تحقق وعده‌ای با 14 ماه تاخیر/ سازمان مدیریت بدون تصویب ساختار تشکیلاتی احیا شد
: سازمان مدیریت و برنامه ریزی روز گذشته با دستور رئیس جمهور، توسط شورای عالی اداری احیا شد. این در حالی است که گفته می‌شود احیای این سازمان بدون تصویب ساختار تشکیلاتی بوده است و وعده احیای این سازمان که در برنامه صد روزه رییس جمهور آمده بود، بالاخره با تاخیر 14 ماهه محقق شده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی میزان، در سال 85 که به دستور رئیس دولت نهم سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی که تنها چهار سال از عمر آن با این نام می گذشت منحل شد، ساختار تشکیلاتی سازمان مدیریت و برنامه ریزی دگرگون شد. سازمانی که چند دهه با عنوان «برنامه و بودجه» به اتاق فکر برنامه‌ریزی کلان اقتصادی کشور بدل شده بود.
تشکیلات سازمان مدیریت و برنامه ریزی با توجه به وجود دفاتر بخشی به گونه ای طراحی شده بود که کلیه امور بودجه ریزی، برنامه ریزی و نظارت دستگاه های دولتی در دفاتر بخشی سازمان مدیریت و برنامه ریزی انجام می شد.
اما پس از انحلال این سازمان در سال 1385، معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور با ساختار تشکیلاتی جدید فعالیت خود را آغاز کرد.
در این ساختار دفاتر بخشی و معاونت اقتصادی و سایر معاونت های سازمان منحل شد و به جای آنها سه معاونت برنامه ریزی، نظارت و بودجه مسئولیت معاونت های پیشین را عهده دار شدند.
به طوری که در این ساختار جدید هر یک از دستگاه های دولتی برای انجام امور بودجه ای خود با معاونت بودجه و جهت انجام امور برنامه ای خود با معاونت برنامه ریزی ارتباط داشتند و معاونت نظارت مسئولیت نظارت بر پروژه ها و طرح های عمرانی را عهده دار بود اما اینک با تصمیم تازه دولت که از محتوای آن روشن نیست که چه اقداماتی در این سازمان تحت عنوان احیا صورت خواهد گرفت.
از سوی دیگر تا پایان وقت اداری روز گذشته هیچ خبری از سوی روابط عمومی مبنی بر استقرار ساختار تشکیلاتی جدید در سازمان اعلام نشد، بنابراین ابهام اینجاست که احیای سازمان تحت چه عنوان و با کدام ساختار تشکیلاتی صورت گرفته است؟
اگر هدف از احیای سازمان بازگشت به وضعیت قبل از سال 1385 باشد بنابراین ضروری است معاونت های اقتصادی، فرهنگی، زیربنایی به گونه ای احیا شوند که دفاتر بخشی به منظور پیگیری امور دستگاه های دولتی در حوزه های بودجه ریزی، برنامه ریزی و نظارت بر پروژه های عمرانی ایجاد شود.
تکلیف معاونت‌ها چه می‌شود؟
هر چند در ابلاغ رئیس جمهور مبنی بر احیای سازمان از امروز نکته ای حاوی نوع تشکیلات جدید به چشم نمی خورد اما شنیده ها حاکی از آن است که معاونت بودجه ای سازمان که در حال حاضر فرهاد دژپسند مسئولیت آن را بر عهده دارد، به معاونت اقتصادی تبدیل شود.
همچنین در مورد معاونت های فرهنگی و اجتماعی و آموزشی و معاونت زیربنایی هنوز تعیین و تکلیف نشده اند و بسته به اینکه نام این سازمان آنگونه که محمدباقر نوبخت در نشست خبری با اصحاب رسانه گفته بود که نام جدید سازمان را بر اساس دریافت نظرات کارشناسان تعیین خواهد کرد، بر این مبنا نوع ساختار تشکیلاتی تغییر خواهد کرد.
اما با توجه به روش مدیریتی محمدباقر نوبخت از زمان انتصاب به این پست که تغییر چندانی در مدیریت‌ها ایجاد نشد، به نظر می رسد فارغ از اینکه نام سازمان و ساختار تشکیلاتی جدید چه باشد تا حد امکان از مدیران کنونی در ساختار جدید بهره خواهد گرفت. به ویژه آنکه تعدادی از مدیرانی که همزمان با نوبخت وارد این سازمان شده اند، می توانند در هر ساختار تشکیلاتی که نوبخت به کار گیرد در پست های مدیریتی مشغول خواهند شد.
هشدار کارشناسان به احیای صوری سازمان مدیریت
این در حالی است پیش از این کارشناسان نسبت به احیای ظاهری این سازمان هشدار داده بودند. یک کارشناس اقتصادی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی میزان با اشاره به وعده های مسئولان مبنی بر احیای سازمان مدیریت، گفت: احیای سازمان مدیریت نباید فقط در حد تعویض تابلو باشد. اگر تابلوی این سازمان عوض شود مشکلات اقتصادی قطعاً بیشتر می شود.
مهدی پازوکی با اشاره به اینکه انضباط پولی بر عهده بانک مرکزی انضباط مالی بر عهده سازمان مدیریت می تواند باشد، اضافه کرد: اگر احیای سازمان مدیریت به صورت صحیح صورت گیرد شاهد انضباط مالی و مدیریت منابع، جلوگیری از استخدام های غیرضروری و مدیریت هزینه های جاری خواهیم بود.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: با این انضباط مالی شاهد تنظیم درآمدها و هزینه دولت خواهیم بود که تحقق این امر در گرو شکل گیری سازمان برنامه واقعی است اما اگر احیای این سازمان تنها با تعویض تابلو باشد، مشکلات اقتصادی بیشتر خواهد شد.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی هم در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی میزان با اشاره به اینکه برنامه اقتصادی وضعیت کشور را مشخص می‌کند، گفت: سازمان برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور کنونی قبل از انقلاب به نام سازمان برنامه بود که ساختاری بسیار منسجم و قوی داشت.
مهدی تقوی افزود: سازمان برنامه سابق متشکل از بهترین و قوی‌ترین کارشناسان و اقتصاددان‌های کشور بود که اکثر آنها در بهترین دانشگاه‌های امریکا درس خوانده بودند.
وی ادامه داد: بعد از انقلاب ساختار سازمان مدیریت به دلیل رفتن متخصصان این سازمان ضعیف‌تر شد و در هر دهه شاهد تضعیف سازمان به لحاظ خروج متخصصان و کارشناسان آن بودیم.
نوبخت: تابلو را هم عوض می کنیم
این در حالی است که محمدباقر نوبخت در گفت وگوی ویژه خبری دوشنبه شب در خصوص احیای سازمان مدیریت و برنامه ریزی گفت: رئیس جمهور از همان ابتدا نسبت به شکل گیری سازمان مدیریت و برنامه ریزی تاکید داشتند، البته رئیس جمهور در ابتدا این دو معاونت را به یک فرد سپرد.
وی ادامه داد: مجلس طرحی برای احیای سازمان تصویب کرد اما شورای نگهبان به این طرح ایراد گرفت چراکه امور برنامه ریزی و بودجه از وظایف خاص رئیس جمهور است و مجلس نمی تواند نسبت به این وظیفه قانون اساسی ورود کند.
نوبخت افزود: دوشنبه شب شورای عالی اداری تشکیل شد و در همان راستا در خصوص چگونگی ادغام این دو معاونت و تشکیل سازمان مدیریت و برنامه ریزی مصوبه ای داشت و بنا شد مجددا به همان ساختار و شرح وظایف قبل برنگردیم بلکه سازمان روزآمد و نظارت گری را داشته باشیم.
نوبخت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور همچنین در نشست خبری اخیر خود نیز گفت: این سازمان از روز اول تشکیل شده، اگر منظورتان تعویض تابلو است، چشم. این تابلو را هم در آینده ای نزدیک برایتان عوض می‌کنیم.
گفتنی است، سازمان برنامه و بودجه در سال ۱۳۲۷ برای نخستین‌بار با تصویب برنامه هفت‌ساله عمرانی اول با نام سازمان برنامه پایه‌گذاری شد. وظیفه این سازمان مراقبت و نظارت بر اجرای برنامه بود.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی از ادغام دو سازمان با عناوین، سازمان امور اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه و بودجه مطابق مصوبه ۱۶اسفند ۱۳۷۸ شورای عالی اداری، تاسیس و در ۱۷تیر ۱۳۷۹ نمودار تشکیلاتی آن تصویب و به اجرا در آمد.
پس از انحلال این سازمان در سال ۱۳۸۶ به دستور احمدی‌نژاد٬ معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی تاسیس و بخشی از وظایف آن را به عهده گرفت.
با توجه به مشکلاتی که در اثر انحلال این سازمان در دوران دولت نهم و دهم رخ داد، با انتخاب حسن روحانی به عنوان رییس‌جمهور ایران، وی در نخستین نشست خبری خود اعلام کرد که سازمان را احیا می‌کند.
در روز ۲۸ خرداد (سه روز پس از انتخاب روحانی به عنوان ریاست‌جمهوری)، مجلس شورای اسلامی ایران یک فوریت احیای سازمان مدیریت را تصویب کرد.
