بخاری‌های نفتی همچنان همنشین دانش آموزان مناطق محروم
: شاید اگر دوباره کلاس درسی آتش نگیرد یا استفاده از بخاری های نفتی و غیر استاندارد به سوژه ای داغ برای رسانه ها تبدیل نشود یا چهره دود گرفته دانش آموزی والدینش را نگران آینده او نکند، مسئولان باز توجیهی به نام کسر بودجه را پاسخ مناسبی برای انتقادهایی بدانند که نوک پیکان آنها این نهاد آموزشی را نشانه می رود.
توجیهی که انگار شرایط این وسایل گرمایشی را در مناطق محروم را قلم می گیرد و می گذارد تا نگرانی های شان در این باره زیر دوده های خاکستری این بخاری ها به فراموشی سپرده شود. آن هم وقتی مدارس کشور در برابر آتش سوزی بیمه نیستند و اگر هم حادثه ای رخ دهد و هر چه قدر مسئولان امر دست و دلبازی کنند و به آسیب دیدگان کمک برسانند، نمی توانند اثرات دردی را که در چهره های دانش آموزان و خانواده هایشان حک می شود بزدایند. مصداق بارز این امر روزگاری است که این روزها دانش آموزان شین آبادی دارند که نه تنها آرامش را از زندگی شان حذف کرده است بلکه آینه را به وسیله ای نا کارآمد و قاب عکس گذشته ها را به خاطره ای تلخ بدل کرده است.
اما باز هم هنوزانگار خبری از سیستم های گرمایشی استاندارد همچون رادیاتور و موتورخانه یا پکیج و شوفاژ برای این مراکز آموزشی نیست. هرچند که حجت‌الله درویش‌پور، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، از غیر قانونی بودن استفاده از بخاری نفتی و گازی در مدارس سخن می گوید و اینکه تمامی مرکز آموزشی کشور باید گرمای مورد نیاز در فصل سرد را از طریق شوفاژ تامین کنند اما در عمل این قاعده اجرایی نشده است.
به عنوان مثال همانطور که جمال خسروی، فرماندار بوکان اعلام کرده است؛ در حال حاضر 162 مدرسه شهری و روستایی این شهرستان از بخاری نفتی استفاده می‌کنند که در این میان سهم مدارس روستایی از این نوع سیستم گرمایشی بالاست و خواستار اهتمام جدی مسئولان در این زمینه هستیم.
یا منصور کیانی افضلی، معاون مدیر کل و مدیر آموزش و پرورش زابل که از تامین گرمای مورد نیاز در 40 درصد مدارس استان سیستان و بلوچستان با چراغ نفتی خبر می دهد و اینکه ما به گرمایش با پلار به عبارتی بخاری برقی و تابشی هم در این استان راضی هستیم. به گزارش میزان اشاره به این نکته ضرورت دارد که در طول 17 سال گذشته 6 مدرسه روستایی دچار سانحه آتش سوزی شدند . در این آتش سوزی ها 63 دانش آموز دچار سوختگی شدید شدند و 4 دانش آموز هم جان خود را از دست دادند . بر اساس آمار ارائه شده علت اصلی آتش سوزی مدارس سیستم گرمایشی نا مناسب عنوان شده است.
با این وجود مسئولان امر آموزش و پرورش در کشور وعده حذف این وسایل گرمایش در سال آینده را می دهند. این درحالی است که در سال 92 مجلس شورای اسلامی 200میلیارد تومان اعتبار را برای کاهش و درنهایت حذف بخاری های نفتی و گاز سوز از مدارس مصوب کرد که 146میلیارد تومان آن در همان سال تخصیص یافت، علاوه بر این امسال نیز 300میلیارد تومان اعتبار برای این امر در نظر گرفته شد. در این میان اما برآوردهای صورت گرفته نشان می دهد، تجهیز همه کلاس های درس در کشور به سیستم حرارت مرکزی به یکهزار میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد، که اگر این اعتبار در بودجه 94لحاظ شود، این وزارتخانه توانایی حذف بخاری نفتی از مدارس کشور را خواهد داشت. موضوعی که مسئولان وزارت آموزش و پرورش نیز به آن اشاره می کنند.
تعیین فرجه زمانی به شرط تخصیص اعتبار اگر چه در نگاه اول منطقی به نظر می رسد، اما واقعیت این است که مجال بروز حادثه در این فاصله زمانی فراهم می شود. آن هم در شرایطی که شاید کسری بودجه 5 هزار میلیاردی آموزش و پرورش عاملی برای بیشتر شدن این بازه زمانی باشد. رقمی که علی اصغرفانی، وزیر آموزش و پرورش آن را حداقل کسری بودجه وزارتخانه متبوعش می داند. آمار و ارقامی که ممکن است خواسته و ناخواسته بر این اقدام آموزش و پرورش نیز تاثیرگذار باشد. این را هم بگویم که به گفته فانی 99 درصد اعتبارات هزینه‌ای وزارت آموزش و پرورش صرف پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان می‌شود و فقط یک درصد به مصرف فعالیت‌های عملیاتی، مانند کیفیت بخشی، امور قرآنی، مسابقات، اردوهای علمی ـ فرهنگی، ارتقای مهارت‌های نیروی انسانی، برنامه‌های رفاهی ـ تفریحی معلمان، هزینه مدارس شبانه‌روزی و تعمیر سقف فرو ریخته کلاس‌ها می‌رسد. بنابراین اگر این دو مورد را در کنار یکدیگر قرار دهیم شاید به این نتیجه برسیم روزنه امیدی که چشم انداز آن جایگزینی بخاری های نفتی است آنقدرها هم فراخ نیست.
همان عاملی که سال موجب شده تا چنین وسایل گرمایشی سال ها مهمان دائمی کلاس های درس و همنشین خطرساز دانش آموزان باشد. هرچند که متولیان بزرگترین نهاد آموزش عمومی کشور از برنامه ریزی ها و بودجه های تخصیص یافته و نیافته به این کار می گویند و بخاری هایی که قرار است به زودی نو و بی خطر شود، اما واقعیت این است که این وسایل گرمایشی همچنان در چهار دیواری هایی که دانش آموزان در آن زندگی را مشق می کنند، شعله می کشد تا دستان کوچک دختران و پسرانی که قرار است آینده سازان فردای کشور باشند را گرم و به آنها در سرمای زمستان توان خواندن و نوشتن بدهد.
هر چند که از نظر حجت‌الله درویش‌پور، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، استفاده از بخاری نفتی و گازی در مدارس غیر قانونی است و تمامی مدارس گرمای مورد نیاز در فصل سرد را باید از طریق شوفاژ تامین کنند، اما این داستان ادامه دارد.
وی در این رابطه به خبرنگار میزان می گوید: طی بخش‌نامه آموزش و پرورش استفاده از بخاری گازی و نفتی غیر قانونی اعلام کرده است. البته به دلیل کمبود اعتبارات این امکان نیز وجود ندارد که همه مدارس کشور را به شوفاژ مجهز کنیم. درویش‌پور با بیان اینکه در برخی روستاهای دور افتاده که مدارس بسیار فرسوده هستند و امکان تجهیز آن ها به بسیاری از امکانات وجود ندارد، بیان می کند که بسیاری از مدارس دور افتاده در روستاها از وضعیت نامطلوبی برخوردار هستند و باید هر چه سریع تر فکر اساسی برای آنها کنیم، زیرا که این مراکز به دلیل تخریبی بودن مناسب ارائه آموزش به دانش آموزان نیستند، علاوه ب این بیمه نشدن مدارس در قبال آتش سوزی مشکلی است که باید در کمیسیون آموزش مطرح و به فکر حل آن باشیم.
به گزارش میزان، در این میان شاید اگر همانطور که فانی اعلام کرده است، متولیان امر 500 میلیارد تومان دیگر به مجموع 200 میلیارد تومان اصلاح سیستم‌های گرمایشی مدارس، اضافه شود زمستان امسال بی دغدغه سپری شود. هرچند مه اکنون دوماه از شورع فصل سرد سال گذشته و هنوز هم برخی کلاس های درس با وسایل قدیمی گرمایشی گرم می شوند.
با این وجود متولیان بزرگترین نهاد آموزشی کشور بر این نکته اصرار دارند که سال گذشته آموزش‌هایی به عوامل انسانی یعنی معلمان و کارکنان مدارس ارائه شد و خوشبختانه هیچ حادثه‌ای اتفاق نیفتاد، اما نباید غافل شد که حادثه خبر نمی کند و اصلاح سیستم‌های گرمایشی مطمئن ترین راهکار است.
براین اساس به نظر می رسد هرچند که چندی پیش مرتضی رئیسی در کسوت معاون عمرانی وزیر آموزش و پرورش از خداحافظی 47 هزار کلاس درس در مناطق سردسیر با بخاری نفتی و گازی خبر داد اما هنوز هم تعداد زیادی از مدارس کشور به ویژه درمناطق محروم هستند که با چنین وسایلی، گرمای مورد نیاز خود را تامین می کنند. همه این ها این نکته را به ذهن متبادر می کند که کمک از خیران شاید این بار هم راهکاری کوتاه مدت و دردسترس باشد تا روند جایگزینی این بخاری ها تسریع شده و بتوان روی احتمال بروز هر حادثه ای در این زمینه خط بطلان کشید.
گزارش: سارا حبیب الهی
