روز جهانی ببر روزی تلخ برای ایران/جنگل هیرکانی را حفظ کنیم

به گزارش خبرنگار گروه جامعه ، امروز ۷ مرداد به عنوان روز جهانی ببر نامگذاری شده است. روز جهانی ببر، هم به عنوان یک جشن جهانی و هم به منظور افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت حفظ این گربه سان زیبا تعیین شده است. در حال حاضر بیش از هر زمانی ببر‌ها در سراسر جهان به انقراض نزدیک شده اند، بیش از ۹۷ درصد جمعیت ببر در دنیا از بین رفته است و بسیاری از زیرگونه‌های ببر منقرض شده اند!

ببر بزرگترین جانور از تیرهٔ گربه سانان است که طول قامت آن تا ۳٫۳ متر و وزن آن تا ۳۰۶ کیلوگرم می‌رسد. مهم‌ترین مشخصهٔ این جانور، خط‌های عمودی تیره روی خز قرمز-نارنجی آن است. در باغ وحش ببر‌ها معمولاً بین ۲۰ تا ۲۶ سال عمر می‌کنند که البته به نظر در دنیای وحشی بیرون هم همین حدود عمر می‌کنند.

در دوره‌ای ببر‌ها در سراسر آسیا از ترکیه در غرب تا روسیه در شرق دیده می‌شدند. در گذر ۱۰۰ سال پیش، ۹۳٪ از گسترهٔ تاریخی زیستگاه آن‌ها ازدست رفته‌است و آن‌ها در نواحی جنوب غرب و مرکز آسیا در جزیره‌های جاوه و بالی و در مناطق گسترده‌ای از آسیای جنوب شرقی و آسیای شرقی به کلی نابود شده‌اند. امروزه زیستگاه آن‌ها به تایگای سیبری تا چمن زار‌های باز و مرداب‌های کرنا محدود شده‌است.

از ۹ زیرگونهٔ این جانور ۳ زیرگونه از جمله ببر مازندران منقرض شده‌اند و ۶ زیرگونهٔ دیگر نیز در خطر انقراض قرار دارند. ببر مازندران که به آن ببر توران یا ببر هیرکانی هم می‌گویند در جنگل‌های پراکنده یا نزدیک رودخانه‌ها در غرب و جنوب دریای خزر و احتمالاً آسیای مرکزی در تکله‌مکان سین‌کیانگ زندگی می‌کرده‌است. این ببر تا آغاز دههٔ ۱۹۷۰ نابود نشده بود.

ببر هیرکانی بزرگترین گونه ببر بوده است. آخرین مشاهده این گونه به سال ۱۳۳۷ در نزدیکی مینودشت بر می‌گردد که توسط یکی از اهالی شکار شده است. آخرین تصویری که از ببر هیرکانی موجود است مربوط به سال ۱۳۳۲ است که در آن یک نظامی به اسم احمد هنرور با لاشه یک ببر دیده می‌شود.

ببر هیرکانی زمانی از شرق ترکیه، عراق، بین النهرین، قفقاز، چین، آسیای مرکزی، و شمال افغانستان و شمال ایران پراکنش داشت. بهترین زیستگاه آن خلیج میانکاله بود، ولی متاسفانه به دلیل شکار، توسعه جوامع انسانی و تخریب زیستگاه عرصه برآن تنگ و تنگ‌تر شد و در سال ۱۹۵۹ آخرین فرد ببر هیرکانی در پارک ملی گلستان به ضرب گلوله از پا در آمد.

اما با این وجود حدود یک ماه قبل با تلاش‌های ایران زیستگاه این گربه سان منقرض شده کشور (جنگل‌های هیرکانی) با تلاش کارشناسان میراث فرهنگی در کنوانسیون یونسکو به نام ایران ثبت جهانی شد و حفاظت و احیای این جنگل‌ها در دستور کار قرار گرفت تا چند سال بعد شاهد نابود شدن جنگل‌های هیرکانی همانند ببر هیرکانی نباشیم.