اجرای قانون تعرفهگذاری پرستاری در هاله ای از ابهام/ پرستاران دست به دامن سران سه قوه شدند
: حدود 2500 روز از زمانی که قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری به تصویب رسیدو این نوید خوش را به آنها داد که قرار است به زودی بخشی از مشکلات این قشر برطرف شود. با این وجود انگار قرار نیست کتاب دغدغه های آنها در این زمینه بسته شود. در مقابل هر روز برگی بر آن افزوده می شود و انگار قرار نیست متولیان امر بهداشت و درمان کشور فصل پایانی برای آن به نگارش درآوردند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی میزان، سال هاست که همه درگیر این تراژدی هستند که به جامعه پرستاری ظلم شده و مسئولان هیچ توجهی به این موضوع نداشته و ندارند. بسیاری از متولیان امر معتقدند که در نظام درمانی کشور بیشترین ظلم به پرستاران میشود. به عنوان مثال میتوان به تبعیض وزارت بهداشت در اختلاف پرداختها به کارکنان سلامت اشاره کرد. تبعیض که امار و ارقام از تفاوت 300 برابری در ان حکایت داشته و دارد، به طور نمونه اگر پرستاری در بیمارستان 100 هزار تومان کارانه دریافت کند به پزشک آن مجموعه 30 میلیون کارانه پرداخت میشود. بنابراین نتیجه اجرا نشدن این قانون خسارتهای جبران ناپذیری همچون ترک شغلها، مهاجرتها، خانه نشستنها، تغییر شغل برای این قشر خواهد بود.
این در حالی است که چنین مقوله ای تنها گوشهای از مشکلات جامعه پرستاری را در بر می گیرد. آن هم در شرایطی که اجرای طرح تحول سلامت سختیها و فشار کاری آنان را دو چندان کرد، در واقع باید اینگونه گفت باوجود اهمیت نقش پرستاران در ارائه خدمت به بیماران، تاکنون هیچ اقدام اجرایی برای بهبود وضعیت پرستاری در قالب طرح تحول سلامت در کشور مشاهده نشده است. تا به آنجا که محمد شریفی در کسوت مقدم دبیرکل خانه پرستار نیز معتقد است پرستاران به عنوان گروهی بسیار تاثیرگذار و خدمترسان به مردم، در نظام سلامت از جایگاهی شایسته برخوردار نیستند. در واقع طرح تحول سلامت در صورتی موفق میشود که نگاه به سیستم بهداشت و درمان در این طرح تغییر کند و نگاهی جامعتر به بحث سلامت و به عبارتی نگاهی جامع و مدیریتی داشته باشد تا به این ترتیب بتواند منافع نظام سلامت، مردم و همچنین ارایه دهندگان خدمات را در نظر بگیرد.
هرچند که مشکلات جامعه پرستاری از سوی مسئولان نظام پرستاری به دفعات مطرح شده است؛ اما هیچگاه پایان خوشی برای این قشر نداشته و تنها به سئوالی تبدیل شده است. مبنی بر اینکه که چرا طی یک دهه بررسی و تحقیق هنوز پرستاران با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکنند. جالب اینجاست که در این مدت جامعه پرستاری تنها گوش شنوایی برای وعدههای توخالی مسئولان بوده که در قالب زمان تنها مطرح و بعد به فراموشی سپرده شده است.
در واقع میتوان به خلف وعده وزیر بهداشت در خصوص اجرای آزمایشی قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری اشاره کرد. موضوعی که برخی ان را اینگونه بیان کردند، اینکه بحث اجرای آزمایشی این قانون به نوعی سرکار گذاشتن پرستاران است، حتی عضو شورای عالی نظام پرستاری به خبرنگار میزان در این باره می گوید: ماهها از زمانی که وزیر بهداشت وعده اجرای آزمایشی قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در چند بیمارستان کشور را به جامعه پرستاری داده بود، می گذرد و تا کنون این قانون به مرحله اجرا نرسیده است.
شریفی مقدم تاکید می کند که قانون به طور کامل صراحت دارد و به دستگاههایی همچون وزارت بهداشت و وزارت رفاه ابلاغ شده است تا با همکاری نظام پرستاری برای این قانون آیین نامه تدوین شود.
بیکیفیت شدن خدمات پرستاری با اجرای طرح تحول سلامت
دومین طرح برزگ نظام سلامت کشور که قرار بود هم گره ای از مشکلات بیماران و خانواده های انها و هم کادر درمانی باز کند انگار در بخشی از وظیفه خود نتوانسته موفق عمل کند. تا به انجا که از نظر شریفی مقدم اگر چه قرار بود با اجرای این طرح خدمات کیفیتر شود، اما بعد از اجرای طرح تحول سلامت، کیفیت خدمات پرستاری پایین تر آمده است، چرا که بار سیستم بهداشت درمان زیاد شد. این در حالی است که نیروی پرستاری باید در اجرای این طرح مهیا میشد که این کار صورت نگرفت.
دیگر اینکه اگر چه وزارت بهداشت میتوانست با اجرای قانون تعرفه گذاری در راستای طرح نظام تحول سلامت مردم از خدمات بهداشت و درمان راضی نگه دارد، ولی با بی توجهی های صورت گرفته در حقیقت فشار روی خدمات پرستاری زیاد شد واین امر سبب شد تا پرستاران انگیزهای برای فعالیت نداشته باشند.
تاریخ پرستاری هیچگاه این دوره را فراموش نمی کند
به گفته عضو شورای عالی نظام پرستاری، تنها تفاوت وزیر بهداشت در این دولت با دورهای گذشته این است که نه تنها به وعده ها عمل نمی کند بلکه کارهای غیر کارشناسی انجام میدهد و تاریخ پرستاری هیچگاه این دوره را فراموش نخواهد کرد.
اشاره به این نکته ضرورت دارد کهقرار بود اجرای طرح تحول سلامت کمک کننده در ارائه خدمات به بیماران باشد و تحمیل 70 درصدی هزینه درمان از دوش مردم کم شود، اما اجرای این طرح تنها فشار سختی ها را از دوش یک جامعه برداشته و بر دوش جامعه پرستاری قرار داد. واقعیت این است که برای اجرای یک طرح باید تمام زوایای آن بررسی و در نظر گرفته شود نه اینکه بعد از اجرا تازه به رفع چالشها و مشکلات پرداخت. در واقع طرح پزشک خانواده بدون کارشنانه و عجولانه اجرایی شد که تقریبا با گذشت 4 سال شکست خورد که امیدواریم این طرح هم این سرنوشت را نداشته باشد.
طرح تحول نظام سلامت و افزایش حجم کاری پرستاران
مهمترین پیامد طرح تحول نظام سلامت، افزایش میزان بستری بیماران و نیز اقامت آنها در بیمارستانها است. موضوعی که علی جعفریان، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتوگویی به آن اینگونه اشاره می کند: در حقیقت پرستاران درباره افزایش حجم کاری خود شکایاتی را مطرح کرده اند و دولت هم سیاست هایی در جهت کاهش حجم کاری و مشکلات آنان مطرح کرده اما این موارد به تصویب نهایی نرسیده است.
توج هداشته باشید که در طرح تحول نظام سلامت بودجه کافی به بخش هتلینگ بیمارستانها اختصاص داده وسیاست های جذب نیروی انسانی به ویژه در بخش بالینی تعیین شده است اما برای رشته های پرستاری و مامایی منتظر ابلاغ سیاست هایی از سوی دولت هستیم.
در این میان جعفریان هم به تنها کارانه تشویقی درطرح تحول نظام سلامت اشاره می کند و توضیح می دهد که این کارانه مربوط به سه و نیم ماهه ابتدای اجرای این طرح یعنی از 15 اردیبهشت تا 31 مرداد 93 بود که به کارکنان غیرپزشک از جمله گروه پرستاری و مامایی، کارکنان غیرپزشک شاغل در بخشهای پاراکلینیک و کارکنان اداری، مالی و پشتیبانی، خدمه و سایر کارکنان غیر پزشک شاغل در بیمارستان تعلق گرفت و سقف آن هم تنها دو میلیون ریال بود. رقمی که در سالروز ولادت امام رضا (ع) به حساب کارکنان غیرپزشک واریز شد.
متاسفانه کارانههای اینچنینی به پرستاران و در کنار آن کارانههای میلیونی به پزشکان سبب شده تا نه تنها انگیزه پرستاران برای فعالیت در حوزه سلامت از بین رود، بلکه چمدان آرزوهایشان را ببندند و راهی کشورهای دیگر شوند. به زبان ساده تر می توان گفت متاسفانه قراربود بااجرای طرح سلامت توجه ویژه به پزشکان و جامعه پرستاری شود موضوعی که شریفی مقدم هم به آن اشاره می کند و به خبرنگار میزان می گوید: مهمترین دلیل اجرای مرحله سوم طرح تحول سلامت ریشه کنی پدیده زیر میزی بود. براین اساس تعرفه کارانه پزشکان و پرستاران دو برابر شد، این در حالی است که کارانه پرستاران واقعی نبود و این امر موجبات بروز تنش در مراکز بهداشتی درمانی را فراهم آورد.
به گفته وی، با توجه به تحریمهای موجود در کشور و مشکلات اقتصادی اعتبارات هنگفتی به وزارت بهداشت داده شد، اما متاسفانه این اعتبارات تنها در اختیار گروههای خاص گرفت. در حالی که اگر قرار است طرحی با ابعاد گسترده در کشور اجرا شود باید تمامی گروههای مرتبط درگیر آن شوند. اجرای طرح تحول نظام سلامت، هزینههای درمان مردم را از طریق اعمال فشار بر پرستاران کاهش داده و در واقع فشار بخشی از مردم را روی دوش بخش دیگری گذاشته است.
گویا مشکلات جامعه پرستارای هیچگاه پایانی نخواهد داشت و هرزگاهی با رنگ و بوی متفاوت برسر زبان مسئولان و رسانههای قرار میگیرد. در واقع مشکلات و چالشهای بوجود آمده سبب بروز التهاب و تنش در جامعه پرستاری شده و مسئولان این حوزه برای برطرف کردن بارها بیانهای خطاب به وزیربهداضشت و حتی به رئیس جمهور صادر کردند که تنها نتیجه این صدر این بیانهها وعدههایی بود که هیچگاه جامع عمل به خود ندید.
روز گذشته نیز روسای هیئت مدیره پرستاری بیانیه را منتشر کرد، مبنی براینکه سلامت حق مسلم و غیرقابل انکار آحاد جامعه است و حاکمیت براساس میثاق ملی یعنی قانون اساسی موظف به تامین این حق همگان است که تا بهحال آنچنان که شایسته آن بود، مدنظر قرار نگرفته است و حال که با ابلاغ سیاستهای کلی نظام در امر سلامت از سوی مقام معظم رهبری و درخواستهای مردم، سلامت توسط دولت و مجلس در اولویتهای نخست قرار گرفته است، بهترین فرصت برای ارتقاء سطح سلامت مردم ایجاد شد که مسئولان باید از این فرصت تاریخی به نفع سلامت جامعه استفاده کنند. در واقع انتظار همه صاحب نظران سلامت رسیدگی ریشهای به مسائل حوزه سلامت است ولی آنچه اکنون در حال وقوع است تقویت حوزه درمان بهویژه رسیدگی به حقوق و دستمزد پزشکان و افزایش تبعیض در پرداخت در بین گروههای نظام سلامت است.
همچنین هدر رفتن منابع مالی به دلیل نبود نظارت موضوع دیگر بود که نویسندگان این بیانیه برآن تاکید داشتند. اینکه متاسفانه شاهد آن هستیم که به رغم پرداخت پولهای میلیونی بابت اقامت پزشکان در بیمارستانها و روستاها هنوز بسیاری از بخشهای تخصصی ما فاقد پزشک مقیم هستند و روستائیان از دسترسی کامل و شبانه روزی به خدمات سلامت محروم هستند و هنوز در هر ساعت چندین برابر استاندارد بیمار ویزیت میشود.
جالب اینجاست که اجرای تعجب برانگیز مرحله سوم طرح تحول نگرانیها را نسبت به حقوق مردم و سایر گروهها افزایش داده است. افزایش ناگهانی 300 درصدی نرخ تعرفههای پزشکی به رغم ادعای غیرواقعی وزارت بهداشت مبنی برکاهش قیمت خدمات سلامتی در بلند مدت فشار زیادی را بر مردم وارد خواهد کرد که برخلاف سیاستهای کلی سلامت است هر چند در کوتاه مدت شاید با تزریق یارانهها بتوان فشار ناشی از افزایش قیمتها را در بخش دولتی جبران کرد، اما وصل کردن مصارف پایدار به منابع ناپایدار یک خطای مدیریتی فاحش است؛ چرا که سرنوشت منابع نظام سلامت در سالهای آتی و دولتهای بعد نامشخص است.
براین اساس روسای هیئت مدیرههای نظام پرستاری بهعنوان نمایندگان قانونی بیش از 150 هزار پرستار شاغل در کشور از سران قوای سه گانه درخواست کردند تا برای جلوگیری از ایجاد تنش در نظام سلامت و برای حفظ حقوق مردم، بدون قید و شرط قانون هفت ساله برزمین مانده تعرفهگذاری خدمات پرستاری اجرا کنند.
حال این سوال مطرح است که آیا اظهارات مسئولان و بیانیه صریح روسای هیئت مدیره پرستاری متولیان امر را می تواند از خواب زمستانی بیدار کند یا آنان همچنان در خواب به سر خواهد برد و خود را درگیر برنامهها و همایشهای نمادین خواهند کرد که تنها سالانه هزینههای هنگفتی را به نظام سلامت کشور تحمیل می کند وبدون اینکه گره ای از مشکلات بزرگترین قشر شاغل در نظام سلامت کشور را برطرف کند.
گزارش: فرزانه رحیمی
Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}