در کتاب «بلاغت ساختارهای نحوی در تاریخ بیهقی» روند ساختارهای نحو تشریح شده است
لیلا سید قاسم در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی میزان، گفت: در کتاب «بلاغت ساختارهای نحوی در تاریخ بیهقی» که کاندید بخش نقد ادبی یازدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد هم شد، روی آرایش واژگانی تاریخ بیهقی، ارکان جمله و محافظه‌کاری در نحو کار کردم.
وی بیان کرد: ایده نگارش این کتاب در زمان نوشتن رساله دکترایم شکل گرفت. در آن زمان علاقه‌مند به کار روی متن کلاسیک و بلاغت بودم بر همین اساس تئوری بلاغی عبدالقاهر جرجانی را به پیشنهاد شفیعی کدکنی که استاد راهنمایم بود انتخاب کردم و در بین شاهکار‌های ادبی تاریخ بیهقی را برای کار در نظر گرفتم.
این نویسنده تصریح کرد: مطالعه روی تئوری بلاغی عبدالقاهر جرجانی با توجه به اینکه متون اصلی «دلائل الاعجاز» و ده‌ها کتابی که حول این کتاب یعنی در شرح، نقد و توضیح این اثر نوشته شده بودند را نیز مطالعه کردم، چیزی حدود یکسال به طول انجامید. پس از مطالعات، بخش عملی یعنی نگارش کتاب را آغاز کردم که حدود ۲ سال زمان برد.
وی تاکید کرد: سعی کردم تئوری عبدالقاهر جرجانی را به کمک تئوری‌های زبان‌شناسی مدرن از دید خود کامل کنم و به کمک تئوری، زیبایی‌شناسی متن بیهقی را نشان دهم.
لیلا قاسم گفت: عمده کارم روی ساختارهای نحوی بیهقی و کار روی نثر تاریخ بیهقی بود، به طوریکه ساختارهای نحوی تاریخ بیهقی را بیرون کشیدم و سپس بررسی کردم که کدامیک از این ساختار‌ها نشان‌دار و کدامیک معنای خاصی دارد. بعد مطالعه روی این ساختار‌ها به صورت خاص آغاز شد و با مراجعه به متون قبل و بعد از تاریخ بیهقی سعی کردم ببینم در طول تاریخ چه اتفاقی برای ساختار‌ها رخ داده است.
وی تصریح کرد: این کتاب فصول متنوعی دارد و من در آن روی آرایش واژگانی تاریخ بیهقی، ارکان جمله و محافظه‌کاری در نحو کار کردم تا نشان دهم که به کمک نحو تاریخ بیهقی، سلسله مراتب قدرت در دربار غزنوی به چه شکل بوده است. همچنین سعی شده در پایان کتاب نتیجه‌گیری شود که نثر فارسی از آغاز تا امروز با چه تغییری همراه بوده و ساختارهای نحو در تاریخ زبان فارسی چه روندی داشته است.
این نویسنده درباره دلایل پرداختن به دوره بیهقی در کتاب «بلاغت ساختارهای نحوی در تاریخ بیهقی» گفت: تاریخ بیهقی از حیث ساختار نحوی تاکنون مطالعه نشده بود و همیشه درباره بلاغت تاریخ بیهقی صحبت‌هایی می‌شود، ولی هیچکدام تاکنون پاسخگوی سوالات نبوده ومن خواستم بگویم که چرا تاریخ بیهقی تاریخ ادبیات محسوب می‌شود. بلاغت ما دیگر پاسخگوی متون نیست و باید با سراغ شاهکار‌های ادبی رفتن آنچه سازنده شاهکارهاست را پیداکنیم و بلاغتمان را تقویت کنیم.
