خورموج/ دشت لاله واژگون/ هفشجان/ غار شاپور اول ساسانی
به گزارش گروه فضای مجازی ، با خورموج، دشت لاله واژگون، هفشجان و غار شاپور اول ساسانی در بسته خبری گردشگری آشنا شوید.
سفر به خورموج
خورموج، مرکز شهرستان دشتی و یکی از شهرهای استان بوشهر است. خورموج در 90 کیلومتری جنوب شرقی بندر بوشهر قرار دارد و از لحاظ آب و هوایی گرم و خشک است.
این شهر از لحاظ مذهبی و فرهنگی پیشینه طولانی در منطقه دشتی دارد و از لحاظ پیشینه تاریخی هم از شهرهای قدیمی ایران است به نظر می رسد قدمت آن به قبل از اسلام میرسد.
از مهمترین جاذبه های گردشگری این شهر، می توان به گنبد نمکی خورموج، آتشکده مند و غار نمکی بوشهر اشاره کرد.
دشت لاله های واژگون
دشت لالههای واژگون کوهرنگ یکی از جاذبههای دیدنی و گردشگری ایران است. این دشت سه هزارو600 هکتار وسعت و در استان چهارمحال و بختیاری دارد و رویشگاه اصلی گونهٔ گیاهی لاله واژگون است. محدودهای از این دشت بعنوان اثر طبیعی ملی لاله واژگون تحت حفاظت سازمان محیط زیست ایران قرار دارد.
این دشت در شهرستان کوهرنگ واقع شده و جاذبههای گردشگری دیگری مانند آبشار کوهرنگ، پیست اسکی چلگرد و چشمه آب معدنی دیمه در نزدیکی آن قرار دارند.
رویشگاه اصلی این گیاه نادر، دامنه کوههای آبکاسه خوربه، گرگانک و مناطق بنواسنکی و مله زردهاست. لالههای واژگون، که در زبان محلی گل بگریو (گل گریان) و اشک مریم نامیده میشوند، در اواخر فروردین ماه به گل مینشینند و تا اواخر اردیبهشت گلهای خود را حفظ میکنند.
در این مدت هر هفته ده هزار نفر از این مکان بازدید میکنند که بر اثر تخریبهای صورت گرفته و احتمال انقراض، حضور گردشگران با محدودیتهایی همراه گردیدهاست.
بیشتر رویش این گیاه در منطقه نسار خوربه واقع در تیشتردان اسنکی است.
سفر به هفشجان ، هفشجان، شهری است باستانی در استان چهارمحال و بختیاری که در بخش مرکزی و ۱۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان شهرکرد و در دامنهی «رشته کوه جهانبین» قرار گرفته است. باستانشناسان پیشینهی این شهر را به دوران نوسنگی نسبت میدهند و معتقدند که این سرزمین تا اواخر حکومت صفویه به عنوان یکی از مراکز مهم و قابل توجه در منطقهی چهارمحال و بختیاری بوده است.
همچنین این شهر در گذشته یکی از مراکز مهم شیرتراشی بوده و امروزه به مرکز شیرهای سنگی شهرت یافته است. در حال حاضر نیز میتوان تعدادی از این سنگتراشهای کهن را که قدیمیترین آنها متعلق به دوران صفویه است در قبرستانهای تاریخی هفشجان مشاهده کرد. هرچند متاسفانه برخی از این آثار ارزشمند و هنر دست حجاران ایران کهن که در گورستانهای این شهر قدیمی قرار داشت، به سرقت رفته و ناپدید شده است.
سفر به هفشجان
هَفشِجان یکی از شهرهای باستانی ایران واقع در بخش مرکزی شهرستان شهرکرد استان چهارمحال و بختیاری میباشد. این شهر در ۱۵ کیلومتری جنوب غربی شهرکرد، قرار دارد. در داستانهای اسطورهای چنین آمده است که پس از حمله نماد اهریمن یا همان اژدهای سیاه به هوشنگ پیشدادی وی، سنگی را برای از بین بردن اژدها به سمت آن پرتاب میکند که پس از برخورد به سنگ دیگری جرقه زده و آتشی ایجاد میشود.
این اتفاق در دشتی رخ میدهد که بعدها به «دشت هوشنگی» شهرت یافت، پس از آن شهری روی آن احداث شد که به هوشنگیان نام گرفت.
باستانشناسان، پیشینه شهر هفشجان را متعلق به دوران نوسنگی، عنوان میکنند. گفته میشود که «شاه هوشنگ» نخستین جشن سده را در این دشت اجرا کرده است. «دشت هوشنگ شاه» بخش اعظمی از داراییها و املاک هفشجان قرار دارد که نمیتوان با حضور آنها قدمت بسیار این شهر را نادیده گرفت.
کتیبه گر نوشته هفشجان، با قدمتی بالغ بر ۹ هزار سال، کهنترین کتیبه گر نوشته در استان چهارمحال و بختیاری است. این اثر تاریخی که به عنوان کهنترین کتیبه گر نوشته در استان شناخته میشود، در «کوه جهان بین»، بر دیوارهی صخرهای کوه و در میان حومهی شهر قرار گرفته، که در مرداد ماه ۱۳۸۱، به عنوان یکی از آثار ملی ایران، به ثبت رسیده است. جالب است بدانید که در مجاورت این اثر باستانی، آثاری باقیمانده از راهی سنگچین نیز مشاهده میشود که باستانشناسان معتقدند، این آثارمتعلق به اولین مسیرارتباطی است که از آن به عنوان راهی برای انتقال فرهنگ و تمدن شوش، دشت خوزستان به محیط تمدن باستانی اسکندری هفشجان یا همان «شاهراه دزپارت»، (شاهراه خوزستان به اصفهان که به راه دسپارت مشهور است و از هفشجان عبور میکرد) استفاده شده است.
یکی از جاذبههای تاریخی هفشجان قبرستانی است مشهور به «گورستان تاریخی بزلر هفشجان» با بیش از دو هزار سنگ قبر که از قدمتی بین حکومت صفویان و قاجاریان برخوردار است. قبرهایی که جنس آنها از سنگ خاص منطقه است و حجاریهای فوقالعاده و تحسینبرانگیزی را میتوان روی آنها مشاهده کرد. این تراشها و هنرمندیهای مثالزدنی به همت حجاران هفشجانی و هنرمندی خاندان سنگتراشها انجام شده که عمر کهنترین آنها متعلق به سال ۱۰۰۴ هجری و زمان «شاه عباس اول» است.
در این قبرستان شیرهای سنگی که غالبا روی قبر پهلوانان، جوانان و شهدا گذاشته میشد، مشاهده میشود. بر بدنه تندیس شیر سنگی، نقش تفنگ، شمشیر، خنجر، بتهجقه یا سرو خمیده که نشانه جاودانگی روح است، اسب سوار با شمشیر، اسب زین شده آماده برای رحلت، نیزه و درخت حک شده است.
یکی از محبوبترین و مهمترین جاذبههای گردشگری طبیعی در شهرستان هفشجان، «منطقه گردشگری چشمه زنه» است که در فاصلهی دو کیلومتری از این شهر، ۲۰ کیلومتری از شهرکرد و در دامنهی رشته کوه جهانبین قرار گرفته است. طبیعتی چشمنواز با دیدنیهای منحصربه فرد و چشمگیر که نظر هر مسافر و تماشاگری را به خود جلب میسازد. این منطقهی گردشگری، به آب معدنی و گلهای لالهی واژگون نیز در سراسر ایران و جهان شهرت دارد.
در ۲۰ کیلومتری از این دشت، برای تامین میزان قابل توجهی از آب مورد نیاز کشاورزان، مسئولان شهر سدی را روی چشمهی آب معدنی احداث کردهاند.
این سد خاکی دارای هستهای رسی، تاجی با طولی برابر با ۴۱۰ متر، عرض هشت متر و ارتفاعی بالغ بر ۴۲ متر از روی پی، در ژرفترین ناحیه ساختهاند.
«زنه» به معنای «زایش» است و احتمالا چون آب این سد از چشمهای جوشان، در کوه جهان بین تامین میشود به این نام شهرت یافته است.
در مسیر شهر هفشجان به طرف چشمه زنه و در راه ارتباطی به سمت «قله جهان بین»، یکی از جاذبههای گردشگری طبیعی استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد که به نام «غار جهان بین» شهرت یافته است. علت شهرت این پدیدهی طبیعی به غار جهان بین، قرارگیری آن روی خطالراس کوه جهان بین است. این غار دارای طولی برابر با ۲۰ متر و عمقی بالغ بر ۸۰ متر است. از زیباییهای این غار، حضور حوضچهای است بسیار زیبا و تماشایی که دارای عمقی نزدیک به ۸۰ سانتیمتر است.
آب این حوضچه بسیار شفاف و زلال است و منظره جالبی را به داخل غار بخشیده است. دهانه غار نیز در ارتفاعی نزدیک به ۳ کیلومتری از سطح دریا و در زیر صخرههای کوه، قرار دارد. داخل غار نیز میتوان سنگهای زیبایی در شکلهای مختلف و خارقالعاده مشاهده کرد، که توجه بسیاری از غارنوردان را به خود جلب میکند.
از دیگر جالبترین جاذبههای طبیعی در شهرستان هفشجان، پدیدهای است طبیعی به نام «چشمه وقت و ساعت» است. این اثر شگفتانگیز در روز، بین دو تا سه ساعت خشک شده و دوباره شروع به تراوش و جوشیدن میکند. البته اینکه هنوز دلیل قانع کنندهای برای این عملکرد یافت نشده است، خود بر جذابیت آن افزوده است. هر چند برخی از کارشناسان معتقدند که حضور سفرههای زیرزمینی خاص، باعث این خشک و پرآب شدن تناوبی چشمه میشود.
این چشمه خارقالعاده در نظر مردم و اهالی از قداست و احترام والایی برخوردار است، پیشینه آن به پیش از دوران چهارم بازمیگردد. چشمه وقت و ساعت، در بهمن ماه سال ۱۳۸۹ به ثبت ملی رسید، طبق نظر زمینشناسان، دارای فواید علمی و طبیعی متعدد است. این پدیده در ۱۰ کیلومتری شهرستان هفشجان، در نزدیکی روستای شمسآباد و در دامنهی کوه جهان بین قرار گرفته است.
«آجرنوشتهی عیلامی میانه»، از دیگر آثار تاریخی و کهن شهرستان هفشجان است که با طولی برابر با ۲۴ متر، عرضی معادل با ۱۵ متر و قطری بالغ بر هشت سانتیمتر، پس از کتیبهی گر نوشته هفشجان، عنوان دومین کتیبه باستانی استان چهارمحال و بختیاری را از لحاظ قدمت، به خود اختصاص داده است. به نظر میرسد این اثر ارزشمند ایران کهن که در سال ۱۳۷۵ در تپه باستانی اسکندری هفشجان کشف شد، منقوش به متنی است در ۲۶ خط با قدمتی بیش از سه هزارو100 سال و متعلق به سال ۱۱۲۰ پیش از میلاد که به دستور «هوته لوتش اینشوشیناک» از پادشاهان عیلام میانه، نوشته شده است.
غار شاپور اول ساسانی
غار شاپور از غارهای تاریخی بسیار پراهمیت ایران است. غار شاپور بر روی دیواره کوهی که دشت تنگ چوگان را به شکل نیم دایره در بر گرفته، زایش یافته است. دیوارههای ورودی تنگه پوشیده از نقش برجستههایی تراشیده شده بر روی سنگ هستند که هر یک بخشی از تاریخ دوره ساسانیان را به نمایش گذاشتهاند. در سمت راست ورودی تنگه آثار قلعهای، که گویا محل نگهبانی از شهر بیشابور بوده است، به چشم میخورد. کف دره بستر رود شاپور است که آب آن از طریق کانالهایی متعدد به داخل شهر منتقل میشده است.
به فاصله 12 کیلومتر از شهر کازرون به سوی شیراز در استان فارس، شهر باستانی بیشاپور قرار دارد. در مقابل بیشاپور دره زیبایی است که به آن تنگ چوگان گفته میشود. جاده آسفالته به طول 6 کیلومتر دره را به روستای تنگ چوگان متصل میکند، از این روستا با 5/1 ساعت کوهپیمایی میتوانیم به دهانه غار برسیم.
غار شاپور بر روی دیواره کوهی که دشت تنگ چوگان را به شکل نیم دایره در بر گرفته، زایش یافته است
غار، درون کوهی با کانیهای زایش یافته است. دهانه غار طولی برابر با 30 متر و ارتفاعی برابر با 15 متر دارد. قبل از ورود به درون غار در سمت چپ دخمهای قرار دارد که بخشی از آن دست ساخته است. حدود 10 متر بعد از ورودی غار مجسمه 7 متری شاپور اول ساسانی جلوه گری میکند. غار از چند بخش تشکیل شده است: بخش اول نسبتاً هموار است و با طولی حدود 80 متر به لبه پرتگاهی منتهی میشود. دو طرف دیوارهای این بخش را حجاری و صاف، و گویا برای کندن نقشهای برجسته و یا نوشتن آماده کرده بودند که نیمه تمام ماندهاند و بر روی تاقچههای بزرگ آنها چیزی به چشم نمی خورد. در سمت چپ انتهای این بخش دو آب انبار به فاصله 5/0 متر از هم در داخل سنگ کندهاند که هر یک حدود یک متر عمق دارد.
آبی که از سقف به کف غار میچکیده در این حوضها جمع میشده و نیاز ساکنان را تأمین میکرده است. در سمت چپ آب انبارها یک آبشار سنگ زیبا و در پشت آن زیباترین چکنده و چکیدههای بزرگ به چشم میخورند. سپس گودالی بسیار بزرگ به قطر تقریبی 100 متر، که نسبت به کف تالار اول حدود 30 متر عمق دارد، قرار دارد که بیننده را به یاد دریاچهای خشک شده میاندازد. برای ورود به انتهای غار باید از پرتگاه بگذریم و با صعود از سربالایی گودال وارد دالان نسبتاً وسیع دیگری شویم.
در انتهای سمت چپ گودال، محلی مسطح قرار گرفته که بخشی از آن دست ساخته است و گویا محل ذبح قربانی و اجرای مراسم بوده. سقف غار در این تالار حدود 40 متر و بلندترین فضای آن است. با گذر از این تالار وارد دالانی وسیع میشویم که تا انتهای غار ادامه دارد. طول غار از دهانه تا انتها حدود 450 متر است. غار دو شعبه دیگر دارد که از چندان وسعیت برخوردار نیستند.
غار شاپور از غارهای تاریخی بسیار پراهمیت ایران است. به نظر میرسد غار قبل از دوران ساسانیان از مکانهای مذهبی و آیینی ساکنان آن منطقه بوده و به مانند غار باباجابر و نیاسر مراسمی در آن جا انجام میشده است. از آن جا که اردشیر و شاپور اول روش وحدت مذهبی را میان مردم اجرا میکردند، از این رو اردشیر برای محو اعتقادات گذشته مردم منطقه نیاسر، آتشکدهای بزرگ هم جوار غار نیاسر میسازد و شاپور هم دستور ساختن مجسمه اش را درون این غار میدهد. پژوهش باستان شناسی بیشتر در هر دو غار، مسئله را روشن خواهد ساخت.
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.