افزایش قیمت مصرف چای را ۳۰ درصد کاهش داد
_ روزنامه همشهری نوشت: بررسی قیمت خرده‌فروشی انواع چای بسته‌بندی و فله تولید داخل و وارداتی در بازار از رشد ۲۰ درصدی قیمت این اقلام در ۳ماه گذشته حکایت دارد. این در حالی است که به‌گفته دست‌اندرکاران بخش تولید و بازرگانی، میزان چای تولید داخل با وجود کاهش شدید بارندگی‌ها در سال زراعی جاری، نه‌تنها کاهش نداشته بلکه با افزایش حداقلی مواجه بوده است. از سوی دیگر افزایش قیمت چای ایرانی و خارجی در بازار زمینه کاهش مصرف این محصول در میان برخی اقشار کم‌درآمد را فراهم کرده است. با وجود این، به‌دلیل افزایش نرخ تورم، این کاهش تقاضا تأثیر مشهودی در تثبیت یا افت قیمت خرده‌فروشی چای در بازار مصرف نداشته است. با حمیدرضا موثقی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان، بازرگانان و صنایع بسته بندی چای در مورد وضع کنونی تامین و قیمت انواع چای ایرانی و وارداتی در بازار مصرف گفتگو کرده‌ایم.
وضع این روز‌های بازار چای چگونه است؟
بازار چای نسبت به سال گذشته شرایط آرامی را تجربه می‌کند. هیچ مشکلی برای تامین نیاز بازار به انواع چای فله و بسته بندی تولید داخل و وارداتی وجود ندارد. از نظر قیمت نیز با درنظر گرفتن سیر صعودی قیمت انواع اقلام خوراکی و کالا‌های اساسی، بازار چای، نوسان جدی قیمت از ابتدای امسال را تجربه نکرده است. شرایط بازار چای عادی است. اگرچه افزایش هزینه تمام‌شده تولید و فرآوری و بسته‌بندی چای تولید داخل و وارداتی موجب رشد قیمت تمام‌شده و افزایش نسبی قیمت انواع چای در بازار شده است. اما با درنظر گرفتن این هزینه‌ها میزان افزایش قیمت چای از ابتدای امسال چندان چشمگیر و قابل توجه نبوده است.
میزان تولید امسال و سهم بازار چای داخلی چقدر است؟
در سال زراعی جاری ۳۰ هزار تن چای در ایران تولید شده که نسبت به میزان تولید این محصول در سال زراعی گذشته هزار تن افزایش داشته است. نیاز سالانه بازار چای ۷۵ تا ۸۰ هزار تن است که از این میزان ۴۰ درصد نیاز بازار با انواع چای بسته بندی و فله داخلی تامین می‌شود. علاوه بر آن ۱۰ هزار تن چای تولید داخل به مصرف نمی‌رسد و در نتیجه صادر یا در انبار‌های داخلی دپو می‌شود. این میزان تولید داخل چای در شرایطی است که کاهش حجم بارش‌ها و تغییر شرایط آب و هوایی تأثیری در کیفیت چای تولید داخل نداشته است و هنوز هم چای ایرانی به‌دلیل کیفیت و طعم خاص مشتریان خود را در بازار داخلی و برخی بازار‌های هدف صادراتی دارد.
قیمت چای تولید داخل و وارداتی از ابتدای امسال چقدر افزایش داشته است؟
میزان افزایش قیمت خرده فروشی چای از ابتدای امسال به‌دلیل نبود کشش لازم در بازار زیاد نبوده است. چای بسته‌بندی افزایش قیمت چندانی را نسبت به روز‌های پایانی سال گذشته نداشته، اگرچه از سال گذشته با حذف ارز دولتی و تبدیل ارز واردات چای به ارز نیمایی و افزایش نرخ تورم، قیمت خرده فروشی چای تولید داخل و وارداتی نیز افزایش یافته است. با توجه به کاهش تقاضا در بازار چای، نرخ انواع چای تولید داخل و وارداتی افزایش مشهودی نداشته بلکه در برخی انواع تثبیت شده یا کاهش داشته است. به‌طور طبیعی افزایش قیمت هر کالایی بر کاهش قدرت خرید و تقاضای مردم تأثیر‌گذار خواهد بود.
افزایش قیمت چای میزان تقاضای مصرف این محصول را تا چه حد کاهش داده است؟
افزایش نسبی قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید موجب کاهش ۳۰ درصدی تقاضای چای در ۲ سال گذشته شده و میزان مصرف چای با حذف این نوشیدنی از سبد مصرفی برخی خانوار‌ها سیر نزولی داشته است. همچنین با توجه به واردات چای خارجی با ارز نیمایی و آزاد به‌نظر نمی‌رسد حذف ارز دولتی برخی کالا‌های اساسی تأثیر چندانی بر افزایش قیمت این کالا داشته باشد، زیرا بازار چای نیز کشش افزایش بیشتر قیمت‌ها را ندارد.
عمده‌ترین مبادی واردات چای خارجی و مقاصد صادرات چای تولید داخل چه کشور‌هایی است؟
هند، سریلانکا و کنیا عمده‌ترین مبادی واردات چای خارجی به ایران است و بازار‌های مقصد صادرات ۱۰ هزار تن چای ایرانی نیز، کشور‌های آسیای میانه و برخی کشور‌های اروپایی است. البته با توجه به میزان تولید و ظرفیت‌های فرآوری و بسته‌بندی این محصول در ایران، می‌توان سهم چای داخلی از بازار‌های صادراتی را افزایش داد یا با ایجاد ارزش افزوده بیشتر، در کارخانه‌های فرآوری داخلی، نسبت به صادرات چای ایرانی، به بازار‌های هدف صادراتی اقدام کرد.
