویسندگان شهرستانی در حال حاضر نیازمند بررسی و آسیب‌شناسی بوده و اقدامات بعدی باید در پیش گرفتن رویکرد‌های بسترساز به‌ منظور ارزش نهادن به پتانسیل‌های این نویسندگان است. البته این موضوع در خصوص نویسندگان در سراسر ایران نیز باید مدنظر قرار بگیرد. 

وی در خصوص کتاب سازی‌هایی که از سوی ناشران ایجاد می‌شود تصریح کرد: شیوع کتاب سازی برای برخی ناشران و نویسنده نما‌ها معضلی مهم است که علاوه بر دامن زدن به تولید کتاب‌های بی‌محتوا به رزومه سازی برای ناشران ختم می‌شود و به یک عادت نادرست تبدیل‌شده، همین عدم نظارت‌ها آسیب‌های جبران‌ ناپذیری را برای حوزه نشر به دنبال دارد. 

وی خاطرنشان کرد: برخی عارضه‌ها در حوزه چاپ کتاب آن‌قدر ناگوار است که دل نویسنده را به درد می‌آورد و وی را از ادامه راه بازمی‌دارد لذا ضرورت ارزشیابی به‌منظور افزایش کیفیت کتاب‌ها و نظارت بر کار ناشران خصوصاً در هنگام بستن قرارداد با نویسندگان موضوعاتی است که همچنان در سایه باقی‌مانده‌اند و نیاز به رسیدگی دارد.