جایگاه ازبکستان در پازل اقتصادی "افغانستان"

به گزارش به نقل از روزنامه افغانستان (25 شهریور)، افغانستان و ازبکستان 137 کیلومتر مرز مشترک دارند و رود آمو در میان این 2 کشور قرار گرفته است اما پل دوستی بر فراز این رود هر 2  کشور را به یکدیگر متصل می سازد. این پل نقش مهمی در مبادلات تجاری و اقتصادی میان 2 کشور دارد.

گفتنی است؛ در سال‌های گذشته زمانی که پاکستان نیروهای ناتو را به خاطر انتقال تدارکاتشان از این کشور تحت فشار گذاشت، بسیاری به ازبکستان به عنوان کشوری که می تواند نقش بیشتری در مبادلات اقتصادی و تجاری با افغانستان ایفا کند، تأکید داشتند.

پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان، مطمئناً نقش روابط اقتصادی افغانستان با ازبکستان بیشتر خواهد شد، کارشناسان اقتصادی به اهمیت ازبکستان در آینده اقتصادی افغانستان تاکید دارند.

در حال حاضر پایتخت افغانستان و ولایت بلخ به شبکه برق ازبکستان وصل هستند و از برق این کشور استفاده می کنند.

پروژه واردات برق از ازبکستان یکی از بزرگترین پروژه‌های تامین انرژی در افغانستان بوده است. علاوه بر این خط آهن که شهر ترمذ ازبکستان را به بندر حیرتان افغانستان وصل می کند نیز اولین خط آهن در افغانستان است.

سال گذشته، اشرف غنی احمدزی رئیس جمهور افغانستان، در دیدار با «یادگار شادمانوف» سفیر ازبکستان در افغانستان روابط میان افغانستان و ازبکستان را تاریخی و دیرینه خواند و گفت: گواه این روابط تاریخی مناسبات میان شهرهای بلخ و بخارا می باشد.

رئیس جمهور  افغانستان با تأکید بر اینکه روابط 2 کشور باید در چارچوب سازمان همکاری‌های شانگهای گسترش یابد، گفت: افغانستان می خواهد از طریق ازبکستان به بازار های اروپا وصل شود.

رئیس جمهور با اشاره به ظرفیت‌های خوب انسانی ازبکستان از جمله داشتن مهندسان ورزیده در بخش ساختمانی گفت: افغانستان علاقمند استفاده از این ظرفیت ها است.

در ماه‌های گذشته، چند موافقتنامه همکاری میان ازبکستان و افغانستان دربخش‌های تجارت، انرژی، حمل و نقل و ترانزیت میان مقامات افغانستان و ازبکستان در تاشکند به امضا رسید.

در همان زمان وزارت خارجه افغانستان گفت: امضای این موافقت نامه های همکاری؛ سهولت های را در بخش های تجارت و ترانزیت بین هر دو کشور ایجاد خواهد کرد.

در توافق نامه همکاری  که میان هر 2 کشور امضا شده، دولت ازبکستان وعده داد که در بررسی خط آهن هرات و حیرتان و بازنگری جاده کمربندی که هرات را به مزار شریف وصل می کند با دولت افغانستان همکاری می کند.

همین گونه قرار شد تا در آینده نزدیک اطاق تجارتی مشترک میان افغانستان و ازبکستان در شهر کابل ایجاد گردد.

اقتصاد ازبکستان

رئیس جمهوری ازبکستان در سالروز جشن استقلال ازبکستان در اول سپتامبر سال جاری گفت: بنابر اعلام آمار رسمی، حجم تولید ناخالص ملی تقریبا 5 برابر و میزان درآمد سرانه مردم به 3.7 برابر رسیده‌ است.

وی به عنوان شواهدی از رشد استانداردهای رفاه و کیفیت زندگی مردم این کشور گفت: این موارد در ازبکستان طی این مدت 8.7 برابر افزایش یافت.

ازبکستان را باید یکی از کشورهایی دانست که در حال سیر در مسیر توسعه است.

ازبکستان از 2 منظر نیروی انسانی فعال و آموزش دیده و مواد اولیه، کشوری غنی است و این فرصت را در اختیار خود می‌بیند که بتواند برنامه‌های تعیین شده اقتصادی‌اش را به مرحله اجرا برساند.

البته این کشور در صنایع سنگین مانند مونتاژ خودرو و در صنعت سبک هم مثل بافندگی فعالیت‌های جدی داشته و همچنان دارد.

دقیقا به همین دلیل است که آنها مشکلی به نام بیکاری ندارند و همچنین توانسته‌اند از داشته‌های خود به گونه‌ای بهره ببرند که سهمی از مشکلات جهانی اقتصاد نداشته باشند.

رشد تولید ناخالص داخلی این کشور هم در چند سال اخیر ثابت مانده که این نشانگر امنیت اقتصادی در ازبکستان است.

ازبکستان یکی از تولیدکنندگان بزرگ پنبه جهان است و در تولید این محصول پرمشتری فعالیت چشمگیری دارد و به همین علت هم در فروشندگی و هم بافندگی به بازار خوبی دست یافته است.

همچنین باید گفت ظرفیت‌های کشاورزی این کشور شرایطی را ایجاد کرده که بتوانند همیشه بخشی از درآمدهایشان را از این بخش تامین کنند.

 ازبک‌ها در صنعت مونتاژ خودرو و همچنین در صنایع هواپیمایی فعالیت چشمگیری دارند و از این راه در سال درآمد قابل توجهی را نصیب خزانه خود می‌کنند.

این مسئله نیز قابل ذکر است که ازبکستان جذابیت‌های گردشگری پرشماری را در خود جای داده است.

به عنوان مثال می‌توان به شهرهای سمرقند و بخارا اشاره کرد که مورد توجه گردشگران سراسر جهان قرار دارد و آنها از این صنعت درآمدزا برخوردار هستند و سالانه گردشگران زیادی را میزبانی می‌کنند.

ازبکستان جزء کشورهای صادرکننده گاز طبیعی بوده و مقام دوم را در بین کشورهای مشترک‌المنافع دارد و یکی از 10 کشور استخراج‌کننده گاز طبیعی در جهان محسوب می‌شود که سالانه نزدیک به 70 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی تولید می‌کند.

چین و روسیه خریداران اصلی گاز ازبکستان هستند که سالانه 10 میلیارد متر مکعب گاز را چین و روسیه نیز بیش از 15 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی را خریداری می‌کند.

ماه دسامبر سال 2011 عملیات ساخت شبکه سوم خط لوله گاز «آسیای مرکزی و چین» به ظرفیت 25 میلیارد متر مکعب گاز در سال آغاز شد که برنامه‌ریزی شده کار ساخت آن در ماه ژانویه سال 2015 به اتمام خواهد رسید.

در نتیجه انجام سیاست فعال سرمایه‌گذاری برای تقویت رشد اقتصادی و مدرنیزه کردن زمینه‌های صنعتی، زیرساخت‌های حمل‌ونقلی و مخابراتی در سال 2013 همزمان با اقدامات تکمیلی در زمینه جذب سرمایه‌گذاری خارجی نسبت به سال گذشته از 12/5 درصد افزایش یافته است ضمن آنکه در سال 2013 تعداد 2 هزار و 200 واحد جدید تولیدی در قالب اجرای 60 طرح به بهره‌برداری رسیده است.

ازبکستان در سازمان شانگهای

سازمان همکاری شانگهای سازمانی میان‌دولتی است که برای همکاری‌های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی تشکیل شده‌است.

این سازمان در سال 2001 توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان پایه‌گذاری شد. نقش اصلی و تعیین کننده را، در سازمان شانگهای، دو کشور چین و روسیه تشکیل می‌دهند. 

سازمان همکاری شانگهای در حقیقت ترکیب جدید سازمان شانگهای 5 است که در سال 1996 تأسیس شده بود، ولی نام آن پس از عضویت ازبکستان به «سازمان همکاری شانگهای» تغییر داده شد.

علاوه بر اعضای اصلی، ابتدا مغولستان در سال 2004 و یک سال بعد  افغانستان، ایران، پاکستان و هند در سال 2012 به عنوان عضو ناظر به سازمان ملحق شدند.

سازمان همکاری شانگهای که با هدف تقویت همکاری های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی در سال 2001 میلادی پایه گذاری شده، از همان زمان تاکنون در حال بهبود نقش و جایگاه خویش در عرصه معادلات منطقه ای و جهانی بوده است و به همین لحاظ اکنون مورد توجه همه کشورهای منجمله افغانستان است.

عضویت کشورهایی نظیر روسیه، چین، هند، ایران، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان،تاجیکستان ، ازبکستان، مغولستان و افغانستان در سازمان همکاری شانگهای موجب شده است این سازمان، علاوه بر در اختیار داشتن یک چهارم سطح خشکی های کره زمین، بزرگ ترین ظرفیت اقتصادی، نظامی، هسته ای و فضایی جهان را در اختیار داشته و در عین حال، بزرگترین تولیدکننده و مصرف کننده انرژی در جهان نیز باشد.

این سازمان می تواند در حل بحران های منطقه ای و مسائل حساس بین المللی از جمله مسایل امنیتی در آسیای مرکزی به ویژه تروریسم، جدایی طلبی و افراط گری نقش مهمی را ایفا کند، که مورد نیاز شدید افغانستان است.

گستره اعضای این اجلاس از شرق تا غرب آسیا، همسویی مواضع چین و روسیه در قبال مسائل منطقه ای و بین المللی، تأثیرپذیری کشورهای آسیای مرکزی از این دو قدرت بزرگ، و وجود زمینه های لازم برای برخورد با چالش های امنیتی مشترک، اکنون سازمان همکاری شانگهای را در موقعیت تعیین کننده تری نسبت به گذشته قرار داده است.

در پایان این نوشته باید گفت که ازبکستان و افغانستان در کنار هم 2 کشوری هستند که در بسیاری از زمینه ها به یکدیگر نیاز دارند و می توانند به یکدیگر کمک کنند.

امنیت، اقتصاد و آینده این دو کشور به نحوی با یکدیگر گره خورده است و هر دو کشور می توانند کمک های زیادی به یکدیگر کنند.

/انتهای پیام/

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.