آیا میان ضامن آهو و امام هشتم ارتباطی هست؟!
: ضامن آهو از القاب امام هشتم(ع) نیست، زیرا در آموزه های دینی گزینش اسم و القاب برای امامان معصوم(ع) با معیارهای خاص صورت می گیرد و ضامن آهو از آن القاب نیست. البته در عرف آنچه که شهرت یافته، آن است که از حضرت به عنوان ضامن آهو یاد میشود.
به گزارش به نقل از روزنامه کیهان، برخی از محققان این لقب را برگرفته از داستانهای گوناگونی می دانند که در کتب تاریخی به گونههای مختلفی نقل شده است اما آنچه در اینجا بدان اشاره میشود، داستان معتبری است که پشتوانه آن روایت شیخ صدوق(ره) در عیون اخبارالرضا(ع) میباشد.
علامة مجلسی از عیون اخبار الرضا نقل میکند: شخصی به نام حاکم رازی از طرف ابوجعفر عتبی به سوی ابومنصور بن عبدالرزاق فرستاده شد. حاکم میگوید: چون روز پنجشنبه اجازه گرفتم که به زیارت امام بروم، ابی منصور گفت: از من بشنو آنچه که مربوط به مشهد است؛ گفت: در ایام جوانی نسبت به زائران امام هشتم(ع) متعصب بودم و به اذیت آنان پرداخته و لباس و زیور آلات آنها را می گرفتم، تا اینکه روزی به قصد صید خارج شدم و سگ شکاری را به صید آهو فرستادم.
من نیز به دنبال آن رفتم تا اینکه آهو به مسجدی [که در حرم امام بود] پناه برد و از حرکت باز ماند. همین که آهو توقف نمود سگ شکاری نیز ایستاد. دومین بار سعی کردم سگ به آهو نزدیک شود، ولی سگ نزدیک نمیشد. هر گاه آهو از دیوار مسجد فاصله می گرفت، سگ نیز آن را تعقیب میکرد و هرگاه نزدیک دیوار می شد، سگ آهو را تعقیب نمی کرد، تا این که آهو وارد حجرهای از مشهد(رضوی) شد و من نیز وارد شدم و به خادم (ابی نصر مقریء) گفتم: آهویی که الان وارد این مکان شد کجا است؟ گفت: من آن را ندیدم. پس وارد آن محل شدم، دیدم که فضولات آهو وجود دارد ولی آهو نیست؛ از آن پس نذر کردم که زوّار امام هشتم(ع) را اذیت نکنم و همیشه مشغول کارهای خیر باشم
از خداوند خواستم فرزند پسری به من دهد و خداوند نیز فرزند پسری به من داد و پسرم بعد از بالغ شدن کشته شد. دوباره به مشهد برگشتم واز خدا خواستم که پسری دیگر بدهد و خدا نیز داد و هر چیزی از خدا خواستم، به من داد و این از برکات قبر امام هشتم(ع) است. (بحارالانوار، ج 49، ص 333).
شیخ صدوق(ره) کتاب عیون اخبار الرضا(ع) را جهت اهدا به صاحب اسماعیل بن عباد طالقانی (متوفی در سال 385هجری) وزیر ایرانی سامانی که خود یکی از بزرگترین ادبا و شعرا و متکلمین و ناقدین ادب در قرن چهارم است، تألیف فرموده و این کتاب شریف، علاوه بر، دربرداشتن اخبار مربوط به حضرت رضا(ع) از لحاظ ادبی و تاریخی نیز مرجع معتبر و مستندی به شمار میرود. شیخ(ره) در این کتاب همچنان که از بسیاری مشایخ ثقات و محدثین رضوانالله علیهم، نقل و روایت می کند از بسیاری از ادبا و شعرا و مورخین به نام نیز با واسطه یا بدون واسطه نیز نقل و روایت میفرماید.
اما نکته قابل توجه در اینجا این است که در خلال کتاب « عیون اخبار الرضا» چند بار که شیخ حدیث یا مطلبی را نقل فرموده که خود صددرصد اعتقادی به صحت روایت یا وثوقی به سلامت سند آن یا اطمینانی به ثقه بودن راوی آن نداشته است (ولو آن که آن را از مشاهیر هم نقل فرموده باشد) بیاعتمادی خود را به آن مطلب تصریح میفرماید. اما این داستان معتبر را که درباره ضامن آهو بیان کردیم صددرصد مورد قبول شیخ صدوق(ره) قرار گرفته است.