معرفی مدرسه جده؛ آموزشگاهی به جامانده از سال ۱۰۵۸ قمری +تصاویر
به گزارش گروه فضای مجازی ، مدرسه جده بزرگ به دوران صفوی باز می گردد و در سال ۱۰۵۸ قمری به دستور حوری نام خانم، جدۀ کوچک شاه عباس دوم ساخته شده است. صفت بزرگ در نام مدرسه بیانگر وسعت بیشتر آن نسبت به مدرسه‌ای به همین در بازار اصفهان است.
این مدرسه در اصفهان، نقش جهان، بازار بزرگ، بازار قهوه کاشیها قرار گرفته است.
مدرسۀ جدۀ بزرگ در زمینی مستطیل شکل با مصالح آجر، در دو طبقه ساخته شده است.
عناصر و اجزاء ساختمانی و فضاهایی که روی دو محور عمود بر هم قرار گرفته‌اند، در اشکالی چون ایوان، حجره هایی در دو طبقه، هشتی، دالان، پیش طاق، چاه خانه، وضوخانه و حیاط برپا شده است.
نقشۀ بنا به صورت ۴ ایوانی، با حجره هایی در طرفین ترسیم شده است که هریک از ایوان‌ها، پیرامون یک حیاط مرکزی به شکل هشت گوش نامنظم (نگینی) است.
کلیۀ فضاهای اصلی مدرسه گرداگرد حیاطی به شکل هشت گوش نامنظم (نگینی) طراحی شده است.
کف حیاط سنگ فرش بوده و اینطور به نظر می‌رسد که از زمان ساخت تاکنون تغییری نکرده است.
این حیاط که همۀ ساخت و سازهای داخل بنا به نحوی به آن پیوند می‌خورد، از نظر کاربری با تقسیم مسیرها، ارتباط میان فضاهای اصلی بنا را میسر می‌سازد.
نکتۀ قابل توجه در طراحی این مدرسه عبور دادن شعبۀ نهری از حیاط آن بوده است، بدین ترتیب که این نهر از زیر حجرۀ منتها الیه جنوب شرقی در ضلع جنوبی وارد آبراهه‌ای سنگی در حیاط مدرسه می‌شده، و پس از عبور از روی خط مرکزی محور غـربی-شرقـی، روبـه روی ایـوان شـرقی با یک تغییر مسیر به سمت جنوب، از زیر حجرۀ منتها الیه ضلع جنوب غربی به خارج از بنا هدایت، و ادامۀ مسیر می‌داده است.
در حال حاضر این نهر پر شده، و به صورت باغچه‌ای با گل و گیاه درآمده است. این دگرگونی به حدی است که بدون سابقۀ ذهنی نمی‌توان وضع پیشین این باغچه‌ها را تصور کرد.
این مدرسه ۳۳ حجره در طبقۀ همکف و ۳۶ حجره در طبقۀ اول دارد و هر حجرۀ طبقۀ همکف شامل یک ایوانچۀ ورودی ، اتاق اصلی و پستو ست.
حجره‌های واقع در گوشه‌ها و تمامی حجره‌های طبقۀ بالا فاقد پستو هستند.
مجموعه ورودی در میانۀ ضلع غربی ساختمان و عمود بر محور بازار که جهت آن شمالی-جنوبی است، قرار دارد و شامل پیش طاق، درگاه، هشتی، دالان و ایوان است.
حریم پیش طاق ورودی با تفاوت مصالح به کار رفته ازارۀ سنگی از سطوح حجره‌های مجاور در بازار متمایز است.
مسیر ورودی به ترتیب از پیش طاق که در دو سوی آن دو سکوی سنگی قرار دارد، درگاه، دالان، هشتی و ایوان است که دسترسی مستقیم به حیاط و محیط داخلی مدرسه را میسر می‌سازد.
میان محور پیش طاق ورودی و محور مدرسه‌اندکی اختلاف وجود دارد، با طراحی یک هشتی و تغییر استادانۀ مسیر، این تفاوت به سادگی برطرف شده است.
هشتی افزون بر کاربری اصلی، به عنوان یک فضای تقسیم کننده، بر شکوه مسیر ورود نیز افزوده است.
در منتها الیه جنوب شرقی ضلع شرقی پس از یک ایوانچه و یک دالان فضای وضوخانه و بخشهای وابسته به آن قرار داشته است که در نوسازی سالهای اخیر به طور کامل تخریب شده، و وضوخانه و آبریزگاه نوسازی جایگزین آن شده است.
