واکنش عضو سابق شورای شهر به افزایش نرخ عوارض طرح ترافیک/ دست شهرداری در جیب مردم است

محمد حقانی عضو سابق شورای اسلامی شهر تهران در رابطه با مصوبه شورای شهر درباره افزایش نرخ عوارض طرح ترافیک و عوارض ساختمانی به میزان گفت: بنا به تصور من برای ایجاد درآمد‌های پایدار شهری عوارض مربوط به ترافیک و حمل و نقل یک حالت قطره چکانی دارد و در مقابل بودجه پنجاه هزار میلیارد تومانی شهرداری نقش زیادی نخواهد داشت. ولی عوارض مربوط به ساخت وساز بخش بیشتری از این درآمد‌های پایدار را می‌تواند تامین کند. البته عوارض ساخت و ساز در کشور ما با سایر کشور‌ها تاحدودی متفاوت است. چون در کشور ما این نوع عوارض بیشتر از تولیدکنندگان گرفته می‌شود.

 

وی ادامه داد: اصولا در هر بخشی به خاطر اینکه تولید متوقف نشود یا گران تمام نشود از تولیدکننده یا عوارضی گرفته نمی‌شود یا خیلی کم گرفته می‌شود. اما در کشور ما به مجرد اینکه کسی بخواهد دست به ساخت و ساز بزند عوارض سطح، بنا، تراکم، تغییر کاربری و مسائلی از این دست را باید پرداخت کند. در حالی که در دنیا معمولا این گونه عوارض را به صورت سالیانه و از مصرف کننده می‌گیرند. در کشور ما الان شهرداری و شورای شهر عوارضی را وضع می‌کنند و شهرداری این عوارض را می‌گیرد و همین الان مصرف می‌کند و آیندگان باید هزینه‌های نگهداری اش را پرداخت کنند؛ بنابراین به نظر من باید تغییری در بدنه این نوع عوارض اتفاق بیفتد.

 

حقانی افزود: در دوران گذشته هر نوع عوارضی گرفته شده به مصرف رسیده و هزینه‌های نگهداری شهر به دوش آیندگان می‌افتد. برای همین من تصور می‌کنم پرداخت عوارض نباید به صورت یکجا باشد بلکه باید تدریجی اخذ شود که بتوان در طول سالیان متمادی این عوارض را در قالب درآمد‌های پایدار حفظ کرد. عوارض درواقع وجوهی است که همیشه شهرداری باید بگیرد و برابر قانون هم می‌گیرد. ولی به صورت آنی گرفتن این عوارض برای نگه داری اقدامات خدماتی که در ارتباط با توسعه کار‌های عمرانی شهر صورت گرفته در آینده با اشکال مواجه خواهد شد. مثلا شهرداری از محل عوارض اخذ شده یک بوستان می‌سازد بعد مسوولیت نگهداری این بوستان به عهده دیگران می‌افتد و مشخص هم نخواهد بود که هزینه این نگهداری از کجا باید تامین شود. به همین خاطر من تصور می‌کنم عوارض ساختمانی باید از تولید کننده کمتر گرفته شود و بیشتر از مصرف کننده گرفته شود و این اخذ عوارض به صورت تدریجی هم اتفاق بیفتد.

عضو سابق شورای شهر تهران با بیان اینکه عوارض طرح ترافیک یک نوع عوارض بازدارنده محسوب می‌شود گفت: مردم هم چاره‌ای ندارند و این عوارض به آن‌ها تحمیل می‌شود. وقتی در زمینه زیرساخت‌های حمل و نقل عمومی با کمبود مواجه باشیم درنتیجه چنین هزینه‌هایی به مردم تحمیل می‌شود. اما از طرف دیگر اگر خودمان را جای مدیریت شهری بگذاریم این پرسش پیش می‌آید که شهرداری از بودجه عمومی کشور و آن چیزی که در مجلس به تصویب می‌رسد سهمی ندارد پس شهرداری دستش در جیب مردم خواهد بود و به ناچار باید هزینه هایش را از مردم بگیرد و مردم هم زیر بار این هزینه‌های کمرشکن از نفس افتاده اند.

 

وی با اشاره به اینکه شهر را نمی‌شود رها کرد افزود: شهر را باید مورد نگه داری قرار داد و هیچ راه دیگری هم غیر از اینکه باید شهر را اداره کرد باقی نمی‌ماند. اما به نظر من یک مطلب قابل توجه و مهمی که همیشه مانند یک حلقه مفقوده در مسائل اداره شهر وجود دارد کم کردن هزینه‌ها و کاهش سرانه هزینه هاست. من تصور می‌کنم این خود نوعی درآمد به حساب می‌آید و اصولا ما در مدیریت هایمان به این مساله توجهی نداریم. به جای اینکه به دنبال برداشتن پول بیشتری از جیب مردم باشیم باید با شیوه‌های مدیریتی کارشناسی شده در پی کم کردن هزینه‌ها باشیم. خود این مساله کاهش هزینه‌ها نوعی درآمدزایی است، اما مسوولان شهری نسبت به آن بی توجه هستند. متاسفانه در شیوه‌های مدیریتی در جامعه ما مسوولان بیشتر از آنکه مدیر تولید و درآمد باشند مدیر هزینه هستند.

حقانی دراین باره که چرا مردم باید تاوان عدم توجه دولت به مسائل شهری را بپردازند گفت: این‌ها زنجیره‌هایی هستند که به دنبال هم می‌آیند. برابر قانون شهرداری، دولت و مردم هرکدام یک سوم هزینه‌های مترو را باید پرداخت کنند. تا آنجایی که من به خاطر دارم زمانی که در شورای شهر حضور داشتم دولت سهم یک سومی اش را پرداخت می‌کرد. اما در حال حاضر اطلاعی ندارم که این روند به چه صورتی درآمده است. طبق قانون دیگری دولت موظف است بالای هشتاد درصد هزینه‌های مربوط به خرید اتوبوس را پرداخت کند. البته تا جایی که اطلاع دارم الان دولت به خاطر تحریم و مشکلات اقتصادی یک ریال را هم پرداخت نمی‌کند. درمورد توسعه مترو هم دولت باید پنجاه درصد هزینه‌ها را پرداخت کند که باز طبق اطلاعی که دارم یک ریال هم پرداخت نمی‌کند. به همین خاطر شهرداری هم چاره‌ای ندارد و نرخ عوارض را بالا می‌برد. درواقع همه این مشکلات دستشان در گردن هم است.

 

وی افزود: اما اگر همه به خصوص دولت به قانون گردن بگذارند در این صورت می‌توان امیدوار بود که هزینه‌های زندگی برای مردم کاهش پیدا کند. چون تهران کلانشهری است که روزانه میزبان سه تا چهار میلیون جمعیت سیار است و نیازمند کمک‌های دولتی است. درکنار این تهران پایتخت مملکت محسوب می‌شود و نهادها، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها در آن مستقر هستند و نگهداری از همه این‌ها به گردن شهرداری افتاده و دولت هم کمکی نمی‌کند. اگر بودجه‌های وزارت کشور را بررسی کنیم خواهیم دید به شهرداری‌های درجه پایین کمک می‌کنند که البته باید هم بکنند. اما به کلانشهر‌ها به خصوص تهران که از همه در این زمینه مهمتر به حساب می‌آید کمکی نمی‌کنند.

حقانی درباره اینکه نزدیک شدن به موسم انتخابات ۱۴۰۰ چه تاثیری بر تصمیمات مسوولان دولت و شورای شهر می‌تواند داشته باشد گفت: قاعدتا شورای شهر و دولت در پایان دوره خدمت هستند و باید مهربانتر عمل کنند. اما اداره شهر برای شهرداری مستلزم صرف هزینه است و چاره‌ای در این زمینه ندارند.