هنر برای مردم؛ با رسالت فرهنگسازی در جامعه
: مدیرعامل خانه هنرمندان در نشست خبری خود با اهالی رسانه در توضیح برنامههای ویژه ماه رمضان، با اشاره به رسالت هنر، اقدامات خانه هنرمندان را بر مبنای این رسالت و با هدف ایجاد تعامل میان مردم و هنر قلمداد کرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی میزان، خانه هنرمندان ایران همچون سالهای گذشته برای ماه مبارک رمضان برنامههای ویژهای تدارک دیده است که یکی از این برنامهها با عنوان «آئینهای نمایشی ماه رمضان» از 19 تیرماه تا 23 تیرماه در فضای باز خانه هنرمندان اجرا خواهد شد. به همین مناسبت روز گذشته مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در نشستی با اهالی رسانه توضیحاتی درخصوص این برنامه ارائه داد.
مجید سرسنگی در ابتدای این نشست ضمن تبریک فرارسیدن ماه مبارک رمضان بیان کرد: هنر در ایران تنها متعلق به قشر خاصی از افراد است. نگاهی که از قدیمالایام نسبت به هنر در جامعه وجود داشته، و اکنون نیز همان نگاه حاکم است. بر همین اساس هنر برای سطح وسیع مردم در نظر گرفته نمیشود و به نظر نیازی نیست مردم با هنر همراه شوند. به همین تناسب فضای فرهنگی کشور نیز در رده مدیران تنها برای همان قشر خاص مخاطب هنر برنامهریزی میکنند و جامعه آماری خود را این گروه قرار میدهند. در حالی که در همه کشورهای دنیا سالهاست این تفکر تغییر کرده و حالا هنر را برای همه مردم میدانند.
وی در ادامه با اشاره به ادامه این روند که هنر تنها برای قشر خاصی از مردم باشد افزود: زمانیکه هنر را به عده خاصی محدود کنیم از تأثیرگذاری کلان آن بر جامعه نمیتوانیم بهره ببریم تا نقش فرهنگسازی ایفا کند. در نتیجه گسترش ناهنجاریهای اجتماعی، تمایل به مقابله با سنتها و آئینها و درگیر مدرینسم شدن و... در جامعه به وجود آمده و گسترش پیدا میکند.
سرسنگی در ادامه با بیان اینکه پس از انقلاب فعالیتهای فرهنگیای که انجام شده همه با این تفکر و نگاه بوده است، گفت: به همین خاطر آنچه بعد از گذشت سی و چند سال از انقلاب در حوزه فرهنگ میبینیم رضایتبخش نیست. ما در طول این سالها تلاش نکردیم که مردم را به هنر پیوند دهیم و به این واسطه از عملکرد فرهنگسازی آن برای جامعه بهره ببریم. این مسئله نیز برگرفته از سیاستهای گذاری حوزه فرهنگ و هنر و کمکاری مدیران فرهنگی است که در طول این سالها به این جنبه هنری توجه نکردهاند.
بنا به این گزارش، مدیرعامل خانه هنرمندان در ادامه با اشاره به فعالیتهای این نهاد فرهنگی بیان کرد: بنا به عقیدهای که نسبت به هنر در کل دنیا وجود دارد، خانه هنرمندان ایران نیز مبنای خود را بر ارائه هنر همراه با مردم گذاشته است. چرا که ما معتقدیم اگر هنر در کنار مردم و برای مردم نباشد، رسالت اصلیاش را انجام نداده است. به همین خاطر در طول این دوران در کنار نمایشگاهها تخصصی برای هنرمندان تجسمی و عکاس، و برنامههای تخصصی برای اهالی سینما، همچون سینماتک؛ برنامهها و نمایشگاههای دیگری ترتیب داده شده است که مردم عادی با هنر همراه شوند. اگرچه گاهی این اقدامات با نقد هنرمندان به خاط یک دست نبودن آثار یک نمایشگاه و یا چرایی برگزاری یک نمایشگاه که از نظر آنها کیفیت لازم را برخوردار نبوده است. با این وجود ما به رسالت هنر برای جامعه اهمیت میدهیم و از نمونه اقدامات اینچنینی به گالریهای فضای باز خانه هنرمندان میتوان اشاره کرد که به تازگی فاز یک آن اجرا شد. آوت گالریای که در ضلع جنوبی خانه هنرمندان ایران برپا شده است، و قرار است نمایشگاه برای مردمی در فضای باز خانه هنرمندان برگزار شود که به محیط داخلی خانه نمیآیند و از گالریها دیدن نمیکنند. این نمایشگاه این امکان را فراهم میکند که رهگذاران پارک هنرمندان نیز لحظهای ایستاده و آثار را تماشا کنند. نکته قابل اهمیت در مورد این نمایشگاه این است که در فاز اول و پیش از آغاز به کار چند بوستان و پارک دیگر در تهران درخواست برای اجرای این طرح را دادهاند؛ که نویدی است برای رهایی از فضاهای تبلیغاتی غیراستاندارد شهری همچون بنرها و... علاوه بر این بازار هنر است که در چند ماه اخیر در ضلع شرقی خانه هنرمندان برپا میشود و مردم میتوانند کارهای هنری خود را در این غرقهها ارائه و به فروش برسانند. نمونه دیگر تولید اثری با عنوان «هفت دیوان شعر فارسی» است. این مجموعه با کمک خانه شاعران، بازخوانیای از دیوان شاعران بزرگی چون سعدی، صائب تبریزی، فردوسی و... که حالا در مراحل کسب مجوز از ارشاد است و اگر مجوز کسب کند در بازار ارائه خواهد شد. اینها نمونههای کوچکی برای تعامل مردم با هنر و کاهش فاصله نهادهای دولتی با مردم و به همکاری گرفتن مردم است تا درنهایت بخش کثیری از جامعه جزو قشر فرهنگی به شمار بیایند. قشر فرهنگی یعنی همان کسانی که سنیما میروند و فیلم میبینند، تئاتر میبیینند، کتاب میخوانند، موسیقی گوش میدهند و به کنسرت میروند.
بنا به این گزارش و به گفته مدیرعامل خانه هنرمدان، برنامه «آئینهای نمایشی ماه رمضان» نیز یکی از برنامههایی است که با این سیاست طراحی شده است، تا به واسطه اینکه این برنامه در فضای باز خانه هنرمندان برگزار میشود مردم در بخشی از هنر نمایشی سنتی خود شریک شوند. سنتی که بسیاری از افراد از خاطر بردهاند و یا به واسطه حضور مدرینته و سنتگریزی به دست فراموشی سپردهاند. درصورتی که در نگاه جدید دنیا به مقوله فرهنگ، سنت نه تنها باعث عقبماندگی نمیشود که به یاد داشتن و حفظ ریشههای فرهنگی برای پیشرفتهای بیشتر موثر است.
سرسنگی در توضیح این برنامه تشریح کرد: این برنامه که در خلال 5 روز، در شاخههایی چون ضرب زورخانهای، ترنابازی، منقبتخوانی و مولودیخوانی، تعزیه و پردهخوانی برگزار خواهد شد. در کنار آن نیز به رسم گذشته شبهای قدر خانه هنرمندان مراسم شبهای قدر را در فضای مقابل خانه هنرمندان برگزار خواهد کرد.
گفتنی است مدیرعامل خانه هنرمندان در پایان نشست خبری خود و در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درخصوص فعالیتها و پستهای تازه خود گفت: ریاست گروه تخصصی هنر وزارت علوم و تحقیقات را به عهده گرفته است. این گروه موظف به بررسی و تصویب رشتههای جدید هنری خواهد بود، و بنا به این تعریف هر واحد دانشگاهی یا دانشکدهای که قصد داشته باشد رشته تازهای را تأسیس کند باید از این کارگروه مجوز کسب کند. علاوه بر اینکه این گروه با اعضای 18 نفری خود تصمیم دارد اطلس جامعی از آموزش هنر را جمعآوری کند تا بدین واسطه مردم از وضعیت آموزش هنر در کل کشور باخبر شوند. علاوه بر این در شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست حداد عادل در رشتههای مختلف کارگروههایی تشکیل شده است و یکی از این کارگروهها، گروه تحول در علوم انسانی و هنر است که به قصد بازبینی و بررسی واحدهای درسی مبادرت میورزد.