تولید پی در پی تاک‌شو؛ معلول کمبود بودجه؟!
: در روزها و ماه‌های اخیر بی‌شک یک پدیده رو به رشد به نام "تاک شو" نظر بسیاری از بینندگان شبکه‌های مختلف سیما را به خود جلب کرده است.
به گزارش و به نقل از گزارش الناز خمامی زاده در "جوان" مخاطبان رسانه ملی با برنامه‌های گفت و گو محور تلویزیونی نا آشنا نیستند اما در ماه‌های اخیر بسیاری از شبکه‌های تلویزیون به شکلی افراطی به تولید برنامه‌های گفت و گو محور به سبک تاک شو رو آورده‌اند؛ برنامه‌هایی که در یک دکور کم‌هزینه، استخدام یک مجری و دعوت از یک مهمان و طرح سؤالات سطحی و کم اهمیت از او خلاصه می‌شوند تا در نهایت بتوان این تعبیر را برای افزایش حجم این قبیل برنامه‌ها به کار برد که اخیراً تاکشوها تلویزیون را تسخیر کرده‌اند.
بی‌پولی در صدا و سیما و ظهور تاک‌شو
اینکه سازمان صدا و سیما در این روزها اوضاع مالی مساعدی ندارد و از پس تولید برنامه‌های پر‌هزینه بر نمی‌آید، موضوعی است که بسیاری از ابعاد مرتبط با این رسانه ملی را از آگهی‌های بازرگانی گرفته تا تولید فیلم و سریال تحت‌الشعاع خود قرار داده است.
اوضاع نابسامان مالی صدا و سیما پیش از هر چیز با ظهور آگهی‌های بازرگانی به سبک تبلیغات ماهواره‌ای و تله‌مارکتینگ‌ها خود را نشان داد و بعد کاهش تعداد سریال‌های مناسبتی یا افزایش شمار تعداد سریال‌های مشارکتی صدا و سیما به چشم آمد.
البته مدت‌ها است که پدیده‌ای دیگر هم در لا‌به‌لای برنامه‌های اصلی تلویزیون خودی نشان می‌دهد؛ اگرچه برنامه‌های گفت و گو محور در رسانه ملی دارای پیشینه درازی هستند اما پدیده‌ای که از آن سخن می‌رود، برنامه‌های گفت و گو محور به سبک تاکشوها هستند که به نظر می‌رسد بیش از هر چیز ابزاری برای پر کردن ویترین تلویزیون باشند.
تاک شوها؛ قدیمی‌ترین گونه از برنامه‌های تلویزیون
تاکشوها گونه و ژانری از برنامه‌های رادیویی یا تلویزیونی هستند که در آن یک مجری درباره موضوع یا موضوعات خاصی با یک مهمان یا مهمانان برنامه‌اش به گفت و گو می‌نشیند. تاکشوها از اولین روزهای تولد تلویزیون مهمان این مدیوم رسانه‌ای بوده‌اند. تاریخ اولین تاک شوهای تلویزیونی به سال 1951 میلادی باز می‌گردد که جو فرانکلین اولین برنامه تاک شو را در تلویزیون امریکا اجرا کرد. بعد از آن بر تعداد برنامه‌های تاک‌شو کم‌کم اضافه شد و این گونه تلویزیونی کم‌کم در کشورهای مختلف دیگری چون نپال، ژاپن و ایتالیا هم مخاطب پیدا کرد.
تاکشوها در مقایسه با سایر گونه‌های تلویزیونی همچون فیلم و سریال و مستند یا برنامه‌های طنز معمولاً جزو برنامه‌های کم هزینه تلویزیونی به شمار می‌آیند آن هم به سبب اینکه برای تدارک یک تاک شو تنها لازم است یک دکور فراهم شود و یک مجری که قدرت کلام داشته باشد و جاذبه و اعتباری که هر روز یا هر هفته مهمانان خوب و نیز مخاطبان را به استودیوی ضبط برنامه بکشد. برنامه‌های تاک‌شویی چون «اپرا وینفری» یا برنامه «الن دیجنرس» جزو محبوب‌ترین این تاکشوها در امریکا و سایر نقاط دنیا هستند.
از موفقیت ماه عسل تا حمله تاکشوها به تلویزیون
حالا هر روز در شبکه‌های مختلف سیما بر تعداد نسخه ایرانی این تاکشوها هم اضافه می‌شود البته با این تفاوت که این برنامه‌ها به ندرت با موفقیت مواجه می‌شوند و بیشتر ابزاری برای پر کردن کنداکتور پخش هستند.
شاید بتوان از برنامه «ماه عسل» به عنوان اولین و موفق‌ترین برنامه «تاک شو» تلویزیونی ایران نام برد؛ یک استودیو، یک مجری و مهمانان خاص و موضوعات مهیج و عامه‌پسندی که به سبب داشتن جنبه تازگی برای مخاطب به رغم آنکه در ماه رمضان چند سال گذشته مدام روی آنتن رفته هیچگاه موجب دلزدگی نشده است. اما به نظر می‌رسد که همه تاکشوهای تلویزیونی ایران مانند «ماه عسل» با برنامه و تدارکات ویژه و حساب شده پا به تلویزیون نگذاشته‌اند.
ویتامین 3 از شبکه سوم سیما از جمله این تاک شوها است که نسبت به سایر تاکشوهای جدید تلویزیونی از قدمت بیشتری برخوردار است و در زمانی که تلویزیون هنوز به محاصره این گونه از برنامه تلویزیونی در نیامده بود، وجودش چندان جلب توجه نمی‌کرد اما حالا «زنده باد زندگی» از شبکه دوم سیما، «مهمونی» از شبکه نسیم، «نبض» از شبکه خبر، «حذف و اضافه» از شبکه سه، «اردیبهشت» از شبکه چهار و نیز برنامه‌های «دیروز، امروز، فردا»، «ثریا»، «دوکلمه حرف حساب »، «امروز هنوز تموم نشده» و نیز برنامه جدید «بعضی‌ها» با اجرای علی ضیاء از جمله برنامه‌های تاک‌شوی تلویزیونی هستند که ساعات مختلف جدول پخش برنامه‌های شبکه‌های مختلف تلویزیون را تسخیر کرده‌اند؛ برخی با محتوای معمولی و برخی با محتوای کم بار.
فصل مشترک برخی از این برنامه‌ها طرح موضوع و سؤالات مختلف در هر قسمت از برنامه و دعوت از چهره‌های مختلف در حرفه‌های مختلف است به شیوه‌ای که مشخص نیست برنامه‌سازان دقیقاً به دنبال چه هدفی هستند. در واقع در حالی که تولید برخی برنامه‌های تاک‌شو در رسانه ملی همچون برنامه تاک‌شوی موسیقی محور شبکه پنجم سیما (ساعت 25) به سبب موضوعیت مشخص و هدفمند بودن ساختار برنامه قابل توجیه هستند اما بسیاری از این برنامه‌ها هدف و محور و موضوعیت مشخصی ندارند.
خطر در کمین خلاقیت رسانه‌ای
این قبیل برنامه‌های گفت‌و‌گو محور تلویزیونی را می‌توان زیرمجموعه میزگردهای تلویزیونی دانست که در دهه‌های گذشته زمام تلویزیون را در دست داشتند اما حالا آنها نه تنها در سطح شبکه‌های ملی سیما بلکه در شبکه‌های استانی نیز رواج دارند که برنامه «زنده رود» از شبکه استانی اصفهان از جمله آنها است که با اجرای مجری و مهمانان پروازی روی آنتن می‌رود.
بدون شک مخاطبان یک رسانه در کنار تاکشوهای تلویزیونی به سریال‌های جذاب، شوهای طنز، مستند و سایر گونه‌های تلویزیونی نیاز دارند. اینکه بخش اعظمی از 24 ساعت زمان پخش برنامه‌های زنده و آرشیوی صدا و سیما به پخش برنامه‌های گفت و گو محور و به عبارتی تاکشوهای تلویزیونی تعلق بگیرد یکی از مشکلات جدیدی است که هر چند می‌تواند رسانه ملی را از چنگ برنامه‌های آرشیوی نجات دهد اما در سوی دیگر تولد و رشد خلاقیت رسانه‌ای را نیز در صدا و سیما به خطر می‌اندازد.
