تنش در روابط واشنگتن و آنکارا بر سر اس ۴۰۰ روسیه؛ چرا ترکیه برای آمریکا مهم است؟

به گزارش گروه بین الملل ، خبرگزاری اسپوتنیک با اشاره به اولتیماتوم اخیر «مایک پنس» معاون رئیس جمهور آمریکا به ترکیه مبنی بر انتخاب یکی از دو گزینه خرید سامانه ضد هوایی اس ۴۰۰ از روسیه یا تداوم حضور در ناتو، در گزارشی به واکاوی دلایل اهمیت ترکیه برای ناتو به موازات افزایش فشار‌ها بر آنکارا توسط آمریکا پرداخته است.

در این گزارش آمده است: در پی هشدار پنس به ترکیه در مورد پیامد‌های خرید سامانه ضد هوایی اس ۴۰۰ از روسیه، «فواد اوکتای» معاون ریاست جمهوری ترکیه متقابل به آمریکا در مورد اعمال فشار بر کشورش به عنوان متحد سخاوتمند ناتو هشدار داد.

 

 

با توجه به این شکاف رو به رشد میان دو کشور، دلایل زیر اهمیت ترکیه برای ناتو و آمریکا را آشکارتر می‌کند:

پایگاه هوایی اینجرلیک ترکیه در ۱۱۰ کیلومتری مرز این کشور با سوریه از نظر استراتژیک هم برای ناتو و هم برای آمریکا از اهمیت بسیاری برخوردار است.

این پایگاه که در سال ۱۹۵۵ با کمک آمریکا و برای مقابله با اتحاد جماهیر شوروی در طول جنگ سرد ساخته شد، بعد‌ها به پایگاهی برای اقدامات نظامی خاورمیانه‌ای آمریکا از جمله در جنگ اول خلیج فارس، جنگ علیه افغانستان و عملیات به اصطلاح ضد داعش ائتلاف آمریکایی در سوریه تبدیل شد.

 

 

کمک‌های آمریکا به شبه نظامیان کرد در سوریه که طرف ترک آنان را وابسته به گروهک پ. ک. ک. در ترکیه می‌داند با پشتیبانی این پایگاه انجام و به مانع بزرگی در روابط واشنگتن و آنکارا مبدل شد. در پی این اقدام آمریکا، «ابراهیم کالین» سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه در مورد "حق حاکمیت" ترکیه برای قطع دسترسی آمریکا به این پایگاه و «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه این کشور درخصوص "بحران اعتماد در روابط" دو کشور هشدار دادند.

در نهایت ترکیه از طریق تاخیر در تایید ماموریت‌های هوایی آمریکا از این پایگاه، فشار خود بر این کشور را اعمال کرد.

ترکیه پیش از این نیز مشکلاتی در مورد این پایگاه با آلمان داشت.

ضمن این که احتمال می‌رود دست‌کم ۵۰ کلاهک هسته‌ای از زمان جنگ سرد در پایگاه مستقر شده باشد. این ادعا هرگز از سوی مقامات ناتو، ترکیه و آمریکا تایید نشد.

ترکیه از زمان عضویت در ناتو در سال ۱۹۵۲ یکی از عمده‌ترین مشارکت کنندگان در تامین بودجه این سازمان نظامی بوده است. ترکیه در سال ۲۰۱۸، معادل ۸۹.۸ میلیون یورو (۱۰۱ میلیون دلار) به بودجه عمومی سازمان اعطا کرده است.

علاوه بر این ترکیه پس از آمریکا بزرگترین ارتش را در میان ۲۹ عضو بلوک ناتو و نقش مهمی در ماموریت پشتیبانی در جنگ افغانستان دارد.

 

 

این کشور همچنین میزبان فرماندهی نیرو‌های زمینی ناتو در استان استراتژیک و ساحلی شرقی «ازمیر» است که فرصت استفاده از پایگاه‌های کلیدی اینجرلیک و «کونیا» را برای عملیات در اختیار متحدان ناتو قرار می‌دهد.

ترکیه همواره به ماموریت‌های ناتو در دریای اژه و ابتکارات منطقه‌ای در دریای سیاه کمک دریایی قابل توجهی کرده است. علاوه بر این که آنکارا دو تنگه مهم استراتژیک «بسفر» و «داردانل» میان دریای سیاه و دریای مدیترانه را در کنترل دارد که جز پر ترافیک‌ترین آبراهه‌های دنیا هستند.

«بن هاجز» فرمانده پیشین ارتش آمریکا در اروپا در «تایمز» نوشت: "ترکیه به دلیل موقعیت جغرافیایی و نظامی اش برای ناتو بسیار مهم است. دریای سیاه با سه مسیر دفاعی بسفر، داردانل، جزایر یونانی و کرِت، سکوی پرتاب روسیه به دریای مدیترانه و خاورمیانه است. به همین دلیل ناتو درخواست عضویت ترکیه را پذیرفته است. "

 

آمریکا در پی تصمیم ترکیه برای خرید سامانه ضد موشکی اس ۴۰۰ از روسیه، روند تحویل جنگنده های اف ۳۵ به این آنکارا را به حالت تعلیق درآورد.

ترکیه به عنوان یکی از ۹ کشور عضو کنسرسیوم سازنده جت‌های جنگنده در توسعه و ساخت جنگنده‌های اف ۳۵ سهم دارد.

 

از زمان تعلیق تحویل اف ۳۵ به ترکیه از سوی آمریکا «مارتین لاکهید» بزرگترین عرضه کننده این جنگ افزار خریدار جایگزینی ندارد و تلاش برای یافتن خریدار بعدی، تولید اف ۳۵ را به تاخیر خواهد انداخت.