کاهش جمعیت ضربه مهلک به الگوی های اقتصاد مقاومتی

9:19 - 13 خرداد 1396
کد خبر: ۳۱۵۳۹۷
دسته بندی: اقتصاد ، عمومی
یکی از عوامل پیشبرنده یک اقتصاد "نسبت متناسب جمعیت به منابع" آن کشور است و در حقيقت، جمعيت‏شناسى در بر گيرنده مطالعه علمى اندازه، توزيع جغرافيايى، تركيب جمعيت‏ها و چگونگى تغيير اين عوامل در طى زمان است.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، یکی از مباحث مهم و کلیدی در تقویت بنیه اقتصادی تولید محور و توسعه محور مسئله جمعیت مناسب در یک کشور است. به طور کلی یکی از عوامل پیشبرنده یک اقتصاد "نسبت متناسب جمعیت به منابع" آن کشور می باشد. در حقيقت، جمعيت‏شناسى در بر گيرنده مطالعه علمى اندازه، توزيع جغرافيايى، تركيب جمعيت‏ها و چگونگى تغيير اين عوامل در طى زمان است.

به طور طبیعی نسل های مسن در اقتصاد باید فضا را برای جایگزینی نسل جدید(جوان) باز کنند تا اقتصاد نوآورانه و خلاقانه(innovative) و در پی آن پیش برنده خود را به نمایان کند. بحران کاهش رشد جمعیت  در جهان در حال نمایان شدن به حالت چراغ قرمز است و متاسفانه کشور جمهوری اسلامی ایران نیز دچار چنین بحرانی است.  این پدیده منفی را بسیاری از منابع داخلی رسمی و بین المللی تایید می کنند. به طور که منابع داخلی آمار رشد جمعیت ایران را 1.8 و تا برخی منابع 1.3 می دانند از طرفی بسیاری از منابع بین المللی مانند سازمان ملل متحد به صراحت اعلام میکند که اگر کشور ایران به همین روند رشد منفی جمعیتی پیش رود در  80 سال دیگر جمعیت ایران حدود 31 میلیون خواهد بود که از این میزان حدو 47 درصد آن مسن خواهند بود. 

این آمارها نشان از وجود خطر بزرگ در کمین کشور ایران را نشان می دهد. کشور ایران دارای منابع طبیعی سرشاری است و رسیدن نسبت این جمعیت به منابع فاجعه سنگینی را در آینده به بار خواهد آورد.
 
کاهش جمعیت ابعاد منفی بالایی را درپی خواهد داشت:
کاهش بهره وری نیروی کار
کندی در رشد تولید داخلی
افزایش مصرف گرایی خارجی از طریق افزایش واردات
بی انگیزگی کاری
کاهش نوآوری و خلاقیت توسط نسل جدید


مقام معظم رهبری در نامگذاری سال ۱۳۹۵، بنام «سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» و سخنرانی در حرم مطهر رضوی ۱۰ اقدام اساسی را برای نجات اقتصاد ایران مطرح فرمودند. با نگاهی به مولفه های اقتصاد مقاومتی این اندیشه و تحلیل به ذهن خطور می‌کند که اساساً تحقق اقتصاد مقاومتی بدون حضور جمعیت فعال جوان غیر ممکن یا بسیار دشوار خواهد بود. 

وجود تولید ملی، تقویت بنگاه های متوسط و کوچک، پرهیز از واردات و توجه به صادرات با وجود نیروی جوان و فعال امکان پذیر خواهد بود. بنابراین در صورت افزایش نیروهای مسن و کاهش نیروی جوان تقویت تولید داخلی در جهت اقتصاد توسعه محور بسیار دشوار خواهد بود.

ایران یکی از کشورهای دارای پتانسیل و ظرفیت بالای منابع طبیعی مانند نفت، گاز، مواد معدنی، انرژ های نو و غیره می باشد از این رو استفاده بهینه(Optimized) و کارا(Efficient) از عامل تولید نیروی انسانی مولد جوان یک اصل اساسی است و کاهش جمعیت با وجود این منابع نشان از انحراف منفی بالا در سیاست های اقتصادی مسئولان کشور است. رهبر معظم انقلاب اسلامی با نگاهی هوشمندانه وجود این مفهوم "نسبت جمعیت به منابع" را در سخنرانی های خود به صراحت اعلام فرموند.

«من معتقدم که کشور ما با امکاناتی که داریم می تواند صد و پنجاه میلیون نفر جمعیت داشته باشد.من معتقد به کثرت جمعیتم.هر اقدام و تدبیری که می خواهند برای متوقف کردن رشد جمعیت انجام بگیرد بعد از صد و پنجاه میلیون انجام بگیرد»

بنابر این می توان قاطعانه و از نگاه ابعاد نظری بیان کرد که وجود بحران کاهش جمعیت ضربه ای مهلک و جبران ناپذیر به الگوهای اقتصاد مقاومتی را در پی خواهد داشت.

عارف بهروز کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران

برچسب ها: اقتصاد مقاومتی

ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *