هنر ۲۵۰ ساله‌ی نمدمالی ابرکوه در آستانه فراموشی
به گزارش گروه فضای مجازی ،«رقیه مجرد» محقق و پژوهشگر با بیان این که نمدمالی یکی از صنایع‌دستی کهن شهرستان ابرکوه است، در این باره می‌گوید: «نمد» زیرانداز از پشم است که براساس پژوهش‌های انجام شده، قدیمی‌ترین نوع زیرانداز شناخته شده تاکنون محسوب می‌شود.
وی با بیان این که نمدمالی با عمل بافتن سایر منسوجات بسیار متفاوت است، تصریح می‌کند: ایجاد فشار، رطوبت و حرارت، موجب درهم رفتن الیاف پشمی به یکدیگر شده و دو خاصیت جعدیابی و پوسته‌ای شدنِ پشم، امکان تولید نمد را فراهم می‌کند.
مجرد در این خصوص ابراز می‌کند: استادکاران نمدمالی پشم خریداری‌شده را با کمان یا دستگاه، حلاجی می‌کنند و با استفاده از رنگ‌های طبیعی و ماندگار مانند بادمجانی، قرمز، سبز، زرد و صورتی‌رنگ آمیزی می‌کنند.
وی اضافه می‌کند: در ادامه طرح‌های بته بادامی، بته‌جقه‌ای و آهویی را که از قبل بر روی پارچه کرباس یا زیلو ترسیم شده است، به‌صورت قرینه‌ای روی نمد در کنار هم قرار می‌دهند و در مرحله بعد با ریختن آب جوش بر روی آن و فشار مداوم، نمد را تولید می‌کنند.
این پژوهشگر ابرکوهی عنوان می‌کند: البته برای در هم آمیختن پشم باید محیط قلیایی باشد تا نوک رشته‌ها به چند رشته تبدیل شوند تا بهتر به هم گره بخورند که استادکاران نماد مال برای این منظور از صابون یا مایع ظرف‌شویی استفاده می‌کنند.
وی مقاومت، دوام، قیمت ارزان، انعطاف‌پذیری و سهل‌الوصول بودن را از جمله مزایای نمد برمی‌شمارد و یادآور می‌شود: نمد، رطوبت را از خود عبور نمی‌دهد و عایق بسیار مناسبی در برابر سرما، گرما و صدا است، ضمن اینکه به علت کارگر نبودن نیش گزندگان و چنگ و دندان درندگان در آن، خاصیت محافظتی بالایی هم دارد.
مجرد ادامه می‌دهد: در مناطق مرطوب از نمد برای مبتلا نشدن به بیماری‌های رماتیسمی و عضلانی، در صنعت خودرو سازی برای کف ماشین‌ها، در سنگ‌بری‌ها جهت جلا دادن به سنگ‌های تزئینی، تزئین خانه، عروسک و کیف سازی و غیره استفاده می‌کنند.
وی با تاکید بر این که قدمت نمد مالی در ابرکوه به بیش از 250 سال می‌رسد، خاطرنشان می‌کند: در گذشته قریب به 40 نفر در همین شهر به شغل نمدمالی مشغول بودند ولی اکنون این تعداد انگشت‌شمار است.
به گفته وی، در حال حاضر استاد «حسن اکرمی» بیش از 70 سال است که در ابرکوه به کار نمدمالی مشغول است و این هنر اصیل را به فرزندش نیز آموزش داده است، به طوری که این پدر و پسر هم‌اکنون تنها استادکاران نمدمالی در ابرکوه به شمار می‌آیند.
مجرد در پایان گفت: اکرمی و فرزندش در حال حاضر محصولاتی همچون فرش، پادری، نمدکول و کلاه را برای عشایر استان فارس تولید می‌کنند که قیمت فرش‌های نمدی آنان از 50 تا 250 هزار تومان است.
منبع:ایسنا
